İSKİD Sektör Sohbetleri, Derneğin Kurucu Başkanı Mustafa Baygan’ı Konuk Etti

İSKİD 6. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Korun moderatörlüğünde zoom üzerinden yayınlanan İSKİD Sektör Sohbetleri serisinin ilkine derneğin Kurucu Başkanı Mustafa Baygan konuk oldu. 3 Kasım’da saat 14.00’te başlayan toplantının açılış konuşmasında Tunç Korun, 1990’dan 2000 yılına kadar %245, son 55 yılda bir milyon kat artış gösteren Amerikan Doları üzerinden Türkiye ekonomisinin çetin koşullarına dikkat çekti, bu koşullarda firmaların ayakta kalabilmelerinin önemli bir başarı olduğunu söyledi.

İSKİD 15.Dönem Yönetim Kurulu adına Başkan Ayk Serdar Didonyan, yeni Yönetim Kurulu’nun, yeni, farklı ve keyifli etkinlikler planladıklarını, bunlardan biri olan İSKİD Sektör Sohbetleri dizisinde sektörün duayenleri ile birlikte olabilmenin mutluluğunu vurguladı, konuk konuşmacı, moderatör ve katılımcılara teşekkür etti.

Mustafa Baygan; İSKİD’in kuruluş fikri, ilk yönetim kurulunda alınan kararlar, sektörün örgütlü bir yapıya kavuşması, dönemin faaliyet gösteren firmaları, iletişim kültürü, çalışma yaşamı, sektörün yurt dışı ve devlet kurumlarıyla olan ilk ilişkileri, sektör envanterinin oluşturulması için atılan adımları anlattı. Baygan, özetle şunları söyledi: “Pek çok kişi bilmeyebilir, Kimya Mühendisiyim. 1969 yılında mezun oldum. Ağabeyim Rahmetli Teoman Baygan’ın 1967’de kurduğu TEBA’da, henüz öğrenci iken çalışmaya başladım. Pazarlama faaliyetlerinde görev aldım. Bu alanda bir eğitimim olmamasına rağmen, öğrencilik hayatımda da hep sınıf başkanlığı, sosyal kollarda başkanlık gibi insan ilişkilerinin güçlü ve iyi olması gereken pozisyonlarda bulunmuştum. Pazarlama, sadece okulda öğrenilebilen bir şey değil, biraz da kişilik yapısı ile ilgili. 1975’e gelindiğinde sektörde çok keskin bir rekabet vardı, ancak kimse kimseyi tanımıyor, tanışmıyordu. Biz de önceleri TEBA’da görev almış olan ve ayrılarak HSK’yı kuran Şadan Çelik ve Rahmetli Vural Eroğlu’nu tanıyorduk. Bir gün uçakta, koridorda Bedii Korun ile karşılaştım, ama tanışmıyor oluşumuzdan dolayı selamlaşamadık. Bu, beni çok üzdü. Dernek fikri böyle ortaya çıktı. Alarko’dan Tamer Ataoğuz, Selnikel’den Mehmet Sesli ve Form’dan Bedii Korun Beyleri aradım, fikrimi anlattım, destek istedim. Hepsi memnuniyetle karşıladı ve destek verdi.

