Header Reklam
Header Reklam

ÇEDBİK Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Duygu Erten: 'Türkiye'nin ulusal yeşil bina sertifikası için geri sayım başladı'

05 Kasım 2013 Dergi: Kasım-2013
ÇEDBİK Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Duygu Erten: 'Türkiye'nin ulusal yeşil bina sertifikası için geri sayım başladı'
Türkiye’de yeşil dönüşümün önünü açtığımız için gurur duyuyoruz

Türkiye’nin Yeşil Bina sertifikası hakkında bilgi vermeden önce kısaca, bugün Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüttüğüm Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBİK) hakkında bilgi vermekte fayda görüyorum. Derneğimiz 140 şirket temsilcisi üyeden oluşuyor. Derneğimiz 2007 yılında bir sivil toplum örgütü, kâr gütmeyen kuruluş olarak Dünya Yeşil Binalar Konseyi çatısı altında kuruldu. Bugün 140’ın üzerinde üye ile yolumuza devam ediyoruz. Kurulduğumuz günden beri özellikle yeşil binalar, yeşil bina sertifikasyon sistemleri, enerji verimliliği gibi konularda yoğun faaliyetlerde bulunduk ve sektörümüzü bilgilendirmek için çalışmalar yaptık. Ülkemizde 2007’den beri neredeyse Türkiye geneline yayılan bir yeşil yapılaşma başladı. 2007’de ilk proje Siemens’in Gebze’deki Merkez Binası idi ve bu proje LEED Gold aldı. O proje daha tasarım aşamasındayken ÇEDBİK kuruldu. 2008 yılında ise dört tane sertifikalı proje oldu. Yaptığımız çalışmalar, devletle el sıkışmalar, kamu ve özel sektöre verdiğimiz eğitimlerle 2013’te 63 binanın sertifikalanmasını gördük. Bu binaların çoğunun tasarımcısı, müteahhidi, danışmanı üyemiz… Bu nedenle Türkiye’de yeşil dönüşümün önünü açtığımız için gurur duyuyoruz.

Sağlık Bakanlığı, yeni çıkardığı yönergede 200 ve üzeri yataklı hastaneler için LEED sertifikası koşulu getirdi

Dünyada tüm standartlar ve sertifika sistemleri uluslararası tanınırlığı olan ANSI, ASHRAE, ASTM, ISO gibi kurum ve kuruluşlarca belirlenmiştir. Yani aslında binaların nasıl yapılması, nelere dikkat edilmesi gerektiği, kullanılacak malzemelerin kaliteleri, bina sertifikasyon sürecinde hangi kriterlerin değerlendirildiği belirlenmiş durumda. Dünyada kullanımı en yaygın yeşil bina sertifikaları; LEED, DGNB, BREEAM. Özellikle Marmara Bölgesi’nde ağırlıklı olmak üzere, güneye gidildikçe uluslararası AVM yatırımcılarının çok tercih ettiği yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin 63 binaya verildiğini, Ekim itibarıyla 220 projenin de şu anda aktif olarak sertifika almak için tasarım ve inşaat aşamasında olduğunu söylemeliyiz. Bu sertifikasyonların % 50’sini ofis marketi oluşturuyor. % 2’si laboratuvarlar, % 6’sı otel, % 4’ü konut, % 6’sı eğitim, % 20’si AVM ve % 12’si de fabrika. Bunların dışında Türkiye’de üç tane de data center projesi şu anda yürüyor. Aynı zamanda Sağlık Bakanlığı, yeni çıkardığı yönergede 200 ve üzeri yataklı hastaneler için LEED sertifikası koşulu getirdi ki ülkemizde 2000’e yakın hastane yapılacağı söyleniyor; yani ciddi bir hastane pazarı hazırlanıyor. Özellikle devlet ihalelerinde LEED sertifikası hastaneler için şart koşuluyor. Bu konuda söylenecek çok şey var... 20-21 Şubat’ta Uluslararası Yeşil Bina Zirvesi yapıyoruz. Yeşil hastanelerle ilgili bir oturumumuz olacak. Çünkü Türkiye’de henüz bilgi birikiminin az olduğu bir dal yeşil hastaneler. Bu konuda özel sektörün de desteğini bekliyoruz.

