Kuzu Grup Mekanik Grup Şefi Semih Rüstem Çalapkulu: “Tecrübe, kaybederek kazanılan tek şeydir”

Kuzu Grup Mekanik Grup Şefi Semih Rüstem Çalapkulu’na kusursuz bir binanın mümkün olup olmadığını sorduk. Bir binanın kusursuz olabilmesi için öncelikle doğru projelendirilmesi, bina tasarım sürecinin mükemmel işlemesi ve kullanılan tüm komponentlerin doğru ve kaliteli olması gerektiğinin altını çizen Çalapkulu, Mekanik Grup Şefinin görev ve sorumluluklarına da değindi. Ayrıntılar söyleşimizde…

Kusursuz bina meselesi

Bir binanın kusursuz olabilmesi için öncelikle doğru projelendirilmesi, ardından hem bina tasarım sürecinin mükemmel işlemesi hem de kullanılan tüm komponentlerin doğru ve kaliteli olması gerekiyor. Yatırımcı, doğru ve liyakat sahibi insanlarla ve doğru danışmanlarla çalışmalı. Her şey doğru yapıldığı zaman kusursuz bir binanın oluşmaması için ortada herhangi bir sebep kalmaz. Doğru ekip ve doğru ürün, kusursuz bir bina için olmazsa olmaz. İnsan faktörü burada çok önemli. Müellif çok güzel bir proje yapıyor ancak uygulamacı işini doğru yapamıyorsa, bu durumda problemlerin ortaya çıkması kaçınılmaz oluyor. Bilindiği gibi inşaat sektöründe Türkiye iyi bir yol aldı. İnşaatlarda; “kaba”, “ince”, “mekanik”, “elektrik” ve “altyapı” olmak üzere 5 tane ana grup vardır. Bunlardan biri eksik olduğu zaman, inşaatın düzgün tamamlanmasını beklemek yanlış olur. Bu durumda ise kanunlar ve yönetmelikler devreye girer. Yurtdışına baktığımızda ASHRAE, NFPA gibi kuruluşları görüyoruz ama, ama diyorum çünkü ülkemizde bu “ama” kısmı çok fazla ve ne yazık ki biz bunu çok geç fark etmişiz. Örneğin Yangın Yönetmeliği’ni biz ne zaman yazdık? Amerika’da bu konuda 19. yy’dan beri ortada bir metin var. Bizim bu metni oluşturmamız 21. yy. Keşke Sayın Abdurrahman Kılıç Hocamız gibi, hvac, sıhhi tesisat, mekanik gibi dallarda da öncü bir isim ve onun arkasından giden doğru insanlar olsaydı. Önemli olan liyakat. Fırıncı da işini iyi yapacak ve iyi ekmek verecek, usta da işini iyi yapacak, mühendis de, doktor da… Herkes işini düzgün yaptığı zaman, ülke olarak kalkınmış olmaz mıyız?

Müşteriye sunduğumuz kaliteli hizmeti, kullandığımız komponentlerin kalitesi ve teknolojisine borçluyuz

Yukarıda bahsettiğim 5 ana grup; kaba, ince, mekanik, elektrik ve altyapı, gelişmiş toplumlarda bir arada ve eşit mesafede çalışıyor. Her ülkenin işleyişi farklı, tabii bu fark her alan için geçerli. Örneğin binanın görüntüsünün şahane olup fonksiyonunun kötü olması veya olmaması tuhaftır öyle değil mi? Şahsen görüntüden ziyade fonksiyonun daha önemli olduğunu düşünüyorum. Elbette binanın görüntüsü güzel olmalı ama o bina konforlu hava sunuyor mu, kişi uygun fiyata uygun şekilde ısınıp serinleyebiliyor mu, doğru basınçta kullanma suyu daireye geliyor mu? Bunlar da kendi içinde çok önemli parametreler. 

Çalışmaları tüm hızıyla devam eden ve mekanik grup şefliğini üstlendiğim SeaPearl Ataköy projesinde titizlikle çalışıyoruz. İlk iki etabı residence (ultra lüks konut), üçüncü etabı otel, dördüncü etabı ise hastane olmak üzere 4 etaptan oluşan SeaPearl Ataköy projesi, 2.7 milyar USD yatırımla Avrupa’nın en büyük projesi. 

