Afrika'da COVID-19 Aşılarının Soğuk Zincirinde Önemli Sorunlar Var
Afrika ülkelerinin büyük bir bölümü aşıların düşük sıcaklıklarda depolanması için gerekli altyapıya sahip değil. Kırsal alanlarda güneşle soğutma bir çözüm olabilir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) geçtiğimiz günlerde, BM liderliğindeki ortak COVAX girişiminin Şubat 2021'den itibaren Afrika'ya yaklaşık 90 milyon doz COVID-19 aşısı göndermeye başladığını duyurdu. Üretim kapasitesi arttıkça ve daha fazla aşı kullanılabilir hale geldikçe, COVAX programı 2021 sonuna kadar 600 milyon doz sağlayarak Afrikalıların en az %20'sini aşılamayı hedefliyor. COVAX hedeflerini tamamlamak için Afrika Birliği, kıta için 270 milyon ek aşı dozu sağladı. Pfizer, AstraZeneca ve Johnson & Johnson'dan Nisan'dan Haziran 2021'e kadar en az 50 milyon doz sağlanmış olacak.
Çok sayıda aşının sağlanması güvence altına alınmış olsa bile, muazzam bir lojistik zorluk var: Sıcaklığa duyarlı aşılar, güvenilir elektrik ve soğutma altyapıları olmayan yerlere nasıl nakledilir ve saklanır?
Brookings'e göre, 54 Afrika ülkesinden sadece 22'si, AstraZeneca aşısı gibi, 2 °C ila 8 °C arasında saklanması gereken aşılar için gereken bir soğuk zincir sistemine sahiptir. Bununla birlikte, Pfizer ve BioNTech aşıları gibi bazı COVID-19 aşıları -70 °C civarında bir saklama sıcaklığı gerektirirken, çoğu Afrika ülkesi bu sıcaklık seviyeleri için gerekli soğuk zincir altyapısına sahip değildir.
Örneğin, ülkenin aşılama programı başkanına göre Senegal, COVID-19 aşılarını ultra düşük sıcaklıklarda saklama kapasitesine sahip değil. Soğuk depolamanın olmaması, Senegal için uzun vadede yalnızca AstraZeneca ve Çin veya Rusya tarafından geliştirilen oring aşıları olabileceği anlamına geliyor.
Bununla beraber, AstraZeneca'nın aşısının belirli COVID-19 varyantlarına karşı etkinliği sorgulanmaktadır ve bu da 501Y.V2 varyantının baskın olduğu Güney Afrika'yı bu aşı ile aşılama kampanyasını askıya almaya yönlendirmiştir. Sonuç olarak Güney Afrika, Pfizer'den 20 milyon doz aldığını ve teslimatın ikinci çeyrekte başlayacağını söyledi. Pfizer, "açılmadan 10 güne kadar gereken ultra düşük sıcaklığı koruyacak izotermal bir nakliyeci ile aşılama noktasına doğrudan sevkiyata" izin vereceğini belirtti.
Genel olarak, Afrika'daki en büyük sorun elektrik şebekesine erişimdir. IEA'ya göre, Afrika'da yaklaşık 600 milyon insan şebeke elektriği bölgesi dışında yaşıyor ve kırsal klinikler genellikle şebekeye bağlı değil.
Güneşle soğutma bu bağlamda önemli bir rol oynayabilir. Bu bağlamda, küçük bir Nijeryalı girişim şirketi olan Gricd, aşıların taşınması için -20 °C'de muhafaza edilebilen, uzaktan kontrol edilebilen ve gerçek zamanlı olarak izlenebilen portatif güneş enerjili soğuk kutular inşa etti. Şirkete göre, güneş enerjisiyle çalışan piller, bir haftaya kadar sabit bir iç sıcaklığı korumak için yeterli özerkliğe sahip. Ürün, Nijerya Standartlar Organizasyonu tarafından onaylandı ve şimdilerde WHO'dan PQS sertifikası alma sürecinde.
Kutuların hacmi 15 ila 100 litre arasında değişiyor ve en küçüğü yaklaşık 200 doz aşı taşıyabiliyor. 15 litrelik kutu, Afrika kırsalındaki aşı soğuk zincirindeki en büyük boşluk olan ve aşı yolculuğunun son aşaması olan "son kilometre" için özel olarak tasarlandı.
