Dünya ve Türkiye'de Split Tip Kat Klimaları

1980'li yılların başında dünya çağdaş bir klima cihazının geniş kapsamlı kullanımına başladı. Split (ayrılmış, ayrık) klima diye adlandırılan bu cihazlar, iki ayrı üniteden oluşmaktadır: İç ünite (evaporatör) ve dış ünite (kondenser).

Split klimaların uygulamasından önce yaygın kullanımı olan pencere tipi kuma cihazlarında Amerikan firmaları dünya piyasasını ellerinde tutmaktaydılar.

Frederich, Electrolux, Westinghouse, General Electric gibi markalar dünyanın en tanınmış klima cihazlarını imal etmekteydiler. Split klima üretiminin başlaması ile pencere tipi klima cihazlarının pazarı daralmaya başladı. 1990 yılına gelindiğinde dünya klima pazarındaki egemenlik split cihazlarının ve bunları üreten Japon firmalarının eline geçti.

Yıllara ve bölgelere göre dünyada üretilen split + pencere tipi klima miktarları aşağıdaki gibi tespit edilmiştir. Bu rakamlar içindeki pencere oranı % 10-20 civarındadır. Aşağıdaki rakamlarda görülen; birçok alanda olduğu gibi 1990'lı yıllar ilerledikçe Doğu Asya ülkeleri klima alanında da pazarı Japonların elinden almaya başlamasıdır. Son iki yılda bu alanda büyük kriz yaşayan Japonya'nın önümüzdeki 3 yıllık split klima üretim perspektivi ise ancak yıllık %3-4 artış göstereceği yönündedir.

Türkiye'de split klima; 1986 yılında Alarko'nun yerli imalatı ile başlamıştır. Ancak 80'li yılların ikinci yarısında ithalatın teşvik edilmesi sonucu yerli imalat ithal mallar karşısında fiyat ve estetik konusunda rekabet edemez hale gelmiştir. 1990 yılından itibaren 4 yıl içinde Türkiye pazarına tüm dünya markaları gelmiştir. 25 markanın girdiği split klima pazarı 1993 yılında 23.500 adet olmuştur. Ancak 1994 yılının ilk 4 ayındaki ekonomik kriz ve yüksek döviz kurları ithal klima fiyatlarını 100 milyon mertebesine çıkarmıştır. Ucuz olarak değerlendirilen pencere klima fiyatları bile 25 milyona erişmiştir. Konutlara girmesi ile yıllık 100.000 adetler seviyesine ulaşacağı varsayılan klima pazarının bu ekonomik şartlarda, öngörülen miktara ulaşması şu an için mümkün görünmemektedir.

Fikri SAATÇİOĞLU