Isıtma ve soğutma tesisatlarındaki su kayıplarını otomatik olarak karşılayan cihazlar
Kaçaklar, genellikle:
- Vana, pompa vs. gibi elemanların salmastralarından,
- Suyun içerisindeki demiroksitlerinin ayrışması neticesinde gazın açığa çıkmasından,
- Suyun buharlaşmasından,
- Tamirat esnasındaki su kayıplarından, ileri gelir.
Kaybolan suyun yerine, dışarıdan tesisata hava emilir ve tesisatın içerisine giren hava bilinen sorun-meydana getirir. Tesisatın ba-ından sorumlu olanlar bunu gidermek için fevkalade zahmetli uğraş verirler. Bilhassa büyük tesisatlarda, bunların giderilmesi daha da zordur.
Büyük tesisatlarda bu sorun "OTOMATİK SU DOLDURMA CİHAZLARI" kullanılarak giderilir.
Bu cihazlar, şebekeden veya besleme deposundan emdikleri suyu içlerinde bulunan ve sessiz çalışan pistonlu pompa vasıtasıyla tesisata göndererek, eksilen suyu otomatik olarak tamamlarlar. Cihazın sağladığı diğer faydalar:
- Tesisatın aşırı doldurulmasını,
- Tesisatı şebekeden ayırırlar, şebekeye suyun geri kaçmasını,
- Şebeke basıncı ne olursa, olsun tesisata ayarlanan basınçtaki suyu göndererek, sistemin yüksek şebeke basıncından zarar görmesini,
- Havanın tesisata gitmesini, önlerler.
- Tesisatta, gönderilen su miktarını ayarlarlar ve ölçerler.
Kapalı genleşme depolu sistemlerde çalışma şekli:
Tesisattaki basınç, basınç regülatörü (druckşalter) nde ayarlanmış değerden aşağı düştüğünde, cihazın pistonlu pompası çalışmaya başlar. Ayarlanan basınca geldiğinde pompa durur.
Açık genleşme depolu sistemlerde çalışma şekli
Tesisata monte edilen seviye sondaları veya flatörlü şalterler, otomatik su tamamlama cihazı ile birlikte çalışırlar. Tesisatta su seviyesi normalin altına düştüğünde, cihazın pompası tesisata su basmaya başlar ve pompanın ayarlanan çalışma müddeti tamamlanınca pompa durur.
Pompanın çalışma müddeti 0...28 saat arasında ayarlanabilir. Bu müddet genleşme deposunun büyüklüğüne bağlı olarak ayarlanır. Pompanın çalışma zamanı bilinçli olarak ümitlenir. Aksi halde, boru delinmesi gibi durumlarda devamlı çalışır, sistemde eksilen suyu tamamlar ve kimsenin bu durumdan haberi olmaz. Böyle durumlarda cihazın arıza lambası ikaz verir ve ayrıca merkezi kontrol sistemine bağlanarak ilgilileri sesle de ikaz eder.
Cihaz her defasında sisteme gönderdiği su miktarını ölçer. İlgili tarafından yapılan kontrolde, alışılagelenin dışında bir miktar tesbit edilirse sistemde bir arıza olduğu anlaşır ve gereken müdahale yapılır. Otomatik su tamamlama cihazları görüldüğü gibi sadece sistemin suyunu tamamlamakla kalmaz, sisteme hava girmesini önleyerek, sistemi meydana getiren elemanların korozyondan korunmasını, dolayısıyla ömürlerinin uzamasını sağlarlar. Otel, okul. hastane vs. gibi büyük ve modern tesisatlarda "Otomatik Su Tamamlama Cihazları" sistemin vazgeçilmez koruyucu bir ünitesidir.
Nural Tuncer