“Uluslararası projelerin ortağı SOSİAD, evrensel düşünen, ülke yararı gözeten bir dernektir”

SOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Karakuş

SOSİAD (Soğutma Sanayii İş Adamları Derneği), kurulduğu 2005 yılından bugüne Türkiye Soğutma ve İklimlendirme Sektörünün uluslararası rekabetçilik gücünü artırmak, sektörün hizmet verdiği alanların daha yüksek seviyede katma değer elde etmelerini sağlamak için çalışıyor. SOSİAD neler yapıyor, hangi katma değerleri üretiyor? Bu soruların cevapları, buzdağının su üzerindeki kısmı kadar biliniyor. Buzdağının su altında kalan daha büyük kütlesini görebilmek için Derneğin 7. Dönem Yönetim Kurulu’nun Başkanı Turgay Karakuş ile görüştük. Karakuş, geçmişten bugüne derneğin faaliyetlerini özetleyerek, yeni dönem çalışmaları, özellikle sektöre yön verecek uluslararası projeleri hakkındaki bilgileri okurlarımızla paylaşıyor…

Yerelden evrensele uzanan yolculuğunda SOSİAD

SOSİAD, 14 yıl önce kurulduğunda, soğutma sektörünün komponent tedarikçilerinin bir araya geldiği bir yapıyı temsil ediyordu. Ancak süreç içinde; taahhüt, servis, soğuk depo, panel ve komponent üreticileri gibi soğutma sektörünün diğer disiplinlerinden gelen firmalarının da katılımıyla, sektörü her yönüyle temsil edebilen çoğulcu bir yapıya dönüştü. Komponent tedarikçilerinin ağırlıkta olduğu dönemde, ele alınan sorunların başında ithalat geliyordu. Zaman içinde faaliyetler ve ele alınan konular genişledi ve nihayetinde SOSİAD, uluslararası projelerin çözüm ortağı olarak küresel ölçekli çalışmalara dahil oldu.

“Real Alternatives 4Life” Projesi ile küresel ısınmanın engellenmesi mücadelesi

AREA’ya (Avrupa Soğutma, İklimlendirme ve Isı Pompası Müteahhitleri Birliği) 2016’da tam üye olduk. Merkezi Brüksel’de olan AREA 22 ülkeden 26 ulusal derneğin üye olduğu küresel bir platform. Üye 26 ulusal dernek; 110.000 kişiyi istihdam eden ve yıllık 23 milyar Euro cirosu bulunan 13.000 şirketi temsil ediyor.
Sosyal ortak olarak yer aldığımız uluslararası projelerimizden; AREA’nın da yer aldığı REAL Alternatives 4 LIFE AB projesi; HFO’lar, R32, hidrokarbonlar, karbondioksit, propan ve amonyak gibi düşük GWP’li soğutkanlarla ilgili iyi uygulamaları amaç edinen eğitimlerin tüm Avrupa’da yaygınlaştırılmasını desteklemektedir. Projenin ilk ayağı olan online eğitim platformunun Türkçe dahil 14 dilde hazırlanması ve yayına alınması tamamlandı. Platformda var olan 9 Türkçe eğitim modülüne http://www.realalternatives.eu linkinden kısa sürede tamamlanabilen kayıt işleminden sonra erişebilmek mümkün.
Yine proje kapsamındaki eğitim katılımları için; SOSİAD üyesi kuruluşlardan seçilen beş temsilcimiz Belçika, İtalya ve Almanya’da CO2 ve hidrokarbon cinsi soğutkanlara uygun servis teknikleri konusunda eğitim aldı ve yetkili eğitmen olarak sertifikalandırıldı. Bir sonraki aşamada ise eğitimcilerin eğitimi programı, Friterm Akademi’de tamamlandı. Eğiticilerin eğitimi programında önceliğimiz, teknik öğretmenlerdi. Ben de teknik öğretmenlik yapmış bir kişi olarak bu eğitime katıldım, diğer katılımcılar gibi sertifikamı aldım. Proje merkezi olan IOR (Institute of Refrigeration) tarafından bu etkinliğimizin sonuçları fevkalade başarılı bulundu ve projenin sosyal ortaklarının ülkelerinde yapılacak olan eğitimlere şablon olarak sunulacağı bildirildi. Bu eğitim için Türkiye’nin pek çok kurumundan talepler aldık. Real Alternatives 4 LIFE Projesi 2020’de sona erecek. 

