Florokarbonlar ve ozon tabakası
Daha önce bahsi geçen ve geçmiş tarihte kullanılmış olan R-22 flo-rokarbonuna alternatif 3 tip soğutucu mevcuttur. Bunlar; HFC-32, 125 ve 134a'nın karışımı olan R 407 C, HFC-32 ve 125'in karışımı olan R 410 A.B ve HFC-32 ve 134a'nın karışımı bir soğutucudur.
Bunlara ek olarak HFC-32, 143a ve 134a'nın karışımı olan R 404a ve HFC-125 ve 143a'nın karışımı olan R 507; R-502'nin alternatifleri olarak kullanılmaktadır. HFC-32 ve 125 gazlarının denenmesi için 1993 yılı Ağustos ayında oldukça büyük çaplı bir model tamamlanıp gerekli örneklemeler toplanmış olmasına karşın, HFC-134a'nın 1:1 ölçekli bir modeli işletmeye henüz alınmıştır. Bu tip soğutuculara geçiş için hazırlıklar tamamlanma aşamasındadır. HFC-32 ve 125'in taleplerle doğru orantılı ticari üretimine başlanması için planlar hazırlanmış olup 21. Yüzyıl'a yaklaştığımız şu günlerde tam teşekküllü üretim sistemlerinin kuruluşunu gerçekleştirmeyi arzu ediyoruz. HCFC-22'nin alternatifi soğutucular
Oda tipi klima cihazları ve paket tip soğutucular ve gıda soğutucu ekipmanlarda kullanılan bir gazdır.R-502'nin alternatifleri
HCFC-22 ile kıyaslandığında düşük sıcaklık bölgelerinin ortalarında bir soğutucu olarak yer almaktadır. Örneğin, camlı dolaplar, soğuk depolama, intercooled kamyonlar için son derece uygundur.
Alternatif özellikler
R404APerformansı HCFC-22 ile aynı. R-502'nin performansından
R507biraz daha düşük. Deşarj ısısı düşürülebilir.
|
Alternatif |
Özellikler |
|
R407C |
Performans olarak HCFC-22'ye göre zayıf kalmasına karşılık cihaz anotomisinde fazla değişiklik yapmaksızın kullanıma olanak verir. Mevcut işletme koşullarında uygun bir alternatiftir. |
|
R410A R410B |
ABD'de HCFC-22'nin popüler bir alternatifi olmasın karşın yoğuşma basıncı HCFC-22'nin 1.5 katı olmasından dolayı cihaz anotomisinde büyük çaplı değişiklik yapılması gereksinimini ortaya çıkarmaktadır. Yanmaz türde olup COP'si HCFC'ninkine eştir. Azeotropik yapısından dolayı evaporasyon ve kondenzasyonda herhangi bir ısı ve yapısal değişim göstermesi zordur. |
|
32/134a ligi |
Performans olarak HCFC-22'ye yakın özelliklere sahip ve çevre dostu olarak bilinmektedir. Pratikte tutuşmazlık özel-vardır. |
|
Muhtemel alternatif soğutucu |
gazların karakt |
eristikleri |
|
|
|
|
| |
|
|
R-407C |
HCFC-22'nin |
alternatifleri |
|
R502'nin alternatifleri |
| ||
|
R-410A R-410B HFC32 |
HCFC |
R-404A |
R-507 |
R-502 | ||||
|
% karışım oranı |
HFC32/125/ 134a |
HFC32/125 |
HFC32 /125 |
HFC32 /134a |
; |
HFC125 /143a /134a |
HFC125/ 143a |
HCFC-22 /CFC-15 |
|
|
(23/25/52) |
(50/50) |
(45/55) |
(30/70) |
- |
(44/52/4) |
(50/50) |
(48.8/51.2) |
|
Kaynama Noktası |
-44.8 |
-51.9 |
-51.9 |
-42.2 |
40.8 |
-45.5 |
-46.7 |
-45.6 |
|
25'C'de HCFC-22'ye oran basıncı |
109 |
158 |
157 |
102 |
100 |
111 |
114 |
100 |
|
Azeotropik tipi |
Az.değil |
Azeotropik |
Azeotropik |
Az.değil |
- |
Azeotropik |
Azeotropik |
Azeotropik |
|
Teorik COP HCFC-22 R-50^k |
95.2 |
88.9 |
87.7 |
96.6 |
100 |
87.8 |
86.4 |
100 |
|
Ateşe'^ dayanım *1 |
Yanmaz |
Yanmaz |
Yanmaz |
Yanmaz «4 |
Yanmaz |
Yanmaz |
Yanmaz |
Yanmaz |
|
Güvenlik katsayısı *2 |
A1/A1 |
A1/A1 |
A1/A1 |
A2/A2 |
A2/A2 |
A1 |
A1 |
A1 |
|
Isınma katsayısı *3 |
0.41 |
0.52 |
0.54 |
0.26 |
0.39 |
0.98 |
1.0 |
3.3 |
*1. Basınçlı kaplar kanununa uygunluk.
*2. ASHRAE'ye uygun sınıflama.
Al: Düşük tutuşabilirlik. tutuşmazlık seviyesinde.
A2: Düşük tutuşabilirlik, hafif tutuşabilirlik seviyesinde.
*3 İsınma katsayısı.
*4 DAIK1N tarafından Ul. standartlarındaki testlere tabi tutularak özel koşullarda tustusabilirlici sorulmuştur.
Ümit ORAL
