TTMD 2016 Çalıştayı Yapıldı
Türk Tesisat Mühendisleri Derneği’nin geleneksel çalıştayı “HVAC Sistem Seçimi” temasıyla 27-30 Ekim 2016 tarihleri arasında Ramada Plaza Hotel Antalya’da gerçekleştirildi. TTMD tarafından mekanik tesisat sektörünün karşılaştığı sorunlara çözüm önerileri geliştirilmesi, fırsatların paylaşılması ve değerlendirilmesi, sektör içi işbirliklerinin ve tesisat mühendisliğinin geliştirilmesi amacıyla her yıl düzenlenen çalıştaya; TTMD Yönetim Kurulu Üyeleri, akademisyenler, alanında uzman mühendisler, kamu kurumlarından temsilciler ve çok sayıda TTMD üyesi katıldı.
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Sarven Çilingiroğlu; tesisat sektörünün ihtiyaç duyduğu, özellikle tasarımcıların etkin ve müdahil olması gereken bir konuda çalıştay gerçekleştirdikleri belirterek çalıştayın temel amacının yatırımların doğru sistem seçimiyle ülke ekonomisine vereceği faydayı görebilmek olduğuna dikkat çekti. Çilingiroğlu, “Ticari kaygılarla yapılan yanlış seçim uygulamalarının yatırımlarda yarattığı ekonomik çıkmazları ve sağlığa verdiği zararları hep birlikte göreceğiz. Bu çalıştayda amacımız, belli bir sistemi öne çıkarmak değildir, çünkü sistem seçimi her bina koşulunda farklılık göstermektedir. Ana amaç yatırımı yapılan binalarda, sistemlerin karşılaştırılmasında hangi faktörleri, kriterleri ve analizleri yapmamız gerektiğini vurgulamaktır. Sistem seçiminin tasarımcıya yüklediği bir sorumluluk vardır. Eğer bu sorumluluk tasarımcının elinden alınıp yatırımcı veya mimar kendi başına sisteme müdahil oluyorsa ileride bundan doğacak sorumluluk maalesef yine tasarımcıya veya mekanik uygulamacıya yüklenmektedir” dedi. Çalıştayın genel akışı hakkında katılımcılara bilgi veren Çilingiroğlu, çalıştay sonunda bir araya getirilen bilgilerin, sunumların ve tartışmaların TTMD adına sektöre faydalı olması için kitap haline getirileceğini söyledi.
Açılış konuşmasının ardından geçilen ilk oturumda sisteme etki eden faktörler konusu işlendi. Oturumun başkanlığı yürüten Abdullah Bilgin; bina mimarisi, kullanım maksadı, kullanıcı istekleri, konfor şartları, sistem ataleti, iklim şartları, kapasite ihtiyaçları ve çalışma süreleri gibi sisteme ait sınırlayıcı faktörler hakkında ön bilgiler verdi.
Daha sonra oturumda ilk olarak Dr. Zeki Yılmazoğlu, EN 378 Standardının tanıtılması ve seçim kriterlerinde etkileri hakkında bir sunum yaptı. Yılmazoğlu, toplam eşdeğer ısınma etkisi, soğutma sistemlerindeki tehlikeler gibi konularda bilgiler aktardıktan sonra direkt ve indirekt sistemlerden örnekler sundu.
İkinci sunumu gerçekleştiren Dr. Murat Çakan ise, Lejyoner hastalığı kontrol ve usul esasları hakkında yönetmeliği anlattı. Çakan ilk olarak hastalığın geçmişi, ilerleme ve mücadele sürecine değindikten sonra standart çerçevesinde yapılması gerekenleri özetledi.
Mola sonrasında ikinci oturumda Devrim Atalay, havalandırma sisteminde Avrupa ve Amerikan standartlarının tasarım kriterlerine etkilerinin karşılaştırmasını içeren bir sunum yaptı. Atalay, “Havalandırma tasarım kriterleri ile enerji maliyetleri direkt bağlantılı olduğundan, tasarımcıların optimum çözümü üretmek adına, farklı standartlar arasında bina bazlı çözümlere gitmesi gerekmektedir” dedi.
Son sunumu yapan Alpay Akgüç ise ASHRAE 90.1-Appendix G’ye göre referans bina tanımı ve mekanik sistem seçimi hakkında bilgiler verdi. Akgüç, referans bina ile gerçek bina tasarımları arasındaki benzerlik ve farklılıkları gösterdi.
