De Dietrich kazanları
TERMODİNAMİK: Sayın Mendi, ürünleriniz hakkında bilgi almadan önce sizi tanıyabilir miyiz?
MENDİ: 1950 yılında İstanbul'da doğdum. 1973 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi'ndan Makina Mühendisi olarak mezun oldum. 1973-1976 yılarında Sungurlar Isı San. A.Ş.'de Şantiyeler Şefi, 1976-1983 yıllan arasında Herko-Yeni Tekstil Fabrikalarında Yrd. İşletmeler Müdürlüğü yaptım. 1983-1985 yılları arasında Enka Teknik-Irak Şantiyelerinde Yrd. İşletmeler Şefliği yaptım. 1985-1988 yılları arasında Içdaş'da Demir Çelik Fab. Duman emme, toz tutma sistemleri imal ve montajında bulundum. 1988-1990 yılları arasında Penyelux Fabrikaları Teknik Müdürlüğü yaptım. 1990-1992 yıllarında, Artaş ve Anlaş Firmalarında Proje ve Taahhüt Grup Müdürlüğü yaptım. 1992 yılından beri Maktes Mak. San. A.Ş.'de doğalgaz Kazanları ve Brülörleri Grup Sorumluluğunu yürütmekteyim.
TERMODİNAMİK : Sayın Ahmet Mendi, De Deitrich dökme dilimli kazanlarının Türkiye'de geniş bir uygulama alanı bulduğunu görüyoruz. De Dietrich firması ve kazanları hakkında bilgi verir misiniz?
MENDİ : Teşekkür ederiz. MAKTES firması 1991 yılında dökme dilimli kazanlar konusunda Avrupa'da 300 senedir imalat yapan Fransız De Dietrich, firması ile işbirliği yapmıştır. Ayda 3000 ton döküm imali ile Avrupa'nın ilk üç firmasından biri olan De Dietrich kazan piyasasındaki ismini, araştırmaya yıllık cirosunun % 9'unu ayırarak elde etmiştir.
TERMODİNAMİK : De Dietrich kazanlarını diğer kazanlardan ayıran ana özelliklerinden bahseder misiniz?
MENDİ : De Dietrich teknolojisini kısaca 4 ana grupta özetleyebiliriz.
1- Düşük ısılı döküm kazanlardır.
- Minimum dönüş sıcaklığı 30 °C
- Düşük baca gazı sıcaklığı, böylece elde edilen ekonomi
- Ekonomi sağlayan, kontrol paneli SV Matic
2- Verimlilik
- Kompakt kazan (ideal minimum kazan ölçüleri)
- Çift izolasyon (Dilimler üzerinde 10 cm'lik kapak altında 5 cm izolasyon)
- Maximum verim için uygun cehennemlik formu
- Isı transferini arttıncı, yoğuşmayı önleyici tırnaklar
3- Esneklik
- Emsallerine nazaran % 15 daha esnek döküm
- Δt max = 45 °C
- Min. akış = 1/3 x nominal akış
- Max. akış = 3 x nominal akış
4- Korozyon
- Yüksek kaliteli döküm
- Maximum 0.1 mm/yıl aşınma
- Maximum 8 mm. kalınlık
- 3 mm. korozyon payına göre
3 ÷ 0.1 mm = 30 yıl minimum ömür
TERMODİNAMİK : Sayın Ahmet Mendi, kazanlarda oluşan NOx'in nedenleri ve olumsuz sonuçları hakkında bilgi verir misiniz?
MENDİ : NOx (Nitrojen Oksit) formasyonu kazanlarda yanma prosesi esnasında 3 yolla oluşur.
1. Yakıtta mevcut nitrojenden
2. Yetersiz yanma yolu ile
3. Yanma sıcaklığı 1200 °C'nin üzerinde zldswich mekanizması ile nitrojen oksitler, yanma projesi esnasında % 95 nitrik monooksit (NO), % 5 nitrik dioksit şeklinde oluşur. Nitrik monoksit (NO) bacada, Nitrikdioksit, Nitrous oksit (NO3) ve Nitrikasit (HNO3) formlarında mevcut değişebilen bir gazdır. Sonuçta NO ve NOx atmosfere bırakıldığında asit yağmuru oluşumuna sebep olurlar. Asit yağmuru sülfür, klor ihtiva eder. Asit yağmuru hem insanlara hem de ekolojik çevreye zararlıdır.
TERMODİNAMİK : Böyle büyük bir tehlikenin önlenmesi nasıl bir teknik ve hangi kazanlarla sağlanıyor?
MENDİ : Bunun için geleneksel atmosferik kazanlardan daha düşük NOx formasyonunu De Dietrich kondensasyon kazanları sağlamıştır. Böylece atmosfere yayılan NOx, sülfür, klor gibi kirletici gazlar min. seviyeye indirilmiştir. (Avrupa standardı - 250 ppm)
De Dietrich kazanlannda, çok yüksek randıman ile düşük yakıt sarfiyatı, böylece düşük kirlilik yayılımı sağlanmıştır. De Dietrich kondensasyon kazanlan Alman Standartları ile Almanya'ya satılmıştır.