Projede tüm kalemlerde kalite ön planda olup; sessiz borudan, yerden ısıtma sistemine, kazanlardan, VRF, ankastre, batarya, vitrifiye kısımlarına kadar birçok üründe uluslararası kaliteye sahip markalarla çalıştık. Kaç projede uluslararası kaliteye sahip markalarla çalışılıyor? Buna cevap vermek zor. Son kullanıcının göremeyeceği ürünlerde birçok projede marka skalasının daha düşük olduğunu görmekteyiz.

Bugüne kadar yer aldığım ve halihazırda çalıştığım SeaPearl Ataköy projesinde son kullanıcının göremeyeceği kalemlere çok fazla yatırım yaptık. Örneğin diğer projelerde kullanılmayan pasif yangın sistemleri, SeaPearl Ataköy’de her noktada; kanalın geçtiği mahalde de, PPRC’nin geçtiği yerde de, PVC’nin olduğu yerde de kullanılıyor ve bu kendi içinde bir maliyet. Tabii bu dediğim gibi, son kullanıcının göremeyeceği sistemler. Yine makine dairelerinde 316 paslanmaz çelik kullanıyoruz. Kullanıcıların konforu ve güvenliği için bu sistemlerin kullanımı, uluslararası standartlara uygunluğu ve projenin doğru ekiple yapımı ve yönetilmesi çok önemli. 

Konut kısmında mekanik çözüm ortaklarımız; İMK, KMK ve ATC, otel etabımızda ise Birleşim Mühendisliktir. Bu vesileyle tüm yetkililere kaliteden ödün vermedikleri için teşekkür ederim. SeaPearl Ataköy projesinde doğru ekiplerle çalıştık ve çalışmaya devam ediyoruz. Bunun sebebi, müşteriye duyduğumuz saygı ve sorunsuz bir hizmet sunmak. Müşteriye sunduğumuz kaliteli hizmeti, kullandığımız komponentlerin kalitesi ve teknolojisine borçluyuz. Müşteri memnuniyeti önemli. Çünkü esasen hepimiz birer müşteriyiz, herkes herkesin müşterisi. Aslolan ise birbirimize duyduğumuz saygı ve işin doğru yapılması. Bir insan işini ne kadar düzgün yapıyorsa, işine o kadar bağlı ve saygılıdır. İş ahlakı olmazsa olmazımız, böyle de olması gerekiyor.

Projenin depreme karşı sağlam olması yeterli değil, bulunduğumuz şehrin depreme karşı sağlam olması gerekli

Kişi, unvanı ne olursa olsun, işini hakkıyla yapabiliyor mu? Bu soruyu her zaman soruyorum çünkü toplumda bir güven sorunu var ve bunu aşmamız ne yazık ki çok güç. Etrafımızda duyduklarımız ve gördüklerimiz bizi şüpheye düşürüyor. Pardon diyemeyeceğimiz şeyler var. Mesela yangın sistemleri kurulmamış veya kurulmuş ama düzgün çalışmamışsa ve bina yanarsa ya da depremde bina yıkılırsa pardon diyemezsiniz. Biz yangın konusunu ülke olarak çok önemsemiyoruz. Projelerimizde UL/FM’li yangın pompası bizim için olmazsa olmazımız. Kaç projede buna dikkat ediliyor? Bunu kim denetliyor bilemiyorum. Depremde de keza öyle… 

SeaPearl Ataköy projesi, deniz kenarında yer alıyor ve haliyle deprem konusunda çok soru geliyor. Bu projede her bloğun altında binlerce fore kazık var, sağlam zemin bulana kadar fore kazıklarla çalıştık. Ayrıca tüm tesisatta sismik koruma sistemlerini de kullandık. Proje her anlamda çok sağlam ancak bunu her zaman vurgularım; projenin depreme karşı sağlam olması yeterli değil, bulunduğumuz şehrin depreme karşı sağlam olması gerekli. İstanbul’un maalesef bu konuda daha çok yol alması gerekiyor.

