1. ULUSAL TESİSAT KONGRESİ
1.Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi'ne Tam Not
TMMOB Makina Mühendisleri Odası'nca 15-17 Nisan tarihlerinde İzmir'de gerçekleştirilen I. Ulusal Tesisat Kongresi ve Sergisi, firmalardan, mühendislerden ve akademik çevrelerden büyük ilgi gördü.
Açılış konuşmasını MMO Başkan vekili Hakkı Bayraktar'ın yaptığı Kongreye 33 bildiri sunuldu ve 48 firma tesisat mühendisliği alanında son yeniliklerini tanıtma olanağı buldu.
Son derece renkli geçen panellerde, tesisat mühendisliğinin, tesisat sektörünün ve bilim çevrelerinin temsilcileri, tartışmalarında mevcut durumu belirleyerek, önerilerini sundular. Kongrenin açılışına yaklaşık 500 kişi katıldı. 491 delegenin Uç gün boyunca hiç düşmeyen ilgiyle izledikleri kongrede, 3. gün sonunda 52 panelist ve konuşmacıya plaketleri verildi. Doğalgaz konusunun da gündeme getirildiği kongrede, doğal gaz proje ve tatbik yetkisinin Makina Mühendisleri Odası'na ve tesisat mühendislerine verilmesi önerisini de içeren doğal gaz yönetmeliği ile ilgili bir metin imzaya açıldı. Ülkemizde, tesisat mühendisliğinin yeri, eğitimi ve sorunları ile gelecekte profesyonel bir mühendislik disiplini olarak nasıl etkileneceği konularını, bilim, iş ve mühendis çevrelerince ele alarak tartışmaya açmayı amaçlayan I. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi, İzmir Termal Otel'de üç gün boyunca 491 delege tarafından büyük bir ilgi ile izlendi. TMMOB Makina Mühendisleri Odası adına İzmir Şubesi'nce düzenlenen kongrenin açılış konuşması MMO Başkanvckili Hakkı Bayraktar yaptı. Bayraktar, konuşmasında MMO'nun bünyesinde 38 bin mühendisi barındıran demokratik bir meslek örgülü olduğunu belirterek, MMO'nun ülkemizin endüstrileşme çabaları içinde doğru politikaları bulmaya çalışan, gerektiğinde uzmanlık alanına giren konularda kamuoyunu aydınlatan bir kuruluş olduğunu vurguladı. Bayraktar, konuşmasına şöyle devam etti: "Odamız mesleki eğitime büyük önem vermekledir. Şu anda 6 şubemiz, 10 bölge temsilciliğimiz ve 50 il temsilciliğimizde her yıl 500'e yakın bölgesel seminer, konferans ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmektedir. MMO, çağdaş teknolojiye sahip olmasak bile onu hedefleyen adımlara öncülük ederken, bilim, ve teknoloji süzgecini her zaman gözö-nünde tutmuştur. Tesisat Kongresi de konuyu hukuksal ve kurumsal açıdan ele alırken, teknik konularda bilimselliği ve teknolojiyi detayları ile ele alacaktır. Konuyla ilgili 800 sayfalık bir yapıtı ortaya çıkarması ve 14 aylık bir çalışmadan sonra kongreyi bugüne getiren Danışma Kurulu üyesi Prof. Dr. Macit Toksoy'u, Doç. Dr. Ali Güngör'ü, Prof. Dr. Ali Çetin Gürsek'i, Makina Yüksek Mühendisi Özhan Döl en'i ve Makina Yüksek Mühendisi Tarık Ak-tüccar'ı kutluyorum." Daha sonra kürsüye gelen Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Macit Toksoy, Makina Mühendisliği'nin bir dalı olan Tesisat Mühendisliği'nin ısıtma, havalandırma, iklim-lendirme gibi 20'yi aşkın dalda verdiği ürünlerle yaşamımızı en fazla etkileyen mühendislik dalı olduğunu söyledi. Tesisat Mühcndisliğindeki artık yaşadığımız mekanların birer makinaya dönüştürüldüğünü belirten Toksoy konuşmasında şunları söyledi: "Ülkemizde yıllardır tartışılmasına rağmen, ancak 1991 Ağustosu'nda MMO'nun girişimi ile bu uzmanlık dalının Mühendis ve Makina dergisinde tartışmaya açıldığını görüyoruz. Bu tartışmanın açılmasının nedeni, genel bir tesisat mühendisliği standardının ortaya konulması olarak belirlenmiştir. Yani, tesisat mühendisliğinin tanımı, eğitimi, sorumluluk ve yetkileri belirlenmeli, bazı ülkelerde olduğu gibi profesyonel tesisat mühendisliğine yönelinmelidir. Bu konuda ikinci gereklilik ise, ülkemizde uygulanan yönetimlerin, teknoloji ve standartların çağdaş uygulamalar düzeyine çıkartmasıdır.