Doğanın hizmetinde bir UNIDO projesi…

Geçmiş dönem Başkanlarımızdan Vahe Dağdevirenel’in döneminde T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile görüşmeler sonucu F-Gazlar ile ilgili çalışmalara dahil olduk ve kısaca Demonstrasyon Projesi olarak adlandırdığımız; Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı’nın (UNIDO) “Düşük Küresel Isınma Potansiyeline (GWP) Sahip Soğutucu Akışkanların Teşviği için Pilot Etkinlikler ve Uygulamalar Projesi”nin temeli atıldı.
Demonstrasyon Projemiz, Türkiye’de freon gazlı soğutma sistemlerinin alternatif akışkanlara göre enerji verimliliğinin hangi mertebede olduğunun ölçülmesi, revizyon yapılması ve bunun raporlanmasını konu alıyor. Bu projemizi T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, UNIDO ile birlikte takip ediyor. Uluslararası projeler konusundaki başarımız takdir gördüğü için, bu projenin yürütülmesinde de yine SOSİAD tercih edildi. UNIDO ile sözleşmemizi yaptık, proje komisyonumuz Mayıs ayı başında çalışmalarına başladı. Belirlenecek üç pilot uygulamada, mevcut soğutma sisteminde, soğutucu akışkan değişimi yapılacak, 15 gün aralıklarla test ve ölçümleri izlenecek. Elde edilecek sonuçlar, üç ayrı ilde düzenlenecek toplantılarla, sektör ve hedef sektörlerin temsilcileri ile paylaşılacak. Son aşamada detaylı olarak raporlanarak UNIDO’ya teslim edilecek.
Demonstrasyon Projesi, çok büyük uluslararası bir projenin sadece bir modülü olduğu için tamamlandığında diğer modülleri olan projelere başlayacağız. Bu proje Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın da çok önem verdiği bir farkındalık çalışmasıdır. SOSİAD olarak sadece sektörü değil, doğayı ilgilendiren projelerde de yer almaktan dolayı gururluyuz. 

SOSİAD, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışmalarının aktif partneri

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın SOSİAD’ın önemli projelerin içinde yer alması, sektördeki etkinliğini artırması konusunda büyük desteği oldu. Tabii bu destek, süreç içinde karşılıklı hale geldi; SOSİAD, F-gazlarla ilgili çalışmalarda Bakanlığın partneri gibi hizmet vermeye başladı. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile beraber önemli stratejik projelere imza atıyoruz. Bakanlığın her yıl düzenlediği, 2018 yılının Aralık ayında gerçekleştirilen “Ozon Paneli”ne ve “Ozon Tabakasının Korunması Günü’’ etkinliklerine sunumlarımızla destek verdik. F-gazlar konusunda Türkiye de Avrupa gibi ilerleme gösterecektir. Bunun altyapılarını oluşturmak gerekiyor, bununla ilgili MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu) da çalışmalar yapıyor. F-gazlar MYK’nın tanımladığı yeterliliklere de girdi. Biz de SOSİAD olarak, MYK çalışmalarına katkı koyuyoruz. Geçen dönem gerçekleştirdiğimiz F-Gaz Semineri büyük yankı uyandırdı ve Bakanlığımızı da davet ederek ISK-SODEX Fuarı’nda da tekrarlayacağız. 

“Meslek Liseleri, Memleket Meselesi” şiarıyla “Sürdürülebilir Farkındalık Yaratmak” projesi