Artık Türkiye’nin de LEED, BREEAM gibi bir sistemi var…

Bizim de bünyesinde faaliyet gösterdiğimiz Dünya Yeşil Binalar Konseyi’nin 98 ülkesi gibi, Türkiye’deki Yeşil Bina Konseyi de bu sertifika sistemlerinin Türkiye’deki resmi temsilcisi. Aynı zamanda bunlarla yaptığı iyi niyet anlaşmalarıyla bu sistemlerin düzenli olarak eğitimlerini veriyor ve Türkiye’de BREEAM, LEED ve DGNB konularında akredite profesyonel yetişmesine katkıda bulunuyor. Bunu yapma nedenimiz aslında baştan beri ulusal yeşil bina sertifikamızı oluşturmaktı. Biz ilk günden böyle bir çalışmaya girseydik, Türkiye’nin yerel sistemini oluştursaydık zorluk çekecektik, başarılı olamazdık. Çünkü bildiğiniz gibi uluslararası yatırımcılar bir ülkeye geldiklerinde, kendi geldikleri ülkelerdeki sertifika sistemlerini kullanmaya çalışıyorlar. Alman DGNB, İngiliz BREEAM, Amerikalı LEED kullanmak istiyor. Biz hemen kendi yeşil bina sertifikamızı oluşturma çalışmalarına girmek yerine öncelikle ülkemizde akredite profesyonellerin sayısını artırma yolunu tercih ettik ve bu konuda lisanslı 100’den fazla profesyonel yetiştirdik. Yani ulusal yeşil bina sertifikamızdan önce gereken altyapıyı geliştirmiş olduk. Ardından ulusal sertifikamız için çalışmalara başladık. Aralık 2014’te tamamlamayı planladığımız bu sertifikasyon sistemi için henüz bir isim bulabilmiş değiliz; ama önerilere açığız. Belki kısa vadede ulusal yeşil bina sertifikamız için isim önerilerini değerlendirebileceğimiz bir yarışma bile düzenleyebiliriz. Türkiye’nin de LEED, BREEAM gibi bir sistemi var artık. Dünyada yaygın kullanılan tüm sistemlerin kendi içinde derecelendirmeleri bulunuyor. Bu sistemlerdeki en üst dereceler birbiriyle oldukça uyumlu. Kimi ‘outstanding’ demiş, kimi ‘highly efficient’, kimi ‘platin’, kimi ‘gold’ demiş. Bu derecelendirme sistemi Ulusal Yeşil Bina Sertifikamızda da olacak. Ama şu anda bu dereceleri nasıl isimlendireceğimize karar vermiş değiliz. Bu konuda da önerilere açığız. İlk olarak konut projeleri ile başlamak istedik çünkü Türkiye’de çok yakın zamanda neredeyse bir milyona yakın konut yapılacak. Bizim sistemimiz Avrupa Birliği+DGNB+ BREEAM+ LEED üzerine kuruldu. Buna 140 üyemiz dışında birçok kurum katkıda bulundu.  Enstitüler, akademik kurumlar, şehir planlamacıları ve özellikle tasarımcılar bu işin içinde olmak istediler. Kılavuzumuz Avrupa Birliği’nin olası sertifikasını takip ederek 1 kılavuz, 8 başlık ve 43 konudan oluştu.

Ortak akıl, ortak çaba ve elbette ortak fayda…

2013’te, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Erdoğan Bayraktar ile ÇEDBİK arasında, Bakanlığın ÇEDBİK’in sertifikasını destekleyeceği ve önünü açacağına dair bir protokol imzaladık. Bunun üzerine de ÇEDBİK’in Bakanlığa yeşil yerleşmeler konusunda bir sertifika hazırlanması için çalışmalar yapacağına dair bir protokolü, 1200 kişinin katıldığı 2. Uluslararası Yeşil Bina Zirvesi’nde geçen sene imzaladık. Burada sertifika sisteminin yönetmeliği ve yapılanma için Kalite Derneği’nde danışmanlık yapmış birtakım profesyonellerle çalışarak, onların bize destek vermesini böylece sertifikamızın profesyonel olarak yönergelerinin, kitapçıklarının hazırlanmasını sağladık. 2013’ten itibaren, Ekim ayının başından itibaren sektörden geri bildirimler almak üzere bir anket firması ile anlaştık. Tüm üyelerimize, ilgilenen tüm paydaşlara bu sertifikayı sunduk. Böylece çalışmalarımız şeffaf, yeni fikir ve önerilere açık olarak gelişti. Bir şeyin sahiplenilmesi için o şeyin fayda sağlayacağı herkesin katkısıyla oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Ortak akıl, ortak çaba ve elbette ortak fayda…

Ulusal sertifikasyon sistemimiz, LEED’in, BREEAM’in bütün eksik, yanlış ve bize uymayan tarafları törpülenerek oluşturuldu

