COP28'e Giden Yol: Düşük ve Orta Gelirli Ülkelerde Sürdürülebilir Soğuk Zincirlere Ulaşmak

BM Çevre Programı'nın da belirttiği gibi, soğutma sektörü küresel bir öncelik haline geliyor. 2023 BM İklim Değişikliği Konferansı, 30 Kasım - 12 Aralık tarihleri arasında Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) gerçekleştirilecek. Sürdürülebilir soğutma, iklim değişikliğiyle mücadelede temel çözümlerden biri olarak COP 28'in odak noktası olacak. IIR, sürdürülebilir soğutmayı destekleyen bir "Küresel Soğutma Stok Değerlendirmesi Raporu" programı sunmak için UNEP'in Cool Koalisyonu ve diğer bazı kuruluşlarla ortaklık kuracak.

COP28 öncesinde, IIR'nin aylık haber bülteni, soğutmanın çeşitli alanlarında sürdürülebilirlik konusunda uzmanların görüşlerine yer veriyor. Son bülteninde Dr. Xinfang Wang konuk ediliyor.

Soğuk Ekonomi bölümünde yardımcı doçent olan Dr. Xinfang Wang, soğuk zincir için sürdürülebilirliğin, güvenlik ve beslenmeyi korurken, sistem verimliliğini artırmak; gereken enerji girdisini en aza indirirken gıda kaybını ve aşıların bozulmasını azaltmak anlamına geldiğini belirtiyor.

Dr. Xinfang Wang, başarılı bir uygulamanın net hükümet stratejisi, mali destek, yerel topluluklar ve kullanıcılarla yakın ilişki, verimli kullanım ve bakım için eğitimler ile kamu-özel sektör ortaklıkları gerektirdiğini söylüyor.

Sürdürülebilir bir soğuk zincir, kapsam 1, kapsam 2 ve kapsam 3 emisyonlarını (yani doğrudan emisyonlar, enerji tüketimine bağlı dolaylı emisyonlar ve diğer dolaylı emisyonlar) azaltmak için doğal soğutucu akışkanların, yenilenebilir enerji kaynaklarının ve temiz enerji teknolojilerinin kullanılmasını içerir. Ayrıca, hizmet olarak soğutma iş modeli gibi yenilikçi iş modellerinin uygulanması, herkes için soğutmaya erişim sağlamanın anahtarıdır. Ek olarak, soğuk zincir uygulamalarını ve altyapısını sürdürmek için yerel olarak kapasite ve beceri geliştirme gereklidir.

Sürdürülebilirliğe ulaşmak için öncelikler ve engeller

Dr. Wang, önceliğin, çeşitli paydaşları ve çok sayıda aşamayı dikkate alarak tüm gıda veya aşı tedarik zinciri boyunca yapılması gerekenleri koordine etmek anlamına gelen tümleşik sistem yaklaşımını uygulamak olduğuna inanıyor.

Gelişmekte olan ülkeler ve gelişmiş ülkelerin herkes için esnek ve sürdürülebilir soğuk zincirler elde etmek için birlikte çalışmaları bir diğer önceliktir. Bu, düşük-orta gelirli ülkeleri (LMIC'ler) açık ve uzun vadeli stratejiler geliştirmede desteklemeyi, gelişmiş temiz soğutma teknolojilerini uygulama ve altyapıyı oluşturmayı, soğuk zinciri kurmak ve sürdürmek için yerel olarak eğitimler ve kapasite geliştirmeyi içerir. Küçük ve marjinal kullanıcıların soğutma hizmetlerine erişmesini sağlamak için yenilikçi hizmet olarak soğutma iş modelleri yoluyla yüksek sermaye maliyetlerinin ortadan kaldırılmasıyla da ilgilidir. LMIC'lerdeki dirençli ve sürdürülebilir soğuk zincir, karşılığında, özellikle gıda ithalatına dayanan bazı gelişmiş ülkeler için, küresel olarak yüksek kaliteli ve esnek bir gıda tedarik zinciri sağlayacaktır.