SOSİAD Eğitim Komisyonu’nun gündeminde, önceki dönemlerde de teknik liselere malzeme yardımı yer alıyordu. Bununla birlikte öğrenci gruplarının fabrika ve fuar ziyaretleri gibi aktiviteler yapılıyordu, ama komisyon çalışmalarının ağırlık noktası, malzeme yardımlarımızdı. Çünkü SOSİAD’ın bünyesinde güçlü malzeme tedarikçileri bulunuyor. 
Meslek Lisesi mezunuyum, Marmara Üniversitesi’nde Teknik Öğretmenlik formasyonu aldım, öğretmenlik yaptım, işin mühendisliğini yaptım, sanayicisi oldum. Bu nedenle eğitim konusuna duyarlıyım ve konuya farklı disiplinlerin gözü ile yaklaşım gösterebiliyorum. Dolayısıyla başkan olduğum dönemde, eğitim tarafına biraz daha fazla ağırlık verdik. Sadece malzeme yardımı yapmaktan ziyade eğitime de katkı koymak istedik. Kalifiye eleman yetersizliği konusuna eğildik. Çünkü üyelerimiz dahil, herkes kalifiye eleman eksikliğinden şikayet ediyordu. 
“Meslek lisesi, memleket meselesidir” şiarıyla, bunu soğutma sektörü için üyelerimizle birlikte irdelemek gerektiğini düşündüm. Çünkü Türkiye’de meslek lisesine gelen öğrenci, teknik ve bilişsel yeteneği açısından seçilmiş kişiler değil. Türkiye’de lise öğrencilerimiz orta öğretimi bitirdikten sonra başarı sıralamasına göre, “önce fen veya Anadolu lisesi, sonra süper lise veya kolej, onlar da olmadı düz lise, daha da olmadı meslek lisesine girerim” diye düşünüyor. Meslek lisesi son seçenek olarak görülüyor. Meslek lisesine gelince de ilk tercih elektrik/elektronik, ikinci tercih bilgisayar/bilişim teknolojileri, üçüncü tercih mekatronik veya yapı ressamlığı oluyor. Tesisat teknolojileri ise yine meslek lisesi eğitiminin de son tercihi oluyor. 
Biz çocuklarımıza birçok imkan tanıyabilir; yardımda bulunabilir, iş ve staj olanakları bulabiliriz, ancak bu başka çareleri olmadığı için meslek lisesine yönelen, yetersiz bilgi ve beceriye sahip çocuklarla istediğimiz mesafeyi kat edebilmemiz ne yazık ki mümkün olamıyor.
Başarısız öğrenci olduğuna inanmıyorum, herkes başarılı olabilir. Ama bizim bölüme gelen çocuklar, yeteneklerine göre seçilmeyince, haliyle başarısız oluyor. Öğretmen olduğum dönemde ÖSS’ye öğrencilerimizi hazırlıyordum, üçgenin iç açıları toplamını bilmeyen meslek lisesi mezunu çocuklarımız vardı. Bu çocuk meslek lisesini bitirmiş, matematik ve geometri bilgisi neredeyse hiç yok, bense üçgenin iç açılarını bilmeyen bu çocuklara analitik geometri ve uzay geometrisi öğretmeye çalışıyordum. Bu konuları derneğimizin Eğitim Komisyonunda anlattım, destek verdiler ve bir sosyal sorumluluk projesi geliştirdik. Bu sosyal sorumluluk projesine de “Sürdürülebilir Farkındalık Yaratmak” adını koyduk. Bu bağlamda da T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile görüştük, konuyu detaylı örnekleriyle anlattık ve son derece olumlu karşılandık, her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söylediler. Biz de farkındalık yaratmak için öncelikle İstanbul’da branşımız olan endüstriyel iklimlendirme ve soğutma sistemleri bölümünün olduğu 6 okul tespit ettik. Bu okullarda seminerler gerçekleştirdik. Öğrencilerimizle birlikte veliler de seminerlere katıldı. Çok verimli geçti, çok güzel tecrübeler edindik. Geçen haftalarda da gerçekleştirdiğimiz seminerler hakkında MEB ile görüştük ve sistemin eksik taşlarını tamamladık. İstanbul’da belirlediğimiz iki pilot okula gerekli desteği verdik. 
Amacımız meslek liselerinde bizimle ilgili bölüme; teknik becerisi yüksek, üç boyutlu zekaya sahip, bilişsel yeteneği olan kişilerin gelmesini istiyoruz. Kişiler, yetenekleri doğrultusunda bilinçli tercihler yaparak tahsil görmeli ve uzmanlaşmayı hedeflemeli. Konuyu ele aldığımızda; öğrencilerimizin tesisat teknolojisi bölümünün ne olduğunu bilmediğini gördük. “Tesisat teknolojisi” nedir diye sorduğumuzda “boruculuk”, “iklimlendirme nedir” diye sorduğumuzda ise “klima” cevabını aldık. Bunun böyle olmadığını kendilerine anlattık. Elde ettiğimiz sonuçlar neticesinde bir yol haritası çizdik ve uygulamaya koyduk. Bu SOSİAD ve soğutma sektörü için bence çok büyük ve çok önemli bir adım. Zira bu, işin temelidir. Sağlam olmayan temel üzerinde yükselemeyiz. 
Günümüz eğitim sisteminde lise 4 yıl. Branş, 9. sınıftan sonra seçiliyor. Dolayısıyla öğrenci ilk sene bütün dersleri görüyor, ikinci senesinde bölümünü seçiyor. SOSİAD olarak tespit ettiğimiz 6 okulda gerçekleştirdiğimiz seminerler, 9. sınıf öğrencileri içindi. Sistem değişecekse branş seçimi ortaokul yıllarında yapılacak. Eğer branş seçimi ortaokulda olursa, ulaşmamız gereken kişi sayısı çok fazla olacak. Bizim bu kişilere yetecek kadar zamanımız ve mesaimiz yok. Ancak projeyi de desteklemek ve sürdürmek istiyoruz. MEB’dan ortaokullardaki rehberlik öğretmenlerine seminer vermeyi talep ettik. Tesisat teknolojisi bölümünün ne olduğunu, iş imkanlarının ne olduğunu, hangi konuları içerdiğini rehberlik öğretmenlerimize anlatmak istiyoruz ki onlar da öğrencileri yönlendirebilsin. SOSİAD olarak bu farkındalık projemizin sektöre sunduğumuz çok büyük bir katkı olduğuna inanıyoruz. 