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Tesisat Mühendisliği'nin gelişmesi ve kurumsallaşması amacıyla Mühendis ve Makina Dergisinde başlattığı adımları bu kongreyi düzenleyerek, daha büyük ve gerekli bir platforma taşımıştır." Törene katılan Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Namık Çevik ise, yeni yaptırılmakta olan tıp fakültesi hastahanesinin tesisat projelerinden sözederek, davetlileri hastahaneyi incelemeye ve önerilerini kendilerine iletmeye çağırdı. Bir sağlıkçı olarak tesisat mühendisliğinin insan yaşamındaki önemine değinen Çevik kongrenin başarılı olmasını diledi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Yüksel Çakmur ise konuşmasında bu tip bilimsel organizasyonların yararlı olduğunu belirterek, "Bu kongreye başarılar diliyorum" dedi. Çakmur, kongre sonucunda alınacak teknik kararlara ve önerilere belediye bünyesindeki birimlerde titizlikle uyulacağına da söz verdi.
KONGRENİN AÇILIŞ BİLDİRİSİNİ ÜZEYİR GARİH SUNDU
I. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi'nin açılış bildirisini Dr, Üzeyir Garih sundu. Garih, 42 yıllık tesisat mühendisliği yaşamında, Türkiye'nin bu alanda dünden bugüne uzanan gelişimini çok iyi gözlemlediğini belirterek özelle şunları söyledi: "Türkiye'de ekonomik anlamda büyük bir potansiyel vardır ve bugün bu potansiyeli dinamiğe çevirecek gün oluşmuştur. Politikacılar ne yaparsa yapsınlar, iyi yönetsinler veya kötü yönetsinler, kamuoyu politikanın önüne çıkmıştır. Türkiye'nin geleceği parlaktır. 1960 İhtilali, bizde yerliye doğru bir adım attırmıştır. O nünkü sıkıntılar bizi iyi veya kötü etmeye yöneltti. Türkiye'de Avrupa ayarında projeler üretiliyor. Meslektaşlarıma şunu söylemek istiyorum. Biz güçlüyüz, bilgiliyiz, deneyimliyiz. Türkiye'nin kredi itibarı var, parası var, potansiyeli var. Şimdi hedef nedir? Hedef insan mutluluğu, insan mutluluğunun en büyük nimeti de insan hayatıdır. Sağlık yalnız sağlık merkezlerinde olmuyor. Çevre ile oluyor. Türkiye'de de çevresel bilinç gelişmektedir. Çevre sağlığı öncelikle havanın ve suyun temizliğinden geçmektedir. "
Mühendislerin çevreye önem veren ve ekonomiyi çok iyi bilen uygula-
acılar olmasının çağın zorunluluğu olduğunu belirten Garih, 1996 yılında tesisat mühendisliği alanında üretimi de dönüştürmek zorunda kalacağımız için meslektaşlarının buna şimdiden hazırlık yapmaları gerektiğini söyledi. Meksika'da Dünya Çevre Kongrcsi'nde, ülkemiz adına Başbakan tarafından çevre bildirgesinin imzalandığını belirten Üzeyir Garih, 1995-96'da ozon tabasının delinmesine neden olan freon gazının yasak edileceğini ancak ülkemizde hala bu gazların kullanıldığı kompresör ve cihazların üretilmekte olduğnu kaydetti. 2000'li yıllarda suyun petrol kadar önemli bir ticari mal haline geleceğini öne süren Garih, ülkemizin su kaynaklarının kullanılması koşununda da geleceğe dönük yatırımların başlaması gerektiğine işaret etti. Çağın gelişimini ve rekabet koşullarını yakalamak amacıyla arlık emeğe dayalı yatırımlardan vazgeçilmesi gerektiğini vurgulayan Garih. bildirisini söyle tamamladı: "I996'da gümrük duvarları inecektir. Yani bizim ürünlerimizle Avrupa ürünleri aynı arenada yarışacaktır. Artık rekabet gücümüzü ucuz emeğe dayandırmamamız hayaldir. Tesisatçılığın devamı olarak yavaş yavaş ağır ekipmanların üretimine başlanmıştır. Bu ekipmanlar seri yapılmakdıkları için rekabet imkanı vardır. İç pazarın gelişmesi ve ihracata açılabilmek için kredi olanaklarının geliştirilmesi ve desteklenmemiz halinde dış pazarda, kendi üretimimizi arttırarak rekabet edebileceğimizi zannediyorum."
