ÇEDBİK Başkanı Haluk Sur: 'Türkiye'nin Yeşil Sertifikası 25,5 milyar dolarlık tasarruf sağlayacak'

05 Ocak 2013 Dergi: Ocak-2013

Çevresel etki, tasarımın ve inşaatın her adımında nasıl azaltılır?

Son yirmi yıl içinde “yeşil bina” kavramı, hemen her ülkede önemli ve yenilikçi bir eğilim olarak inşaat sektöründe yerini aldı. Türkiye’de ‘Yeşil Bina’ kavramı, Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği’nin (ÇEDBİK) kurulmasıyla sektörde yerini buldu. Böylece, binaların tasarım, inşaat ve işletme sürecinde ileriye dönük büyük bir adım atıldı. İklim değişikliği ve diğer küresel çevre sorunlarının etkilerinden korunmak için yapılması gerekenlerle kıyaslandığında, yeşil dönüşümün çok hızlı gerçekleşmesi gerektiği öngörülüyor. ÇEDBİK olarak geçen yıl düzenlenen 1. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’nde, üzerinde çalıştığımız “Yeşil Konut Sertifika” sisteminin müjdesini vermiştik. Derneğimiz, ülkemizde önemli bir boşluğu doldurmak için yerel koşullara uygun, Türkçe ve Türkiye’de uygulanmakta olan standartlara referans verecek bir değerlendirme sistemini oluşturmak üzere yola çıktı.

Yeşil konut sertifikasının amacı; sağlıklı toplumlar, yaşanabilir bir çevre ve gelişmiş bir ekonomi yaratmak. Bununla birlikte Yeşil Konut Sertifikası, bina standardında çıtayı yükseltmeyi hedefliyor. Yapılı çevrede sürdürülebilirliği ölçerken, çeşitli çözümlerle ideal duruma yaklaşmaya çalışıyor. En yenilikçi düşünceleri bir araya getiren Yeşil Konut Sertifikası; mimarlık, mühendislik, planlama, peyzaj tasarımı, elektrik-mekanik tesisat projelerinden alınan yorumlarla oluşturuluyor. Yeşil Konut Sertifikası’nın odaklandığı soru şudur: “Çevresel etki, tasarımın ve inşaatın her adımında nasıl azaltılır?”

Türkiye’nin yılda 600 binden 2023’e kadar 7,5 milyon konuta ihtiyacı bulunuyor

Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği, uluslararası değerlendirme sistemlerinin Türkiye’deki kullanımına dair son dört yılda kullanıcılardan birçok geri bildirim aldı. “Uluslararası sertifikalar yurtdışı kökenli olduğu için pahalı”, “oldukça yoğun bir bürokrasi var”, “özellikle ön koşullara uyma zorunluluğunun yarattığı birtakım güçlükler var” gibi geri bildirimler geldi. En önemli konu; sertifikaların, sertifikayı oluşturan ülkenin / ülkelerin kaynaklarına, kültürlerine ve sistemlerine yönelik olması idi. Yeşil Konut Sertifikası’nda Türkiye’nin iklimine ve ona uygun malzemelerin kullanımına odaklanıyoruz. Türkiye’nin yılda 600 binden 2023’e kadar 7,5 milyon konuta ihtiyacı bulunuyor. Yeni yapılacak 7,5 milyon konutun yüzde 2 - 3’ü bile bu sertifikayı alırsa 2023’e kadar 470 milyon dolarlık enerji ve su tasarrufu elde edilebilecek. Eğer tüm konutlara bu sertifika verilirse o zaman 25,5 milyar dolarlık tasarruf sağlanacak. Binaların yeşil sertifika alabilecek şekilde yapılması, maliyeti biraz artırsa da projenin sonraki yıllarda sağladığı tasarruf değeri çok daha yüksek. 7,5 milyon konuttan elde edilecek 25,5 milyar dolar 100 MW’lık 250 elektrik santraline bedel.

