Doğru zamanda, doğru yerde olabilmek;
Uşak doğumlu Halil Kaya Gedik, başarılı öğrenim yaşamının ardından, Türkiye'nin sanayileşme hamlesiyle zamanlı olarak girdiği sanayi ve ticari girişimlerinde haşarıyı yakalamasının altında yatarı unsurları dergimize anlatıyor. Kendi kaleminden çocuklarına holding yönetimini nasıl devrettiğini onları yetiştirirken, eğitimlerinde nelere dikkat ettiğini hu bölümümüzde zevkle okuyacağınızı umuyoruz
Kendi kaleminden Halil Kaya Gedik;
1933 yılında Uşak'ta doğdum. İlkokuldan sonra hep kararlarımı kendim verdim. O yıllarda Uşak'ta Sanat Okulu açılmıştı. İlkokul öğretmenimde teşvikiyle o okula girdim. Ondan sonra geldik Yıl-dız'a Baktık biz iyiyiz dedik. Ben okullarda hep ya birinci ya ikinciydim. Hocalarıdan rahat not alinindim, hocaların gözde talebe-siydim. 1953 yılında İstanbul Teknik Okulu Makine Şubesi'nden Teknikerlik Diploması aldım. Hadi Uşak'ta adam da yoktu da iyiydik ama Yıldız'da da iyi olunca bir arkadaşında desteiyle -babanın değil- dışarı gittik. 1956 yılında Staatstechnikum Konstanz (Almanya) Makina Mühendisliği bölümünden, gene aynı yıl eğitimi birlikte sürdürdüğüm Institut Für Schwisstechnik Frankfut (Almanya) Kaynak Mühendisliği diplomalarını aldım.
1958-1959 yıllarında askerlik görevimi Ordudonatım Yedek Subayı olarak tamamladım. Öğrencilik yıllarında hemen her tatilde muhtelif firmalarda çalıştım. (Keza Almanya'da bulunduğum sürede de çalıştım.)
1958 yılında evlendim. 1960'da Hakkı, 1962'de Hülya doğdu. 1957'de T.C.D.D. Demiryol Fabrikalarına girdim. Askerlikte dahil 1964'e kadar çalıştım. Bilahare tamamen özel teşebbüste ve özel girişimci olarak bulundum. 1964 yılından sonra sanayi ve ticaret hayatım içinde yatırımcı ve işletici olarak bugünlere kadar fiilen çalıştım.
Türkiye'de sanayi ve yabancı sermayenin yeni yeni filizlendiği 1963 yalında bir yabancı sermaye ortaklığı olarak kurulmuş bulunan BÖHLER ELEKTROD fabrikasını 1964 yılından itaberen ilk önceleri Fabrika Müdürü ve Yönetici Kurulu üyesi olarak yönettim. 1985'li yıllarda sermayesini milli-leştirdiğimiz BÖHLER ELEKTROD fabrikasını bugünkü cesametine getirdik.
1967 yılında perşembe pazarı tüccar ve sanayici arkadaşlarımla kurulan vana fabrikası, bugünlerde Türkiye'de kalite açısından lider olan TERMO VANALARI'nı üretmektedir. 1979 yılında kurulan İstanbul ve İzmir'de 2 ayrı fabrikamızda üretim yapan HASSAS DÖKÜM tesislerimiz savunma, otomotiv, av ve tıp sanayinin ithalata dayalı hassas parçalarını üreterek bugünlerde bu hassas döküm parçalarını ihraç etme konumuna gelmiştir.
1980'li yıllarda anahtar teslimi fabrika siparişlerine cevap veren HALSAN MAKİNA VE KALIP fabrikamız kurulmuştur. Bu işletmemizin teknolojik yapısı kaynak sanayinin gereksinimleri olan ve yüksek teknoloji gerektiren kaynak entegre makinalarını üretebilmektedir.