TEKNİK OTURUMLARDA 38 BİLDİRİ SUNULDU
1.Ulusal Tesisat Mühendisliği Kong-resi'nin kazandırdığı en önemli kaynaklardan biri de 38 bildirinin bir araya getirilmesi ile oluşan 800 sayfalık bildiriler kitabı oldu. Bu kitapta yer alan 38 bildiri de teknik oturumda yazarları tarafından sunuldu. Standta ayrıca MMO yayınları büyük ilgi gördü.
PANELLERDE TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ TÜM BOYUTLARI İLE TARTIŞILDI
Üç gün devam eden kongrede her gün teknik oturumların ardından konuyla ilgili paneller düzenlendi. İlk günkü panelin konusu "Profesyonel Tesisat Mühendisliğinin Tanımı Sorumlulukları İşlevleri ve Hukuki Durumu" oldu. Celal Okutan, tesisat mühendislerinin bugün mimar için bir taşeron usta için ise diplomalı bir acemi konumunda olduğuna değinerek bu durumun bir an önce değiştirilmesi gerekliliğine işaret elti. Okutan, gençlerin bu konuya teşvik edilmeleri gerektiğini söyledi. Tesisat mühendislerinin MMO içerisinde belli standartalan koymak örgütlenmeleri gerekliğine de değinen Okutan, "Oda anayasal bir kurum olarak konuyla ilgili bilim, iş ve diğer tüm çevrelerin iletişimini sağlamalıdır" dedi.
Türkiye'nin gündemine yeri giren bu nedenle bir çok çevrenin iştahını kabartan "doğal gaz" koşununda MMO tarafından aktif ve belirleyici bir politika izlenmesi gerektiğini vurgulayan Celal Okutan kendi görüşü olarak doğal gaz tesisat projesi yapımı ve uygulamasının makina mühendislerine verilmesi gerektiğini söyledi. Doğal gaz konusunda ancak şebeke bölümünün kimya mühendisliği alanına girebileceğini kaydeden Celal Okutan daha sonra konuyla ilgili öneri ve taleplerin yer aldığı bir metni panel sonrasında TMMOB Makine Mühendisleri Odası adına imzaya açacaklarını bildirdi. Tesisat mühendisliği alanında tasarımcı, malzeme imalatçısı, uygulayı-sı, denetçi ve kullanıcı ilişkileri ile disiplinler arası koordinasyonun sağlanması konularının tartışıldığı ikinci günkü panelin yöneticiliğini Pelin Mühendislik'ten Ener Pelin yaptı. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü'nden Nuray Bozokalfa'nın da katıldığı panelde yönetici Ener Pelin, tesisat mühendisliği alanında gelişmelerin sevindirici olduğunu belirterek bu alanda iki periyodik yayın bulunmasının ve "Proje Kontrol Müşavirliği Hizmet Yönetmeliği"mn Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesinin olumlu bir gelişme olduğunu söyledi. Ancak yönetmeliğin bir takım değişikliklerle işlemesi halinde daha yararlı olacağına inandığını belirtti. Mevcut durum analiz raporunun okunmasından sonra Mehmet Yavuz, tesisat projelerinin sağlıklı yapılabilmesi için gerekli koşulları anlattı. Yavuz, öncelikle uluslararası standartları esas alarak proje üretmek gerektiğni söyledi ve bunun için Amerikan ASHRAE'nin esas alınması gerektiğini belirtti. Seçilecek malzemenin standartlara uygun olması gerektiğini de belirten Yavuz, disiplinler arası koordinasyonun sağlanması ve projenin kontrolü safhasında yeni yürürlüğe giren proje kontrolü yönetmeliğinin güncel hale getirilmesi gerektiğine değindi. Yavuz, proje kontrol müşavirliklerinin