Mekanik grup şefinin görevi

Proje müellifleri tarafından çizilen proje yasal olarak bağlayıcıdır. Biz uygulamacı olarak, çizilen projeyi uygulamakla mükellefiz ve mevcut işimizde yasal olarak sorumlu biziz. Yani mesleki anlamda ve devlete karşı biz sorumluyuz, yasal olarak prosedür bu şekilde işliyor. Daha gelişmiş toplumlarda işleyiş daha farklı oluyor elbette. Ülkemizdeki projelerde mekanik grup şefleri; yangına, kanala, sıhhi tesisata, doğalgaza da bakar. Yurtdışında ise bu sınıflandırılmıştır. Her disiplinin sorumlusu ayrıdır. Ülkemizdeki gibi her şeye tek bir kişi bakmaz. Yurtdışındaki projelerde sıkacağın vidaya kadar detay verilir. Uygulamacı bunu bire bir uygulamak zorundadır. Herhangi bir değişiklik yapılacaksa müellifin onayı olmadan yapılamaz. Ülkemizde ise alışkanlığın getirdiği farklı uygulamalar var. 

Bu vesileyle konut ve otel müellifimiz Rota Mühendislik’ten Devrim Atalay, Aret Toros ve hastane müellifimiz PROKEM Mühendislik’ten Reda İşleyen’e katkılarından dolayı teşekkür ederim.

İnşaat sektöründe 15. senemin içindeyim. Bu sürede çok tecrübe kazandım. O tecrübeler sayesinde, projeleri kendi içinde süzüyorum. Ekibimle birlikte elimizden geldiği kadar hesap kısmına, gözden kaçan bir şeyin olup olmadığına bakıyoruz, gerekli düzeltmeler ve istişareler yapıldıktan sonra projenin ihalesi çıkıyor. Proje, profesyonel mekanik müteahhitlere ihale ediliyor. İmalat aşamasında ise, marka skalalarını belirliyoruz, gelen mekanik müteahhit firmalarımız o skalaya göre tekliflerini veriyor ve buna göre ihale edilmiş oluyor. Biz başlangıçta gerekli teknik şartnameyi yazıp, BoQ’ların görev tanımlarını oluşturup ona göre teklifleri aldıktan sonraki süreçte, sirkülasyon pompasından eşanjörüne, kazanından fanına kadar tüm sistemlerin teknik verileri ve seçimle alakalı kısımlarında belirlenen markalarla teknik toplantılar yapıyoruz. Bunlar kendi içinde birer süreç. Marka ve model seçimleri süreci bittikten sonra belirlediğimiz komponentlerde, montaj ve imalat kısmı başlıyor. Detaycı bir kişiliğe sahip olmamdan dolayı jet fanlarda örneğin, anlaştığımız firmalar bir matris yaptıysa, ben matrisi bir kez daha gözden geçiriyorum. Aynı detaycılığım kazan dairesinde de geçerli, kazan dairesinde elektrik tavasının geçeceği yeri ben tarif ediyorum. Yine makine dairelerinde oklama, etiketlendirme, akış diyagramları, çalışma prosedürleri gibi birçok şeye dikkat ediyoruz. Detaycı olmam, ekip arkadaşlarımı bazen zorluyor tabii lakin takım arkadaşlarım bu işe alıştılar. Herkesin detaycı olması gerektiği kanısındayım.

SeaPearl Ataköy projesi; konut, hastane ve otelden oluşuyor. Projenin mekanik şefi olarak; sıhhi tesisat, doğalgaz, havalandırma, soğutma, VRF, ısıtma, sismik, otomasyon, yangın ve daire tipleri dahil olmak üzere projenin tüm bileşenlerinden biz sorumluyuz. Sistemimizi, her daire tipine bir şahit numune yapmak üzerine kurduk. Diğer şantiyelerde farklı yöntemler olabilir ama biz bu yöntemi benimsedik, bugüne kadar da başarılı olduk ve bu şekilde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Kolektif çalışma bağlamında; ince işler, mekanik, elektrik olmak üzere bu şahit numune daireyi tamamlarız. İş bittikten sonra ise tamamlanan dairelerde teknik geziler düzenleriz. Bu teknik gezilerde tüm bu disiplinlerle bir araya geliriz, onların eksik gördüğü unsurlar varsa bizlere iletirler ve daireyi onların uyarılarına göre revize ederiz. Bu düzeltmelerle artık diğer daireler de yapıma hazırlanır. Böylelikle işimizi sıfıra yakın hatayla bitirmiş oluruz. 

