İklimlendirme Sistem ve Cihazları

İklimlendirme kapalı bir yerdeki havanın sıcaklığını, nemini, dolaşımını ve temizliğini; aynı zamanda kontrol etmek anlamına gelir.

Eskiden iklimlendirme sistemleri sadece mecburiyetten ve ısınma amacıyla kullanılırdı. Fakat günümüzde teknoloji ve buna paralel artan refah seviyesi ile birlikte yeni konfor anlayışı iklimlendirmeyi insanın sonsuz istek sisteminde en ön sıralara getirerek doğal ihtiyaç sınıfına sokmuştur.

Birinci dünya ülkelerindeki sanayi devrimiyle başlayıp bu konudaki mühendislik çalışmalarıyla devam eden genel anlamıyla iklimlendirme, konfor hizmetlerime iklimlendirme proseslerini belirli bir düzeye getirmiştir. Prensipte değiş-ı sn ana sistemlerin uygulama ve gereksinimler doğrultusunda farklı dizaynlarla kullanımını hizmete sunmuştur. Konveksiyonel sistemleri inceleyecek olursak:

1- DİREKT GENLEŞMELI İKLİMLENDİRME   SİSTEMLERİ

Direkt genleşmeli sistemlerde soğutulacak hava doğrudan doğruya evaporator kangalları üzerinden geçirilir. Bu tip sistemlerde kullanılan cihazlar genelde 3 grupta toplanır:

1.A. Pencere Tipi İklimlendirme Cihazları

Odadaki sıcak hava bir fan yardımıyla evaporatör bataryası üzerine çekilir. Hava, ısısını evaporatör bataryasına bıraktıktan sonra ortama üflenir.

1.B. Spilt (Ayrık) Tip İklimlendirme Cihazları

Split tip iklimlendirme cihazları 2 ayrı üniteden oluşmaktadır. Basit anlatımla pencere tipi bir klimanın bileşenlerinin ikiye ayrılmış (kondenser ve kompresör ünitesinin dış ortama taşınmış) şeklidir.

İçeriye monte edilen fan-coil cihazının (iç ünitenin) yere duvara ve tavana asılabilir nitelikte olanları vardır. Kompresör/kondenser grubundan oluşan dış ünite; bina dış duvarına, bahçeye veya çatıya kolayca monte edilebilir. Bu dizaynla mahallerde oluşan gürültü dışarı taşınmış olmakla birlikte split tip iklimlendirme cihazı taze hava ile çalışmama dezavantajını taşımaktadır. Evaporatörden geçen soğutucu akışkanın yardımıyla iç ortam havasının sıcaklığı alınır ve ortama soğuk hava üflenir.

 1.C Paket Tip İklimlendirme Cihazları

Tamamı havalı sistem sınıfına giren bu cihazlar müstakil ve çok fazla geniş olmayan ev, büro, villa gibi mahallerin ısıtılması ve soğutulmasında kullanılır. Uygulamada mahal içinde aparey ve cihazların görünmemesi istenir. Buna bağlı olarak paket tip iklimlendirme cihazları olarak anılan küçük boyutlu, iklimlendirme santralı prensibiyle çalışan direkt genleşmeli soğutma sistemleri kullanan cihaz mahal yanında açık havada tesis edilir. Cihazda şartlandırılan akışkan hava kanalları vasıtasıyla mahallere taşınır. Bu tip cihazlar 25.000 Btu/h - 600.000 Btu/h kapasiteler arasında hem ısıtma hem soğutma yapabilir

2-  TAMAMEN SULU IKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ

Bu tip sistemlerde su mahalden ayrı bir yerde bulunan su soğutma gruplarında (chiller'de) soğutulduktan sonra, kli-matize edilecek mahalde bulunan fan-coil cihazlarına gönderilir. Mahal içerisinde bulunan bu fan-coiller soğuk suyun yardımıyla ortam havasını fanlar yardımıyla iç mahale üflerler. Daha sonra fan-coillerde ısınan su soğutma grubuna (chillere) gönderilir. Burada su soğutularak aynı işlemlerden tekrar geçer.

3- TAMAMEN HAVALI IKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ

Mahallere verilecek iklimlendirilmiş havanın (soğutucu-ısıtıcı akışkan) buradan belli uzaklıktaki soğutma ve hava şartlandırma cihazlarının bulunduğu merkezi bir sistem düzeninde hazırlanmasıdır.

İklimlendirilen hava mahallere bu merkezden kanallar vasıtasıyla getirilerek menfezler veya karışım ünitelerinden üflenir.

4- HAVALI-SULU İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ

Bu sistemler havalı ve sulu sistemlerin tek tek kullanıldığında oluşan dezavantajlarını gidermek için geliştirilmiştir. Havalı ve sulu sistemlerin kombine halde kullanılmasıdır.

Daha önce tarif edilen sulu sisteme ilave olarak, ortam taze hava ihtiyacı uzak bir merkezde iklimlendirilen hava ile yapılmaktadır. Böylece sulu sistemdeki kontrol ve dağıtım kolaylığı kaybedilmediği gibi, sadece taze hava miktarı için kanal kanal kullanıldığından çok büyük boyutlu kanallardan da kaçınılmış olunmaktadır.

 İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİNİN SEÇİMLERİNDE AŞAĞIDAKİ FAKTÖRLERE DİKKAT EDİLMELİDİR :

1-Cihazın istenilen konfor şartlannı sağlayabilmesi,

2-İlk yatırım maliyeti (cihazın maliyeti karşılayıp kaışılamayacağı),

3-İşletme maliyeti (cihazın çalıştırılması neye nalolacak),

4-Gürültü,

5-Estetik,

6-Montaj kolaylığı,

7-Enerji tüketimi,

8-İşletme kolaylığı.

Aslıhan ÇELİKER

İklimlendirme-Soğutma Teknikeri

1972 yılında İstanbul'da doğdu. Orta ve lise öğrenimini Suadiye Lisesi'nde tamamladı. 1992 yılında İstanbul Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Iklimlendirme-Soğutma Bölü-mü'nden mezun oldu. Şu anda Carrier Türkiye Ana Servisi olan Arduman Klima Sanayii ve Servisi Ltd. Şti.'nde Servis Teknikeri olarak; sahada iklimlendirme cihazlarının montaj keşfi, bakımı, arızalarını giderme; Carrier Müşteri Temsilcisi olarak da büroda müşteriyle ön görüşme yapmak, koordinasyonu sağlamak görevlerini yapmakta.