sorumluluklarının da yönetmelikte daha net tarif edilmesi gerektiğini söyledi. Bayındırlık ve İskan Bakanlığını temsilen panelde konuşan Nuray Bozokalfa ise Kongrede Bakanlık uygulamaları ile ilgili olarak dile getirilen konuları yetkililere ileteceğine söz verdi. Bakanlığın genellikle önceden hazırlanmış tip projeler kullandığını belirten Bozokalfa, ancak gerek arsanın uygun olması, gerek yatırımın özelliğinden dolayı nadiren özel tesisat projelerinin de hazırlandığını söyledi. Bakanlığın ihaleye çıkardığı projelerin genellikle değişik firmalara verilmesi nedeniyle aynı iş üzerinde bir iletişim kopukluğu olduğunu belirten Bozokalfa, bu nedenle projeler üzerinde yeterli denetimin yapılmadığını kaydetti. Öte yandan panelde kalifiye tesisat işletmecisinin temininde karşılaşılan güçlüklerden söz edildi ve iklim koşullarına göre proje yapmanın gerekliliği vurgulandı.
"Tesisat Mühendisliği Eğitimi"nin ele alındığı üçüncü gün panelinde yönetici Prof.Dr. Rüknettin Oskay idi. Oskay uluslararası düzeyde de tesisat mühendisliği eğitimin sorunları olan bir uğraş alanı olduğunu belirterek, "Yurt dışında da diploma sonrası pratik eğitimin diploma ile birleşmesi ve tamamlanması temel yaklaşımdır" dedi. Üniversitelerde lisans düzeyi eğitiminde üç farklı yöntem uygulandığını söyleyen Oskay, "Bu her üç yöntemde de lisans düzeyinde oluşturulması amaçlanan bilgi, birikim ve becerinin uzmanlığa giriş düzeyinde olduğu belirgin ve ortak özelliktir" dedi. Panelde üzerinde durulan ortak nokta lisans düzeyindeki eğitimden sonra tesisat mühendislerinin mesleki deneyimlerini bir tesisat mühendisliği bürosunda pekiştirmeleri oldu. Bu büroların özveri ile çalışan maddi olanakları kısıtlı , ancak uygulamaya dönük iyi birer okul olduğuna dikkat çeken panelistler, öğrencilere meslekte profesyonelleşmek için bu büroları tanımalarını önerdiler.
TEStSAT MÜHENDİSLİĞİ SERGİSİNE FİRMALAR BÜYÜK İLGİ GÖSTERDİ
1.Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi'ne firmalar büyük ilgi gösterdiler. Sektör ile ilgili hizmet ve ürünlerdeki son yeniliklerini stantlara taşıyan firmalar burada üç gün boyunca yoğun bir tanıtım olanağı buldular. 48 firmanın yer aldığı sergide gerek firmalar arası bilgi iletişimi gerek kongre katılımcıları standarda yaptıkları incelemeler hareketli bir diyalog ortamı yarattı. Firmalar bir sonraki kongrenin sergisinde yer almak için şimdiden karar verdiklerini açıklarken bu arada daha geniş bir sergi alanı da talep etttiler. Ayrıca kongre bildiri kitabına ilan verememiş firmalar da ikinci kongre bildiri kitapçığında şimdiden almak istediklerini söylediler.
Termodinamik'in Notu : Yukarıdaki metin MMO İzmir Şubesi tarafından gönderilmiş ve aynen yayınlanmıştır.
I. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresini gerçekleştiren Sayın Murat ÖNDER'in şahsında T.M.M.O.B. Makina Mühendisleri Odası'nı,
Sayın Prof. Dr. Macit TOKSOY'un şahsında 9 Eylül Üniversitesi Termodinamik Anabilim Dalı'nı, Sayın Celal OKUTAN'ın şahsında Tesisat Mühendisleri Derneği'ni başarılı çalışmalarından dolayı kutlarız.