Bir web sitesi hazırlanıyor; Beta versiyonu olarak Aralık’ta sertifikayı çıkaracağız. Tıpkı LEED’in, BREEAM’in ilk yaptığı gibi ilk versiyon bir Beta versiyonu. Pilot projeler için başvurular almaya başladık. Üyelerimiz bize yavaş yavaş konutlarını, rezidanslarını, yeni yapacakları yatırımları getiriyorlar. “Biz ÇEDBİK sertifikası istiyoruz, LEED veya BREEAM istemiyoruz” diyorlar. Bu konudaki çalışmalarımıza başladığımızda pek çok kişiden “LEED veya BREEAM varken kimse ulusal yeşil bina sertifikası istemez” gibi moral bozucu cümleler duyduk. Ama bugün gelinen aşamada sektörümüzün bu konudaki yaklaşımı gurur verici… Ciddi bir talep var. Her şey arz-talep meselesidir. Üstelik bizim sertifikamızın standartları, LEED’in, BREEAM’in bütün eksik, yanlış ve bize uymayan tarafları törpülenerek oluşturuldu. Bu nedenle son derece akıllı ve kaliteli bir sistem. Üstelik Türkçe olması, ulusal sertifika sistemimizin büyük bir hızla yayılmasını ve benimsenmesini sağlayacaktır. Aralık 2014’te, pilot kullanıcılarımızdan bir yıllık geri bildirimleri alacağız ve edindiğimiz bilgiler ışığında sertifikamızın 1. Versiyonunu çıkarmış olacağız. Çok kısa zaman içinde denetçiler de yetiştireceğiz. Bunlar tıpkı BREEAM değerlendirmecileri gibi Türk sertifikasyon sisteminin akredite profesyonelleri olacak.

Türk Yeşil Bina Sertifikasının ücreti, dışarıya vereceğiniz ücretin yarısı olacak

Sistemin işleyiş süreci ise özetle şöyle olacak: Tıpkı diğer sistemlerde olduğu gibi ön başvuru dosyasını online olarak kabul edeceğiz. Bu dosyayı inceledikten sonra sertifikaya uygun olup olmadığını bildireceğiz. Eksikler varsa tamamlatacağız. Daha sonra başvuru dosyasının hazırlanması ve gönderilmesi süresi başlayacak. Dosya incelenecek, değerlemeciyi seçecek biz değil tabii ki işveren ve ondan sonra değerlendirme raporu hazırlanacak. Başvuru dosyası değerlendiricilere iletilecek. Değerlendirme raporu hazırlandıktan sonra, bu rapor bir üst komite tarafından incelenecek. Sertifikanın hangi derecesine başvurduğuna göre uygun veya uygun değil olarak belirlenecek. En sonunda rapor incelenip sertifika verilecek. Bu bilinen, rutin prosedür. Yeşil konut sertifikasının sertifika ücretleri uluslararası sertifikalardan daha indirimli. Yani aslında hiçbir kalite farkı olmayan Türk Yeşil Bina Sertifikasına başvurduğunuzda, sertifikasyon ücreti dışarıya vereceğiniz ücretin yarısı olacak. Bu, hem ülkemize kalacak bir gelir hem de derneğin ayakta kalması için bir gelir. Aslında dolaylı olarak yeşil bina uzmanlarının gelişmesini, yetişmesini de sağlayacak bu gelir. Burada dernek üyelerine tıpkı Amerika’daki ve İngiltere’deki bir kurumun yaptığı gibi bir iyileştirme yaptık; dernek üyeleri, bu sertifikasyon için daha düşük ücret ödeyecek.

Sertifikasyon sistemimize ilk başvuru Viatrans’dan geldi

Bildiğiniz gibi birçok konut tipi var. Biz de sertifikasyon için konutları; tekil aile konutları, standart apartmanlar, (standart apartmanları da 2000 m2’den büyük ve küçük olarak ayırdık) rezidanslar ve lüks konutlar olarak sınıflandırdık. Uzun vadede daha farklı konut tipleri çıktığında, bunlara ekler yapılacaktır. Sertifikasyon sistemimize ilk başvurumuzu da aldık. Türkiye’deki İsviçreli bir yatırımcı olan Viatrans,  A plus bir proje yapıyor: İki tane kule. Biri lüks rezidans, diğeri otel. Bu proje için ilk protokolü imzaladık. Bu bizim için çok önemli. Projenin mimarı Emre Arolat, Türk sertifikası almak istedi ve bu konuda ÇEDBİK’e destek verdi. Kendilerine yürekten teşekkür ediyorum. Ulusal Yeşil Bina sertifikamız için puanlandırma sistemi de şöyle olacak: İşletme ve bakım 6 puan, bütünleşik yeşil proje yönetimi 8 puan, arazi kullanımı 13 puan, su kullanımı 10 puan, enerji kullanımı 24 puan, sağlık ve konfor 11 puan, malzeme ve kaynak kullanımı 15 puan, konutta yaşam 13 puan. Bunlar elbette revizyona açıktır. Dernek olarak fikirlere çok açığız. Sektörümüzün de desteğini bekliyoruz.
 

Etiketler