Dernek fikrimin ikinci çıkış noktası da ölçülebilirlik oldu. Bir envanter çalışması olmadığından, kim ne yapıyor bilemiyor, körlemesine gidiyorduk. 1990’da başlayan bu görüşmeler 1991’de Alarko, Selnikel, Arçelik, Teba, Cenk, Erbay, İma, Pitsan, Termko, Vantilatör Sanayi  firmalarının katılımı ile TEBA’nın ofisinde ilk resmi olmayan toplantı ile devam etti. 28 Ocak 1992’de derneğin kuruluş dilekçesi Şişli Emniyet Amirliğine verildi. İlk Genel Kurulumuz, 17 Mayıs 1993’te yapıldı. Benim Başkanı olduğum Yönetim Kurulu’nda Bedii Korun, Celi Harsa, Günay Bolazer, Metin Duruk, Vural Eroğlu ve Yüksel Köksal yer aldı. Envanter çalışmaları için ilk şablon çalışması 1993 yılının Ağustos ayında hazırlandı. Eylül ayında da üye istatistikleri toplandı. Ancak 1993, 1994 ve 1995 yılları verilerine baktığımızda arzu ettiğimiz sağlıklı sonuçları göremedik. Zira belirli kaygılarla üyeler, sağlıklı, gerçek bilgileri vermekten çekiniyordu. 1996 yılına geldiğimizde Rahmetli Prof. Dr.Doğan Özgür Hocamızı ‘güvenilir, tarafsız kişi’ kabul ettik ve kendisinden bu bilgileri toplayarak firma isimleri olmaksızın sadece sayılar olacak şekilde bize teslim etmesini rica ettik. Birkaç yıl böyle devam etti, ardından bu işi bir Noter’e devrettik. Böylece envanter çalışmamızdaki veriler sağlıklı hale geldi. Envanter çalışmamız ile herkese ‘ölç ve yönet’ görüşü doğrultusunda ilerleyebileceği bir yol açıldı. 1996’da Eurovent ile başlattığımız görüşmelerimizin ardından 1997’de İSKİD, Eurovent’e üye oldu. 2000 yılında da Teba ve HSK, Türkiye’den Eurovent sertifikası alan ilk iki firma oldu.
Derneğimiz kurulduğunda mali kısıtlılıklar söz konusu olduğundan dernek merkezimiz, başkanlık görevini alan kişinin firmasındaydı. Sonra İTÜ Maçka’da bize ücretsiz bir oda tahsis etti. Ardından merkez, YTÜ’nün sahip olduğu Maslak’taki Motor Teknik Lisesi’nde ayrılan bir yere geçti. Bildiğiniz gibi şu an kendi mülküne sahip. Üyelere hep şunu derdim; ‘Lütfen toplantılara geldiğinizde savaş baltalarınızı gömün, kararlarımızı oy birliği ile alalım.’ Öyle ya, neticede Alarko, Üntes, Aldağ, biz, HSK, Selnikel, hepimiz aslında rakibiz. Ama üst üste kaç dönem bunu başardık ve dışarıdaki rekabeti içeride işbirliğine dönüştürebildik. O dönemlerin yönetim kurulu üyelerinin büyük başarısıdır bu.
1993’te bir ÖTV taslağı konuşulmaya başlandı. Ürettiğimiz ve ithal edilen ürünlere birinci yıl %25, ikinci yıl %75 ÖTV uygulanması düşünülüyordu. İthal ürünlere de ÖTV uygulanacaktı ama bu ürünlere uygulanan %25’lik fon kaldırılacaktı, yani bu ürünlerin fiyatı aynı kalacaktı. Ankara’ya gittik, devlet yetkilileri ile görüştük, ‘Bu sektörümüzü bitirir, üretim diye bir şey kalmaz’ dedik. Ama ithal ve yerli üretim çekişmesi hararetlenmişti.
Kurulduğu zamanki adı Isıtma Soğutma Klima İmalatçıları Derneği yani ISKİD olan ve daha sonra İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneğimiz, 9 Haziran 1993’te fuarla görüşme yetkisini ben ve Vural Eroğlu’na verdi. Zira fuarlar konusunda bir karmaşa söz konusuydu. Yılda neredeyse beş fuar yapılıyordu. Afeks Fuarcılık ile görüştük, 1994’te 145 USD/m2 fiyat üzerinden anlaşma yaptık. İlk fuar Mecidiyeköy'de Meliha Avni Sözen Kültür Merkezi’nde yapıldı. İki bodrum katı vardı, alt katın 5-6 metre, üst katın ise sadece 2.5-3 metre tavan yüksekliği vardı. Üreticiler bu tavan yüksekliklerini göz önünde tutarak cihaz tasarımlarını yapardı. Bütün rakip firmaları tek tek arayıp fuara katılılarını istedik. Sonra fuar, 1996’da Tepebaşı’nda TÜYAP Sergi Sarayı’na geçti.
Sosyal ve kültürel açıdan da etkinliklere önem verdik. İSKİD 11-13 Haziran 1998’de GAP Gezisini, 2011’de de Karadeniz Gezisini düzenledi.
70’li yıllarda klimalı bina yok denecek kadar azdı. 1975’te Kemeraltı Caddesinde beş katlı Salih Tatlıcı İş Merkezi’nde klima vardı diye hatırlıyorum. Oradan bugünlere geldik, çok değerli derneklerimiz, STK’larımız var. Bu süreçte pek çok kişinin de emeği, çabası var.”
Etkinliğin bitiminde İSKİD Başkanı Ayk Serdar Didonyan, Mustafa Baygan’a teşekkür hediyesini takdim etti.