1983'lü yıllarda ikinci elektrod fabrikamızı Pendik Şeyhli bölgesinde kurmuş olup bugün aynı sahada üretim yapan SİLOX ve FRONIUS fabrikaları ile birlikte ülkemizin kaynak tekniği konusunda ihtiyaç duyduğu her türlü kaynak makinası, örtülü kaynak ıktrodu, kaynak teli, lehim teli ve özlü tel imalatını ISO 9001 KALİTE BELGESİ sahibi olarak ihracata yönelik üretmekteyiz. 1983'lü yıllarda gelişmeye uygun olarak HOLDİNG çatısı altında toplanan şirketlerimiz 1988 yılında Kıbrıs Magaso'da GEDİK-HALSAN elektrod fabrikasını açmış ve faaliyetine 1996'da ara vermiştir. Gedik Holding ve bağlı şirketleri olarak ithalat ve ihracatımızı DIŞ TİCARET şirketimiz vasıtasıyla yürütmekteyiz. Sanayici faaliyetlerimizi özetlerken otomotiv ve beyaz eşya yan sanayisi olarak SAMTAŞ fabrikamızı burada anmakta yarar görmekteyiz. 1963-1991 yılına kadar edindiğimiz sınai ve ticari itibarımızın bir ürünü olarak 1991'Ii yıllarda faaliyete geçirdiğimiz GEDİK MENKUL aracı kurumumuz güvenirliliği ve işlem hacmi ile borsa şirketleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır.
İşletici, tasarımcı ve yatırımcı olarak çalışma hayatına girdiğim günlerden bugüne kadar tasarruflarımızı hep sanayinin emrine tahsis ettik. GEDİK GRUP şirketleri olarak faaliyetlerimiz ülkemize büyük katma değerler yaratmaktadır. Gelecekte daha da büyüyen işlerimizin ülke ekonomisine daha büyük katkılar sağlayacağı inancını taşımaktayız.
Her işe çok küçük olarak başladım. Firmaların bugünkü yerlerine gelmeleri dahi birkaç değişik yerde faaliyet gösterip, kazandıkça yatırıma yönlendirerek olmuştur. Elime geçen her kuruşu, her imkanı en iyi şekilde değerlendirmeye gayret etmişimdir. Örneğin, bir fabrikanın yerini seçerken, en ucuz yerde, genişleme imkanı olacak yerde, değerlenecek bölgede tercih etmişimdir. Hemen her fabrikanın bulunduğu yerdeki arsanın önce yetecek bir parseleni almış, sonra imkanlarıma göre, o parselin çevresindeki parselleri satın almışımdır.
İşletmelerin makine ve teçhizatını imal etmek için önce Halsan Makine Atelyesini kurmuş, bugün en modernlerini dışarıdan aldığımız makineleri, yıllar önce daha basit, daha az verimli, fakat mali imkanlarımıza uygun olarak kendimiz imal etmişizdir. İçerideki ve dışarıdaki dostlarımda büyük istifadeler sağlamışımdır. Mesela bugün grubumuzun iftihar ettiği "Hassas Döküm" konusuna girmem tamamen yabancı bir dostumun tavsiyesi ile olmuştur. Çalıştığım firmanın önemli bir hissesini almam da, hiç düşünmediğim bir zamanda, bir ortağın bana teklifi, diğer bir ortağın ödemesi ile gerçekleşmiştir. Başarı da çalışmanın, gayretin rolünün büyük olduğuna inanıyorum. Fakat en az bunlar kadar "Doğru zamanda, doğru yerde bulunmak" hususuna da inanıyorum. Allah'tan da bir yardım geliyor da bende doğru yerde bulunuyorum herhalde.
En küçük, en basil işi dahi önem vererek yaparım, düşünürüm, planlarım. Okul sıralarından başlayarak hayatta tek işle uğraşmadım. Önce hem çalıştım, hem okudum. Resmi kuruluşta çalışırken de dışarıda başka işlerle uğrastım. Özel teşebbüs çalışmalarımda ise birkaç değişik işi bir arada yürüttüm. Bunun için de bugün birbiri ile hiç ilgisi olmayan konularla iştigal eden firmalarımız meydana geldi. Çocuklarımı bugüne uygun yetiştirmeye çalıştım. Hemen her ebevyn gibi onların benim çektiğim sıkıntıları çekmesin, benim özlem duyup da, erişemediğim yerlere gelmelerini arzuladım. Örneğin, ben yirmi yaşından sonra Almanca öğrenmeye başladım. Bana göre yabancı lisan öğrenimine çok küçük yaşlarda başlanmalıydı. Bunun için çocuklarımın çok küçük yaşlardan itibaren İngilizce ve Almanca'yi öğrenmelerine yardım ettim. Eğitimlerini mevcut işlerimize uygun yönlendirmeye çalıştım. Onlarda buna yatkındı. Hakkı, Endüstri Mühendisliği, Hülya, İktisat ve İşletme öğrenimi gördü.