TTMD Çalıştayında ikinci gün, Kani Korkmaz’ın başkanlığını yürüttüğü “Yapılarda Kullanılabilecek Mekanik Tesisat Sistemleri Tanıtımı ve Tasnifi” başlıklı oturumda Sarven Çilingiroğlu’nun sunumuyla başladı. Çilingiroğlu, tesisat sistemlerinin fan basıncı, kanal sayısı, bölge sayısı gibi birçok yönden sınıflandırıldığını belirterek bu sistemlerin enerji taşıyan akışkana göre dağılımını örneklerle anlattı. HVAC sistem seçimi konusunda günün ikinci sunumunu gerçekleştiren Hakan Ercan ise, VRF(V), WSHP ve Rooftop sistemlerinin çalışma prensipleri, ilk yatırım ve enerji verimlilikleri, avantaj ve dezavantajları hakkında bilgi vererek sistem karşılaştırmaları yaptı.
Öğle arasından sonraki ilk bölümde oturum başkanı Bahri Türkmen, sistem karşılaştırma kriterleri ve karşılaştırma analizleri yanı sıra ilk yatırım, işletme ve bakım masraflarıyla ilgili katılımcılara ön bilgiler verdi. Energy Plus ve Design Builder programları hakkında bir sunum gerçekleştiren Alpay Akgüç, ilk olarak programların ara yüzleri, veri girdileri ve çalışma sistemlerini anlattıktan sonra iki programın karşılaştırmasını yaptı. Akgüç, binaların dünya enerji kaynaklarının yaklaşık % 40’ını tükettiğine dikkat çekerek bina performansının önemine değindi.
Oturumun ikinci sunumunda Volkan Ünlü, HAP programının terminolojisini, ısı yükü hesaplamalarını, ana ekipmanlarını, sistem seçimlerini anlatarak programın gerçeğe çok yakın simülasyon ve ısıl yükler ortaya koyduğunu belirtti.
Çalıştayın “Örnek Bina Çözümleri” başlıklı son oturumunu Erdinç Boz yürüttü. TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Sarven Çilingiroğlu sunumunda 4 ayrı binanın sistem seçimi sürecini örneklerle anlattı. Çilingiroğlu, bu yapılar için teklif edilen VRF, VAV, fan coil, ısı pompası gibi sistemlerin ilk yatırım, işletme ve bakım masraflarının ayrı ayrı kıyaslamasını yaptıktan sonra her projede seçilen sistemi katılımcılarla paylaştı. Çalıştayın son sunumunu gerçekleştiren Gökhan Ünlü ise bina enerji analizinin kullanılabileceği diğer alanları ve bina çıktı kullanımlarını anlattı. Ünlü, daha sonra örnek bina üzerinde yatırım maliyetinin ardından çıkan sonuçlar üzerinden sisteme yapılan değişikliklerle maliyette ve işletme giderlerinde oluşan değişiklikleri göz önüne serdi.
Çalıştayın kapanışında konuşan TTMD Başkanı Sarven Çilingiroğlu, yapılan çalıştayın amacının belli bir sistemi ortaya çıkarmak olmadığını, her bina için koşulların değiştiğinin göz önüne alınarak sistem karşılaştırma analizlerinin yapılması ve bu analizlerin rakamlarla bilimsel bir şekilde konuşulması olduğunu söyledi. Çilingiroğlu, “Bunun için özellikle tasarımcılarımıza çok iş düşüyor. Bir binanın mekanik tasarımını yaparken öneri raporu hazırlama, avan proje tasarımı, uygulama projesi ve ihale evrakları gibi aşamalar vardır. Maalesef Türkiye’de yatırımcı için önemli olan, uygulama projeleri ile ihale evraklarının teslimidir. Halbuki bir tasarımın en önemli safhası öneri raporu ve avan projedir. Çünkü bina bu aşamalarda doğru seçim ve optimum yerleşimlerle kazanılır” dedi. İki gün boyunca toplantıya katılan ve organizasyonda emeği geçen herkese teşekkür eden Çilingiroğlu, çalıştayda konuşulan ya da eksik kalan konuların yayımlanacak kitaba eklenebilmesi için katılımcılardan öneri ve katkı beklediklerini belirtti.
TTMD Çalıştayının ikinci günü akşamı Antalya Devlet Senfoni Orkestrası’nın konserine giden katılımcılar, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramını kutladı. Cumartesi günü düzenlenen Kekova tekne turunda da Antalya’nın güzellikleri, denizi ve tarihi doğası katılımcıların büyük ilgisini çekti. TTMD Çalıştayının son gününde ise EXPO 2016 Antalya Fuarı gezildi.