İSMEK için verdiğimiz destek, eğitime verdiğimiz önemin bir diğer aynası 

Tüm bu projelerin yanında sektörümüz için maddi desteğimizi de esirgemiyoruz; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hayat Boyu Öğrenme Merkezi (İSMEK)’nin SOSİAD, ISKAV, DOSİDER, İSKİD, İZODER, MTMD, POMSAD ve TTMD ile işbirliği protokolü yaparak açtığı İklimlendirme Sektörü Uzmanlık Okulu’na SOSİAD olarak soğutma alanında destek verdik. Bu yatırım da sektör için büyük önem taşıyor. İSMEK İklimlendirme Okulu’na olan desteğimiz, yine eğitime verdiğimiz önemin bir göstergesidir.

SOSİAD Basın, Yayın Tanıtım Sosyal Faaliyetler Komisyonu hamlesi

SOSİAD’da eksik kalan taraf, iletişim faaliyetleri ve basın ayağıydı. Sektörün öncü firmalarının bir araya geldiği bir derneğiz ve çok yoğun çalışıyoruz. Çok kıymetli projeler yapıyoruz ama sektöre bu çalışmalarımızı etkin biçimde, basın yoluyla duyuramıyorduk. Yeni dönemde profesyonel bir iletişim ajansının desteğiyle sistematik bir iletişim çalışması içine giriyoruz. Basında aktif biçimde yer alacağız. LinkedIn başta olmak üzere sosyal medya hesaplarımızdaki paylaşımlarımızı artırarak daha çok takipçiye ulaşacağız. Aylık e-bültenlerimizin ilkini Mayıs ayında yayınladık. Aylık e-bülten gönderimlerimiz periyodik olarak devam ediyor. Web sitemizin mobil kullanıma uygun yeni versiyonu, daha zengin bir içerik yapısıyla hazırlanıyor. 

SOSİAD, “Dünya Soğutma Günü”nü destekliyor

SOSİAD’ı daha farklı çalışmalar içinde de göreceksiniz. Bunlardan biri de bu yıl ilk kez kutlanan Dünya Soğutma Günü oldu. Dünyanın dört bir yanından sanayi sendikaları ve meslek kuruluşları 26 Haziran’ı Dünya Soğutma Günü olarak ilan etmek için bir araya geldi ve 26 Haziran, Dünya Soğutma Günü olarak kabul edilmişti. Yönetim Kurulumuzla görüşerek 26 Haziran Dünya Soğutma Günü’ne destek verilmesi ve bu günün kutlanması için birtakım çalışmalar yapılması yönünde karar aldık. Ülkemizde Dünya Soğutma Günü’ne destek veren ilk sivil toplum kuruluşu olduk. 26 Haziran’da Dünya Soğutma Gününü kutlamak için Taksim Point Otel’de UNIDO’nun Demostrasyon Projesinin lansmanını; “Çevre Dostu Soğutma” başlığı altında ve yoğun katılımla gerçekleştirdik. Önümüzdeki yıl daha kapsamlı bir kutlama programı gerçekleştireceğiz.