Yönetimi tamamen çocuklarıma devrettim diyebiliriz. Fakat zaman zaman bana da ihtiyaçları oluyor. Bir ara Termo ile hiç ilgilenmedim sonra mecbur kaldım yeniden ilgilenmeye başladım. Çocuklarım birden bire bütün işlerle ilgilenmesi zor oluyor. Ben şirketlerimi
doğumundan itibaren büyüttüğüm için bana kolay geliyor. 30 senedir müşterilerimi tanıyorum. Adamın çekleri geliyor, biliyorsun. Yeni bir adam baktığında hangisini ödeyecek hangisini ödemeyecek bilemez. Hangi makinanın arızası hemen giderilir mi giderilemez mi ben öğrenmişimdir. Benim idarem kolay, fakat benden sonrakiler doğumdan başlamadıklarında onlara daha zordur. Para işinde tamamen yönetimi almış değillerdir. Fakat diğer işlerin hepsinin yönetimini almışlardır. Hülya bir kere dış ticaretin % 100'ünü almıştır. Hakkı da iç satımları tamamen almıştır. Ama biz de boşta değiliz. Normalde ailelerde babanın dediği geçer. Bizde de oğulun dediği geçer. Benden sonra ailenin büyüğü odur, biraz da ben öyle arzu ettiğim için öyledir. Ben çocukların çalışmasını istedim, onların ne olacağını önceden yönlendirmi-şimdir. Hülya 11 yaşındaydı, evde yemek yapmıştı baktım becereme-miş. Sen iş kadını olacaksın başka işe yaramazsın dedim. O günden itibaren çocuk kafasına koydu bunu. Çok ciddi çalışır, mükemmel lisanı vardır. Ağaç yaşken eğilir düşüncesiyle onları yöndermişim onlarda bana uymuş. Geçen günlerde yabancı bir dostum bana "Sen torununun da ne olacağına karar verirsin" dedi. Belki de bu kötü bir şey. Benim yaradılışımda var bu zorla değilde sabırla yaparım bunu. Bana göre son derece avantajlılar. Kurulmuş düzen, yetişmiş arkadaşlar, sürekli bir iyileşme grafiği çizmiş işletmeler. Bence zor olan bir işletmeyi düşünüp, planlayıp, kurup, işletmeye almak ve üç beş yıl onu ayakta tutup bir hız aldırmaktır. Ondan sonra artık onun idaresi kolaylaşır. Çünkü idaresinde, üretiminde, pazarlamasında velhasıl her şeyinde yeni elemanlar yetişmiş olur. Her şeye sıfırdan başlanmaz. Deneyimli elemanlar artık meydana gelmiştir. Ancak eksiklikleri, eksilmeleri tamamlamalı, gerekiyorsa düzenlemeler yapmak yeterlidir. Bizim işletmelerimizde alt yapı iyidir. Her işletmenin kuruluş yeri, arsası, binası, onlara daha yıllarca yetecek büyüklüktedir. Tevsileri kolaydır. Yetişmiş insan gücü mevcuttur. Çok değerli bilgili, iyi niyetli, uzun yıllardır bana yardım eden arkadaşlarım mevcuttur. Bunlar yeni genç arkadaşlarla t; viye de edilmektedir. Çocuklarımla aramdaki iş ilişkilerini bir "Bayrak Yarışı" gibi görüyorum. Etabını tamamlayan yarışçı, kendinden sonra gelene bayrağı kaidelere uygun bir şekilde teslim etmelidir. Bayrağı yeni taşıyan onu daha hızlı bir şekilde kendinden sonra gelene taşıma mecburiyetindedir. Çocuklarımın başlıca görevi, mevcut kuruluşları devamlı ıslah etmek, çağa uydurmak, büyütmek, grubumuza daha büyük kuruluşlar ilave etmektedir. Ben çocuklarıma güvendiğim için, işlerin onlar tarafından yürütülmesini istedim. Sağlığımda onla-"" işlere intibak etmelerini isted Yakın çevremde çok dramatik misallerimi gördüm. Baba hayattan gidince çocuklar ancak iş başına gelirlerse veya yetki kullanmaya başlarlarsa, başarılı olmaları zor oluyor. Çocuklarımın akıllarıma güveniyorum. Yeterli eğitimi de görmüşlerdir. Bu işleri de seviyorlar. O halde çok çalışıp başarılı olacaklardır. Yalnız deneyimleri azdır. Bunun içinde firmalarımızda yeteri kadar deneyimli, yetkili profesyonel çalışma arkadaşlarımız vardır. Bunlar bu eksikliklerini giderilirler.