- DİN Standart E.2 Modeli (Elektronik ateşlemeli) (NOx seviyesi 114 ppm'den küçük)
- NEZ için mavi melek etiketli (Kontrol çubukları ile elektronik ateşleme)
(NOx seviyesi 100 ppm'den düşük) Bunun için De Dietrich atmosferik kondensasyon kazanlarına Yeşil Kazan ismi verilmiştir.
TERMODİNAMİK : Kondensas yon kazanları imali neden bu kadar gecikmiştir?
MENDİ : Sebep, yüksek baca gazı sıcaklıklarıdır ve dolayısıyla kullanılamayan enerji kayıplarıdır. Daha birkaç yıl öncesine kadar, bu kayıplar kaçınılmaz ve teknik olarak makul kayıplar sayılmıştır. Gerçekte mesele baca gazı sıcaklığının düşürülmesinden endişe edilmesidir.
TERMODİNAMİK : Son zamanlarda kazanlarda 200 °C'lerden 60 °C'lerin üzerlerinde baca gazı sıcaklıklarının düşürüldüğünü görüyoruz (Çiğlenme noktası üzerinde). Bu kazanlarda elde edilen verim ve kirlilik oranı nedir?
MENDİ : Doğrudur. Ancak bu tip kazanlarda gaz ikinci bir yolla kazan içinde gezdirilerek 60 °C civarında tutularak verim arttırılmaya çalışılmıştır. Ancak bu tip kazanlarda yanma verimi kondansasyon kazanlarına göre düşük kalmıştır ve kondens kazan içinde kaldığından sistem kısa sürede korozyona uğrayıp hasar görmüştür.
TERMODİNAMİK : De Dietrich kazanlarının bu hasara karşı önlemleri ve verim garantisi nedir?
MENDİ : De Dietrich kazanlarında yanma gazları sıcaklığı 40 °C altına düşürülmesine (Çiğlenme noktası altına) müsaade edilmiştir. De Dietrich kazanlarında bu olay aşırı arttırılmış ısı transfer yüzeyleri (Her dilim üzerinde bulunan 600 civarında tırnak ile) egzoz gas fanı ve Condensat draini ile gerçekleştirilmiş ve diğer ananevi kazanlardan ayrılmıştır. Böylece buhardan kondensasyon gizli ısı kazanlarında olduğu gibi, gazlardaki 200 °-400° C arasında gizli ısının geri kazanılması mümkün olmuştur. De Dietrich kazanları 26 kW'dan 400 kW'a kadar geniş bir grup içinde geliştirilmiştir. (DTG 200÷DTG400) Demir Döküm kondensasyon atmosferik gaz kazanlarının dizaynının temeli, egzoz gaz alımları içinde pozisyonlaştırılmış ısı transferi ve böyle korozyona tam korunmalıdır. Kazandaki birinci değiştirici, tekrar girişten önce ısıtıcı sistemdeki dönüş suyunun ön ısıtma ve baca gazındaki mevcut ısıdır. De Dietrich kazanlarında randıman genelde % 94 değerine ulaşır. Bu randıman kazanda dönüş suyu sıcaklığına bağlıdır. Bu performans değerleri De Dietrich kondensasyon kazanlarında aşağıdaki maddeler yolu ile olur.
- Egzoz gazı akımları içinde pozisyonlandırılmış 2. ısı transferi ve 1. konvensionel ısı transferi olarak monte edilmiş ikinci demir döküm ısı değiştiriciler. Bu ısı değiştiriciler, döküm dilimlerde bulunan tırnaklar yolu ile geniş bir ısı transfer yüzeyine sahiptir.
- Özel korozyona dayanıklı kaliteli döküm
- İki kademeli brülörlerle % 100'den
- % 50 kazan yüklerinde maximum verim (DTG 300 - 400 tiplerinde)
TERMODİNAMİK : De Dietrich kondensasyon kullanım alanlarından bahseder misiniz?
MENDİ : De Dietrich kondensasyon kazanları kullanımı girift sistemler için öncelikle dizayn edilmiş olup değişken kazan pazarları ve komplike hidrolik sistemler için uygundur. Ananevi kazanlar için de De Dietrich kondensasyon kazanları ticari uygulamalarda, müşterilerimiz için yapmış olduğumuz bu alandaki araştırmalarımız, tecrübelerimiz ve geri ödeme hesaplarımızdan, inanıyoruz ki yalnız kazan ve sistemleri kontrol modifikasyonları ile tam bir ekonomi sağlamıştır. Hava genleşme kontrol sistemleri ile su gidiş ve dönüş sıcaklıkları ilişkisi kazan içinde modüle edilebilmektedir. (Bu sistemler içinde, Boyler, yerden ısıtma, dış hava sıcaklığı, oda sıcaklığı, su gidiş-geliş sıcaklığı ile modülasyonludur.)
TERMODİNAMİK : Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederiz.
MENDİ : Biz de, Avrupa'da çok yaygın olan De Dietrich kazanların, teknik özelliklerini derginizde açıklamamıza olanak sağladığınız için teşekkür ederiz.
Mak. Müh. Ahmet MENDİ