SOSİAD üyesi olmanın ayrıcalıkları

SOSİAD olarak derneğimizi, üyelerimizi, sektörümüzü ilgilendiren ve fayda sağlayacak yurtiçi ve yurtdışı tüm fuarlarda yer alıyoruz. Bilindiği üzere SOSİAD ISK-SODEX Fuarının eş organizatörlerinden biri. Dolayısıyla fuarda ciddi oranda üye temsil sayısına sahibiz ve fuarın en önemli yapı taşlarından biriyiz. Ayrıca her ISK SODEX Fuarında gerçekleştirdiğimiz ve geleneksel hale gelen sektör yemeğimizde sektörün tüm bileşenlerini tek noktada topluyoruz. Gelecek fuarda yine geleneksel sektör yemeğimizi düzenleyeceğiz. 
SOSİAD olarak üye sayımızı artırmaya çalışıyoruz. Derneğe ilgi çok büyük. Bu firmaları SOSİAD’a kazandırmak istiyoruz. Bunun için üyelik kurallarımızı gözden geçireceğiz. SOSİAD üyesi olmanın birçok avantajı var. SOSİAD üyesi bir kişi, ISK-SODEX Fuarı’nda önemli oranda indirim hakkına sahip oluyor. Özellikle son dönemde gerçekleştirdiğimiz uluslararası proje ve eğitimler de keza üyelerimiz için yararlı oluyor. Eğitim projelerimizle beraber istihdam edilen kalifiye iş gücünü öncelikle kendi üyelerimize öneriyoruz. SOSİAD olarak üyelerimizin sorunlarıyla bire bir ilgileniyoruz. Üyemizin karşılaştığı sorunlarda bir arabulucu gibi davranarak çözüm üretmeye çalışıyoruz. SOSİAD olarak hem sektöre hem de üyelerimize büyük katkılar sağlıyoruz. 
Bunun yanında dünyanın çeşitli ülkelerinden ilgi görüyoruz; Türkiye soğutma sektörüyle ilgilenen bütün yurtdışı kurum, kuruluş ve kişiler SOSİAD ile iletişim kuruyor. Örneğin Hindistan, Afrika ve Uzakdoğu ülkelerinden derneğimize talepler, başvurular geliyor ve bunları titizlikle inceliyoruz. Birçok fuara destek veriyoruz, indirimler alıyoruz ve üyelerimizle paylaşıyoruz. Uygun gördüğümüz lokasyonlardaki etkinliklere ise katılım sağlıyoruz. 

Diğer çalışmalarla ilgili başlıklar

Yeni dönemde farklı teknik yapılanmalarımız da olacak. Demonstrasyon Projesi ile beraber teknik kadromuzu geliştireceğiz, daha güçlü bir yapı olarak sektör ve ülke yararında çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
AREA ile uluslararası ilişkiler komisyonunun birleştirilmesiyle oluşturulan; Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Takip ve Geliştirme Komisyonu-UMTAG, Basın, Yayın Tanıtım Sosyal Faaliyetler ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu ve Eğitim Komisyonumuz, en aktif çalışan komisyonlarımızdır. “Yeni Projeler Komisyonu” gibi başka komisyonların da olması gerektiğini de düşünüyor ve bu doğrultuda girişimlerde bulunuyoruz. Son Genel Kurulumuzda aldığımız bir kararla, eski başkanlarımızın yer aldığı Danışma Kurulumuzu oluşturduk. Onların da bize çok değerli katkıları oluyor.

Son söz…

SOSİAD, evrensel düşünen, tarafsız, siyasetin girmediği, memleket yararı gözeten bir dernek. Özellikle memleketimizi ilgilendiren konularda herkese her türlü maddi ve manevi desteği vermeye hazırız. Bu bakış açımıza uygun projelerde yer alıyoruz ve almaya da devam edeceğiz.