“Kadınların Zor Olanı Başardıkları Özümsendi, Artık Herkes Biliyor: Kadınlar da Var”
Dünyamızda 7.7 milyar insan yaşıyor. Bu nüfus içinde her 100 kadına karşı 102 erkek yer alıyor. Toplam işgücü içinde 61 erkeğe karşılık 39 kadın bulunuyor. Kariyer piramidinde yükselen her basamakta kadın sayısı azalıyor.
Dünyanın en büyük 200 şirketinin Yönetim Kurullarında 85 erkeğe karşı sadece 15 kadın var. Ülkemizde halka açık şirketlerde toplam 2734 Yönetim Kurulu üyesinin sadece %15.9'u, yani 435'i kadın. Üstelik kadınların büyük bölümü, şirketin ait olduğu ailenin bir ferdi olduğu için bulunduğu pozisyona sahip.
Bazı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi her ne kadar bizde Yönetim Kurullarında kadın sayısı için bir kota mevcut değilse de SPK, Yönetim Kurullarında %25 oranında kadın üye olmasını öneriyor. Buna rağmen 8 yıllık bir süreçte bu oran %11.5'ten sadece %15.9'a yükselebildi.* Aironn Havalandırma A.Ş. kurum kültürüne yön veren en önemli prensipler arasında Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları yer alıyor. 17 SKA arasında 5.Amaç olan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile 10.Amaç; Eşitsizliklerin Azaltılması, Aironn A.Ş.'nin vizyonunun önemli yapı taşlarını oluşturuyor. Üç bölümden oluşan "İklimlendirme Sektöründe Kadın Emeğinin Gücü: Aironn Kadınları" röportaj dizisi ile sektör kuruluşlarının kadın istihdamını teşviki ve bu sayede daha fazla güçlenecek bir iklimlendirme sektörümüzün olması hedeflenmiştir.
* Kaynak: Yönetim Kurulunda Kadın Derneği
Öznur Yalçın
Aironn Havalandırma A.Ş. Ankara Bölge Yöneticisi
“Kadınların zor olanı başardıkları özümsendi, artık herkes biliyor: Kadınlar da var”
1980 Ankara doğumluyum. Kırıkkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü mezunuyum. 19 yıldır çalışma hayatı içindeyim.
Bunun son 12 yılı havalandırma sektöründe geçti. Otopark, metro ve tünel fanları başta olmak üzere fan grupları üzerinde yoğunlaştım. Bu alan, artık uzmanlık alanım diyebilirim. Son 4 yıldır da Aironn Havalandırma A.Ş. Ankara Bölge Yöneticisiyim.
Kadın mühendisler artık yadırganmıyor
İklimlendirme ve mekanik tesisat genel olarak makine mühendislerinin görev aldığı erkek egemen sektörler arasındadır. Ancak gelişen süreç içerisinde bu konuda iyileşme olduğunu söyleyebilirim. Şu anda sektörde beş çalışandan ikisinin kadın olduğunu görüyorum. Kadın mühendis oranı bu değilse de şantiyelerde daha çok, daha sık kadın görülmesine alışıldı, artık kimse yadırgamıyor. Kadınlar sektöre girdikçe ve öne çıkmaya başladıkça bir çok konuda daha düzenli daha kaliteli işler yapılmaya başlandı. Kadınların daha fazla detaycı, özenli ve dikkatli olduğu bir gerçek. Bu nedenle bir işe kadın eli değince daha güzel ve değerli hale geldiğini düşünüyorum. Bizlerle çalışanlar da gördükleri titizlik, daha hızlı geri dönüş gibi artılarımızdan ötürü memnunlar.