İşini iyi bilen ve iyi yöneten doğru sonuçlar elde eder

Bu tür ultra lüks projelerin yanında, Emlak Konut ve TOKİ’de sosyal konut, hasılat paylaşımı projelerinde de bulunma şansına sahip oldum. Çalışma fırsatı bulduğum tüm projeler, birer tecrübeydi benim için. Her projede farklı şeyler öğrendim. Tabii bu kadar yoğun çalışmada insan yoruluyor ama geriye, kazandığınız tecrübe kalıyor. Tecrübe, kaybederek kazanılan tek şeydir. Bu kayıpların en büyüğü ise zamandır. Ama bu zaman kaybı, bize tecrübe olarak geri döndüğü için çok anlamlı. Tecrübe sürecinde birçok sorunla da karşılaştık. Bu sorunlardan çıkardığım ana fikir şu; işini iyi bilen ve iyi yöneten doğru sonuçlar elde eder, ortak çalışılarak başarı elde edilebilir. Tek bir insanla iş yürümez. Çok iyi bir mühendis olabilirsiniz ama bu yetmez, ekibinizin de çok iyi olması gerekir. Doğru insanlarla çalışmak işte bu yüzden önemlidir. Mükemmel ekip oluşturup o ekibi iyi yönetirseniz, başarı peşinizi bırakmayacaktır. 

Bu vesile ile mekanik ekibimdeki çalışma arkadaşlarım; Nevzat Demirgüç, Müslüm Eren, Murat Gaffaroğlu, Oktay Cansever, Sinan Selim, Cem Katana, Alparslan Yıldız, Yusuf Aldemir, Mahir Deniz ve Abdulvahap Engil’e katkılarından dolayı teşekkür etmek isterim.

Son söz…

Victor Hugo şöyle der: ”Gelecek; güçsüzler için ulaşılmaz, korkaklar için bilinmezlik, cesurlar için ise şanstır.” Henry Ford ise ”Eğer gelecek hakkında düşünmezseniz, asla bir geleceğiniz olmaz” diyor. Geleceğimizin selameti için geçmişimizi iyi bilip ders çıkartmamız gerekmez mi? Geleceği düşünmeyen insanın yakın zamanda üzüntüye uğrayacağı aşikârdır. 

Semih Rüstem Çalapkulu hakkında

Semih Rüstem Çalapkulu, 2001 yılında Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği lisans programını tamamlamıştır. Evli olup, Dilara Çalapkulu ve Furkan Çalapkulu isimli iki çocuk sahibidir. Meslek hayatına Aydın Grup’ta başlamış, ardından Ciner Grup’ta çalışmıştır ve 2006 yılından itibaren ise Kuzu Grup’ta Mekanik Grup Şefi olarak çalışma hayatına devam etmektedir. Kuzu Grup, 1943’ten bu yana 500’ün üzerinde projeye imza atarak, 100.000’den fazla konut teslim etmiştir. Çalapkulu, Kuzu Grup’taki 15 yıllık çalışma hayatında; inşaat sektöründe toplam 11.000 adet konutta, 15 adet projenin farklı zaman dilimlerinde yer alma şansı bulmuştur. 1. ve 2. etabı ultra lüks konut, üçüncü etabı otel, dördüncü etabı ise hastane olmak üzere 4 etaptan oluşan SeaPearl Ataköy projesinde çalışmalarını sürdüren Çalapkulu, yer aldığı projelerin mekanik tesisatta uluslararası standartlar konusunda tecrübesine ciddi anlamda katkı sağladığını belirtiyor.