Dr. Wang'a göre, LMIC'lerde dirençli bir soğuk zincirin uygulanmasının önündeki başlıca engellerden ikisi, yüksek ilk yatırım maliyetleri nedeniyle küçük ve marjinal kullanıcılar için temiz soğutmaya zayıf erişim ve yerel olarak soğuk zincir cihazlarının bakımı için beceri, altyapı ve kapasite eksikliğidir.

Sürdürülebilirliğe giden yolda temel teknolojiler

Sürdürülebilir Soğutma Merkezindeki (Centre for Sustainable Cooling) birkaç proje, tüm sistem yaklaşımını kullanarak emisyonları azaltmak için önemli bir potansiyel göstermiştir. Bunlar:

• ACES (Sürdürülebilir Soğutma ve Soğuk Zincir için Afrika Mükemmeliyet Merkezi)
• Kenya'da Toplum Soğutma Merkezi (CCH)
• Toplu Bağışıklık için Aşı Soğuk Zincirini (VCC) Hızlı Değerlendirme Metodolojisi – Ruanda
• Bangladeş'teki Besi Hayvanı Tedarik Zincirleri için Temiz ve Enerji Tasarruflu Soğutma
• Bangladeş'te Toplu Ölçekli COVID-19 Aşılaması için Hızlandırılmış Aşı Soğuk Zincir Değerlendirmesi ve Tasarımı
• Kırsal Soğutma İhtiyaçları Değerlendirmesi: Topluluk Soğutma Merkezlerini Tasarlamaya Doğru – Hindistan
• Sıfır Emisyonlu Soğuk Zincir (ZECC) - Gıda Direnci için Sürdürülebilir Soğuk Zincir Sistemlerine Giden Yolu İnşa Etmek
• 2050 Yılına Kadar Sera Gazı Emisyonlarını Azaltmak için Avrupa Gıda Zinciri Tedariki (YETER)
• Endüstriyel Soğutma: Nakliye, Endüstriyel ve Ticari Soğutma (TICR)
• Sürdürülebilir Gıda Soğuk Zincirleri

Düşük ve orta gelirli ülkelerde başarılı uygulamanın itici güçleri nelerdir?

Başarılı bir uygulamaya ulaşmak, sürdürülebilir soğuk zincir için açık hükümet stratejisi ve yönlendirmesinin yanı sıra erken bir aşamada mali destek gerektirir. Bu süreçte; ihtiyaçları ve mevcut algıları anlamak, verimli kullanım ve bakım için eğitim sağlamak, bunun için yerel topluluklar ve kullanıcılarla yakın ilişki, hizmetleştirmeye dayalı iş modellerini uygulayarak mali engelleri kaldırmak ve beceri boşluklarını doldurmak için kamu-özel sektör ortaklıkları kurmak gerekecektir.

Bir hizmetleştirme iş modelinde odak, ürün merkezli bir iş mantığından hizmet merkezli bir iş mantığına kaydırılır.[1] Müşteriler, soğutma için gereken altyapıya yatırım yapmak ve işletmek yerine soğutmayı satın alabilirler.

Örneğin, Hindistan ve Nijerya'daki Sanal Soğuk Zincir Asistanı (Your VCCA) girişimi, küçük ölçekli çiftçilerin kasa başına günlük ödeme yaparak soğuk depolamaya erişmesine ve açık erişimli, veri odaklı bir mobil uygulama aracılığıyla pazar istihbaratından yararlanmasına olanak tanır. [2]

[1] Kowalkowski C, Gebauer H, Kamp B, Parry G. Servitization and deservitization: Overview, concepts, and definitions. Industrial Marketing Management. 2017 Jan 1;60:4-10. https://doi.org/10.1016/j.indmarman.2016.12.007 

[2] https://www.seforall.org/data-stories/using-data-science-for-agricultural-cold-chains