Önyargılar zayıfladıkça kadınlar daha çok yerde daha çok var olacak
Kadınların, daha çok erkek egemenliğinde olan sektörlere girişinin önündeki engellerden birisinin önyargılar olduğu kanaatindeyim. Nedense aileler bile kız çocukları için daha kolay, daha narin, daha güvenli alanları uygun görüyor. Benim ailem de öğretmen olmamı arzu etmişti. Makine mühendisliğinin, tüm mühendislik disiplinleri içinde nispeten daha zor olduğunu düşünüyordum. Okuması da çalışma hayatı da zordu. Zorluk, beni motive eden bir olgudur. Bir şey zor ise, neden yapamayayım diye düşünürüm. Üniversite sınavında yaptığım on üç tercihin yedisi makine, kalanları da yine mühendislik disiplinlerindendi. Ama gönlüm, makine mühendisliğinden yanaydı. Hem dağarcığınızı mühendislik bilgileri ile dolduruyordunuz hem de yaşamı kurgulayan teknolojilere, cihazlara dokunuyordunuz. Makine mühendisliğini seçtim ve okulumu da üçüncülük derecesi ile bitirdim. Kadınlar zor olarak görülen her alanda başarılı olabileceklerini kanıtladı ve herkes alıştı; “Kadınlar da Var”
Kadın mühendislerin arabalarının bagajları olasılıklara karşı temkinleri barındırıyor
Tabii ki hâlâ sektörde çok fazla kadın mühendis çalışmıyor. Ankara'da ise kadın mühendis sayısı biraz daha az. Ama böyle olunca daha çabuk tanınıyorsunuz ve sima olarak akılda kalıyorsunuz. Bu sektörde kadın mühendisler genel olarak çok güçlü bir duruşa sahip ve yerlerini sağlamlaştırabiliyor. Kadın mühendis olmanın zorlukları da var. Erkeklerde spor giyim göze batmazken kadınlardan giyimlerinde, tarzlarında daha özenli olması bekleniyor. Bu nedenle hem iş görüşmeleri, hem şantiye ziyaretleri için ayrı ayrı hazırlıklı, temkinli olmamız gerekiyor. Araba bagajlarımızda koşullara göre ayakkabı, çanta alternatifleri bulunuyor. Neticede her zaman firmanızı temsil ettiğinizi unutmamanız gerekiyor.
Aironn’un kadınlara karşı pozitif ayrımcılığı sahibinden değil kurum kültüründen kaynaklanıyor
Aironn, kadın istihdam konusunda oldukça hassas bir firma. Hem fabrika tarafında mavi yakalı, hem ofis tarafında beyaz yakalı çalışan birçok kadın arkadaşım var. Şirket sahibi ve yöneticimiz Yasemin Akgül’ün işe alınacak çalışma arkadaşlarında kadınlardan yana pozitif ayrımcılığı gerçekten takdire şayan. Ben de bir dünya markası olma yolunda emin adımlarla ilerleyen, yüzde yüz yerli ve milli bir Türk şirketinin, yöneticilik pozisyonunda görev yapan bir kadın mühendisi olmaktan gurur duyuyorum.
Başarının paydaşı olmak gurur verici bir şey
Müşteri her zaman en iyi ürünü en uygun fiyata almaktan yanadır. Aironn yüksek teknolojiye ve kaliteye kesintisiz olarak yatırım yapan bir işletmedir. Bu elimizi güçlendirerek müşterilerimizin karşısına yüksek kaliteli ürünlerle hizmet vermemizi sağlamaktadır. Ama bunlardan da önemlisi biz bir mühendislik kuruluşuyuz, müşterilerimizle önce tekniğimizle konuşur, güvenini kazanırız. Fiyat en son konuşulacak şeydir. Bu güveni verebildiğimiz için bugün geldiğimiz başarılı pozisyona sahibiz. Bir iş, sadece bir iş değildir. Bir işten bir gelir elde edersiniz ama yaptığınız işten mutlu olmak, keyif almak da istersiniz, manevi tatmin de önemlidir. İşte Aironn’un başarı grafiği ve güçlü bir mühendislik altyapısına sahip olarak tanınması da çalışma hayatımı keyifli hale getiriyor ve bu başarının parçası olmak gurur veriyor.
Sümeyye Erol
Aironn Havalandırma A.Ş. Satınalma Yöneticisi
"Bir Kadın Olarak İşinizde Varlık Göstermeye Odaklıysanız, Önyargıları Aşmak Çok Kolay"
14 Temmuz 1992 doğumluyum. İstanbul Aydın Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Bölümünden mezunum. Daha mezun olmadan meslek hayatıma Aironn’da teklif hazırlama grubunda başladım. Tabii ki ilk etapta zor olduğunu düşündüm, ama herkes yardımcı ve anlayışlıydı. Ancak çok çalışmamız gerekiyordu, çünkü inanılmaz bir hareketlilik vardı, bense gerçek bir profesyonel olmaya çalışıyordum. İşe geliş saatim, kırmızı çizgimdi. Yöneticimiz kadınlara, genç kızlara pozitif ayrımcılığını hissettiriyordu ama ben, “ben olarak” var olmalıydım. Düşündüğüm, hayata geçirmek istediğim şeyleri söylediğimde her seferinde ciddiye alındım. Aklımda yapılması gerektiğine inandığım bir iş varsa, mutlaka en kısa sürede ve layığınca bitirmem gerekiyor. Aksi takdirde huzurlu olamıyorum.