Uluslararası sertifika sistemlerini inceleyip Türkiye koşullarına uygun olabilecek konuları değerlendirdik

Dünyada bazı ülkeler ülkenin koşullarına uygun sertifika sistemi geliştirmiştir, bazı ülkeler ise uluslararası sertifika sistemlerini kullanmaktadır. Yeşil bina sertifika sistemlerinin başlıcaları 1990’da İngiltere’de ortaya çıkan BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), 1998’de Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan LEED (Leadership in Energy and Environmental Design), 1998’de gelişmiş ülkelerin bir araya gelmesiyle kurulan IISBE (International Initiative for Sustainable Built Environment), 2003’te BREEAM’den uyarlanarak Avustralya’da oluşturulan Greenstar, 2004’te Japonya’da ortaya çıkan CASBEE (Comprehensive Assessmentfor Building Environmental Efficiency) ve 2009’da Almanya’da ortaya çıkan DGNB (Deutsche Gesellschaftfur Nachhaltiges Bauen)’dir. Yeşil bina sertifika sistemi oluşturmuş ülkelerde yeşil bina sektörü hızla gelişmektedir. Dünya Yeşil Binalar Konsey üyeleri arasında yapılan anket sonuçlarına göre dünya çapında 15 konsey LEED, 9 konsey BREEAM, 4 konsey DGNB, 4 konsey Greenstar, 2 konsey SBTool sertifikalarını desteklemektedir. Dünya çapında toplam 1,5 milyon bina ve 1 milyar m2’lik alan yeşil bina sertifikası almıştır. Derneğimiz, Yeşil Konut Sertifika Kılavuzu’nu oluştururken LEED, BREEAM, DGNB, CASBEE, VERDE gibi uluslararası sertifika sistemlerini inceleyerek Türkiye koşullarına uygun olabilecek konuları değerlendirdi.

Yeşil Konut Sertifikası, sekiz önemli başlığı içeriyor

Değerlendirme sistemi oluşturma projesi çok katılımlı, çok paydaşlı toplantılar ve çalışmalar gerektirmektedir. Bu kapsamda, binaların yeşil bina kriterlerine göre tasarlanarak inşa edilmesi ve sertifika alması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğini alan derneğimiz, ayrıca Enerji Bakanlığı ve bu alanda çalışmalar yürüten üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları ile görüşme halindedir. Projenin yürütülmesi konusunda kısa, orta ve uzun vade çözümleri, strateji ve hedefleri içeren yol planı üzerinden çalışmalar yürütülmektedir. Sertifikanın benimsenip kullanılması, inşaat sektörünün çevresel anlamda sorunlarının giderilip yapılı çevrenin iyileştirilmesinde ve çevreye duyarlı hale getirilmesinde önemli bir etki yaratacaktır. Türkiye’de geliştirilecek bu sertifikanın, diğer uluslararası sertifikalara göre en büyük avantajı, sertifika gelirinin yurtiçinde kalacak olması ve böylece dışarıya kaynak transferinin engellenmesidir. Yeşil Konut Sertifikası kapsamında konutlar Bütünleşik Yeşil Proje Yönetimi, Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Enerji Kullanımı, Sağlık ve Konfor, Malzeme ve Kaynak Kullanımı, Konutta Yaşam, İşletme ve Bakım olmak üzere 8 başlık altında değerlendirilecek.

Ayrıntılar Şubat’ta düzenlenecek 2. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’nde

1. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’nde açıklandığı gibi kamunun, özel sektörün, sivil toplum kuruluşlarının ve meslek odalarının katkıları ve ortak akılla şekillenecek Yeşil Konut Sertifikası; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, TOKİ’ye, ilgili odaların teknik komitelerine, üniversite birimlerine ve dernek üyelerine sunularak geri bildirim alınacak. Geri bildirimler, Yeşil Konut Sertifikası’nda yer alan her konunun Teknik Komitesi tarafından değerlendirilecektir. Yeşil Bina Sertifikası’nın yapılandırılması, eğitim-denetim konularının yürütülmesi konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile çalışmalarımız devam ediyor. 18 - 19 Şubat 2013 tarihlerinde düzenleyeceğimiz 2. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’nde ulusal sertifika konusunda yapılan çalışmalar ve önümüzdeki süreçle ilgili ayrıntılı bilgi verilecek.

Yeşil Konut Sertifikası Ana Başlıkları:

1.Bütünleşik Yeşil Proje Yönetimi

a.Entegre tasarım

b.Çevreye duyarlı müteahhit

c.İnşaat atığını azaltma ve atığın yönetimi

d.Gürültü Kirliliği

e.Yenilikçilik

2.Arazi Kullanımı

a.Arazi seçimi

b.Yoğunluk ve konut yapısı ilişkisi

c.Arazinin yeniden kullanımı

d.Kentsel donatılara yakınlık