SOSİAD, İklim Değişikliği ve Yeşil Dönüşüme Dikkat Çekti

Soğutma Sanayi İş İnsanları Derneği (SOSİAD), "İklim Değişikliği ve Bir İklim Paydaşı Olarak Soğutma Sanayiinde Yeşil Dönüşüm Anket Sonuçları Paylaşım Toplantısı" düzenledi. Toplantı, 25 Ocak 2023 tarihinde (Bugün) Yıldız Sarayı Malta Köşkü Pembe Sera’da gerçekleştirildi.
Anket sonuçları SOSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Hayati Can tarafından sunuldu. Can, şu bilgileri aktardı: “İklim değişikliğini yaratacağı muhtemel sonuçlardan biri, gıda üretiminin %30’lar mertebesinde azalacağı yönünde. Bu nedenle önümüzdeki dönemde gıdayı muhafaza etmek çok daha önemli hale gelecek. Dolayısıyla endüstriyel soğutma/soğuk zincir kavramları, gündelik hayatımızda çok daha hayati ve kati bir yer tutacak. Türkiye’de ürettiğimiz gıdanın (yaş sebze meyve) yaklaşık %40-45’lik bir bölümünü son tüketiciye ulaştıramadan kaybediyoruz. Bu oran Avrupa’da %12’ler seviyesindedir. Avrupa, bu oranı % 8’lere indirebilmeyi hedefliyor ve bunun için çalışıyor. Türkiye’de soğuk zincirdeki halkalar şu anda zayıf. Eğer bu gidişi değiştiremezsek artan nüfusu da dikkate aldığımızda örneğin 2050 yılında gıda üretiminizi yaklaşık % 60 mertebesinde yükseltmeye ihtiyacımız olacak. Hazırladığımız raporda da belirtildiği üzere ankete katılan 19 firmanın % 26’sı büyük, % 74’ü KOBİ ölçeğinde. Firmalarımızın verdiği yanıtlara baktığımızda (bunların %80’i makina ve teçhizat, %10’u müteahhitlik hizmeti veren ve %90’ı AB’ye ihracat yapan firmalar); firmalarımızın yalnızca %10’unun sürdürülebilirlikle ilgili bir çalışma başlattığını görüyoruz. Yani sektörümüzde henüz sürdürülebilirlik başlığı altında bir kurumsallaşma çalışmasının adımların atılmadığını görüyoruz. Bu sektörümüzdeki en büyük eksikliklerden biri. Firmalarımızın %63’ü ISO114001 çevre yönetim sistemi sertifikasına sahip. Bu önemli bir gelişme. Ama sadece bir firmamızda karbon ayak izi ile ilgili ISO114064 adlı bir sertifika var. Diğer hiçbir firmamız henüz bu belgeye sahip olmamış. Bu da bizim düzey olarak ne kadar geride olduğumuzu gösteriyor. Sektörümüzde önemli bir diğer başlık ISO50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi ki bu da yalnızca bir firmamızda var. Yani şu anda firmalarımız enerji yönetimi belgesine sahip değiller. Yaklaşık %90’ı bu konuda henüz çalışmamış ama önemli bir farkındalık söz konusu. Yani hazırlıklar başlamış fakat belgelendirme ve benzeri süreçler ilerleyememiş. Firmalarımızın yaklaşık %16’sı yenilenebilir enerji kullanıyor. Bu, başlangıç olarak iyi bir seviye sayılabilir. %37’si de yenilenebilir enerji yatırımlarına başlamış durumda. 19 firmamızın en az yarısı, önümüzdeki süreçte yenilenebilir enerji kullanımına başlamış olacak.
Firmalarımızın yaklaşık %80’inde ofislerdeki kağıt, plastik ve gıda atıkları gibi organik atıklar gibi atıkların geriye dönüşümüyle ilgili çalışmalar başlatılmış durumda. Bu bizim için önemli bir farkındalık verisi. Yağmur hasadı yapan yaklaşık dört tane firmamız var. Bu konuda çalışmalarda başlangıç seviyesindeyiz ama önümüzdeki dönemin çok önemli başlıklarından bir tanesi olacak yağmur hasadı-atık suyun değerlendirilmesi meselesi. Tek kullanımlık plastiklerin durdurulması konusunda ise henüz %30 düzeyinde bir gerçekleşme seviyesine sahibiz. Büyük ve KOBİ ölçeğindeki firmalarımız açısından baktığımızda bu, çok geri bir düzey ve gelecekte bunların hepsi bizim ayağımıza dolaşacak konular…
Ankete katılan firmalarımızın yaklaşık %72’si devlet destekleriyle ilgili bir bilgiye sahip değil. %30’u Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, KOSGEB ve Ticaret Bakanlığı'ndan destekleri kullanmış. Demek ki bu yatırımları yaparken teşviklerle ilgili devletin bu konudaki katkılarıyla ilgili bilgi seviyemiz düşük. Yani firmalarımızın çabaları var ama ilgili teşviklerden haberdar değiller. Bu da yol haritalarımızı oluştururken çözmemiz gereken konulardan birinin; ilgili mevzuatların tüm firmalarımız tarafından tekrar öğrenilmesini sağlamak olduğunu gösteriyor. Bu alanda devlet teşvikleri, yatırım teşvikleri, dönüşüm teşvikleri, Avrupa Birliği'yle uyum çerçevesindeki teşvikleri, TÜBİTAK teşvikleri, var. Sanayi Bakanlığı'nın ve Ticaret Bakanlığı'nın teşvikleri var. SOSİAD olarak 28 Mart’ta tüm sektör paydaşlarımızın katılımına açık dijital bir platformda buluşmayı hedefliyoruz. Bu teşviklerin neler olduğu, sistemlerin nasıl yürütüldüğü, başvuruların nasıl yapılması gerektiği konularında geniş bir bilgilendirme yapacağız.”
Hayati Can’ın sunumun ardından katılımcıların görüş ve değerlendirmeleri alındı, bilgi alışverişinde bulunuldu.