Erkek ve kadın bakış açısı birbirini tamamlıyor
İşyerimizde kadın yöneticimiz de erkek yöneticimiz de var. Bu, bizler için ilave bir avantaj sağlıyor. Erkek yönetici ile işi hızlandıracak, olabilecek en pratik çözüm konusunda bir yere kadar varabiliyorsunuz. Ama kadınlar daha detaycı, her bir adımın önünü, ardını sorguluyor. Eninde sonunda bir kadın yöneticimiz olması, kendimi daha iyi ifade edebileceğime dair güven veriyor. Doğru olduğuna inandığım ama yapıp yapamayacağım konusunda emin olamadığım bir şeyi, Yasemin Hanım’a (Akgül) danışırsam, onun çözüm getirebileceğini düşünüyorum. Bir de kadınların sezgilerinin daha güçlü olduğuna inanıyorum. Söylemediğiniz bazı şeyleri de anlayabiliyorlar, risklere karşı daha temkinliler. Yasemin Hanım’ın da benim de hatalara karşı toleransımız yüksek sayılmaz, bu nedenle hata yapmamak bizim için çok önemli. Dolayısıyla “önlemleri” çok önemsiyoruz, bu yüzden de çok iyi anlaşıyoruz.
“Şeytan ayrıntıda gizlidir” derler ya, kadının; o ayrıntılardaki şeytanı bulmaya çalışan bir bakış açısı var. Bu nedenle bir şirkette kadın çalışanlarının olmasının, o şirketin başarısında anlamlı bir payı olduğunu düşünüyorum. Satışta kadın mühendislerimiz olmasına rağmen erkek mühendislerimiz daha fazla ama Aironn’un “mutfağı” ağırlıklı olarak kadınlara emanet.
Kadın ve erkekten beklentiler eşit değil
Nedense toplumumuzda olduğu kadar sektörümüzde de kadının iş hayatında da bakımlı, iyi giyimli, hatta makyaj ve saç stili özenli olması bekleniyor. Yaptığınız işe değer vermek, saygı göstermekle birlikte, kadından böyle bir “görsele” sahip olması bekleniyor. Erkeklerde ise bu beklenti sınırı çok daha düşük. Spor bir ayakkabı, bir bluejean, “kirli sakal” algıda sorun yaratmıyor. Biz iş becerilerimize güven uyandırabilmemiz için “presentabl” olmamız gerekiyor. Cinsiyet eşitsizliği bu noktada belki var ama kadın olarak şanslı olduğumuz bir sektörde ve bir şirkette olduğumuzu düşünüyorum. Muhatap profilimizin kültür ve eğitim seviyesi yüksek. Bu nedenle her ne kadar “öğretilmiş ön yargı” ile ilk muhatap oluşta “acaba” sorusu olsa bile işin başarıyla yönetilmesi ve alınan sonuçlar, çok kısa sürede o tereddütleri tamamen yok ediyor. Ama şunu söylemem gerekiyor ki, “patron” dendiğinde ilk akla gelen, “erkek” oluyor. Genellikle erkek olan müşteri, oturuşu, hitap şekli ile bir erkek karşısında kendisini daha rahat hissediyor. Kadında ise bir tedirgin duruş söz konusu olabiliyor. Ama dediğim gibi sonuçta bir iş yapılıyor. İstediği gibi yolunda giden bir iş, cinsiyetçi bakış açısını devre dışı bırakıyor. Hatta, “…Hanım bu işi çözer” diyebiliyor. Özetle kadın çalışan olmak, biraz zor olabilse de, bir kadın çalışan olarak işinizde varlık göstermeye odaklıysanız, işinizi, iş yerinizi seviyorsanız, önyargıları aşmak çok kolay.