EİE, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünce Yürütülen Sanayide Enerji Tasarrufu Çalışmaları
2 819 kuruluş yasası hükümleri çerçevesindeki görevleri, ülkemiz su kaynaklarından elektrik üretimine elverişli olanları saptamak, bunlarla ilgili hidrolojik, jeoteknik araştırma ve etütler ile baraj ve hidroelektrik santrallerin çeşitli aşamalardaki etüt ve proje hizmetlerini yürütmek şeklinde belirlenen EİE?ye, 1981 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı?nca bu görevlere ek olarak ülkenin enerji kaynaklarının rasyonel ve verimli kullanımı ile özellikle güneş ve rüzgar enerjisi olmak üzere yeni ve yenilenebilir enerji konularında etüt ve planlama çalışmalarının yürütülmesi görevi verilmiştir.
1993 yılı başında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Oluru ile enerji tasarrufu faaliyetlerinin yurt çapında, daha etkili ve kapsamlı olarak yürütülebilmesi için EİE bünyesinde Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (EİE/UETM) oluşturulmuştur.
Çeşitli uluslararası projeler çerçeve-sinde yabancı uzmanlar tarafından teorik ve pratik olarak eğitilen personel ve en son enerji tasarrufu etüt cihazları ve araçları ile donatılan EİE/UETM, ağırlıklı olarak sanayi sektörüne yönelik şekilde enerji tasarrufu etütleri, eğitim, yayın, istatistik araştırmalar, mevzuat ve politika çalışmalarını yürütmektedir.
Sanayide enerji verimliliği bilincini oluşturmak, enerji tasarrufu odakla-rını ve miktarlarını tespit etmek ve fabrikalarda etkili bir enerji yönetimi kurulmasına yardımcı olmak amacıyla, Merkez tarafından oluşturulan ekiplerce özellikle sanayi sektörüne yönelik olarak ve genellikle ön enerji etüdü seviye-sinde çalışmalar yapılmaktadır.
Fabrikada çeşitli ölçümleri kapsayan bu enerji etütleri sonucunda tesisin mevcut durumu ve enerji tasarrufu potansiyeli, boyut ve önlemler olarak belirlenerek şirket yönetimine rapor halinde sunulmaktadır.
Enerji Verimliliği Eğitim Programı çerçevesinde, fabrika personeline enerji tasarrufu ile ilgili konularda yerinde ve kapsamlı eğitim verilmektedir. Bu programın amacı fabrikalara gidilerek, çalışanları işlerinden fazla uzaklaştırmadan her düzeydeki elemanın eğitime katılmalarını sağlamaktır. Ayrıca EİE/UETM ve yetki verdiği kuruluşlar tarafından 11 Kasım 1995 tarih ve 22460 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ?Sanayi Kuruluşlarının Enerji Verimliliğini Artırmak Üzere Alacakları Önlemlerle İlgili Yönetmelik? gereğince Enerji Yöneticisi kursları açılmaktadır. Bugüne kadar çeşitli sektörlerden yaklaşık 355 enerji yöneticisine sertifika verilmiştir.
Bugüne kadar çeşitli uluslararası projeler yürüterek birçok ülke ile işbirliği yapan EİE/UETM son olarak JICA ile Ağustos 2000 tarihinde yeni bir enerji tasarrufu projesi başlatılmıştır. Bu proje kapsamında, JICA?nın sağladığı teknik yardım ve ekipman desteği ile EİE/UETM'nin yurt çapında yürüttüğü enerji tasarrufu çalışmalarının etkinliğinin artırılması planlanmaktadır.
Bu projenin en önemli aşaması fabrika enerji yöneticilerinin EİE bünyesinde eğitilmesi amacıyla pratik çalışmaların yapılacağı bir mini fabrikanın inşaa edilmesidir. Bir fabrikada bulunabilecek; buhar kazanı, fırın, kompresör, fan ve pompa gibi enerji tüketen cihazların model boyutunda yer aldığı ve bu ekipmanlardan kaynaklanan enerji kayıplarının ve çalışma performansının tespit edilebileceği şekilde ölçüm cihazlarıyla donatılan bu mini uygulama tesisinin Haziran 2001 ayının ikinci yarısında çalışır hale gelmesi programlanmıştır. Böylece, İdaremizin daha önce de düzenlemekte olduğu ?Enerji Yöneticisi Kursları?nın etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi, proje dönemi boyunca ülkemizdeki sanayi kuruluşlarında çalışan teknik elemanların, bu tesiste Japon uzmanlar nezaretinde eğitilmesi ve bu yolla ülkemiz sanayisinde en az %10 enerji tasarrufu sağlanması amaçlanmaktadır. Bu konuda sanayi tesislerinden gelecek talepler beklenmektedir. Bu amaçla sanayi tesislerimize ilk duyuru yapılmıştır. Gelen talepler değerlendirilerek yıllık eğitim programları belirlenecektir.
Proje kapsamında, sanayi kuruluşlarında çalışan teknik personele verilen eğitim hizmetlerine ilave olarak; fabrikalarda enerji tasarrufu imkanlarını tespit etmek üzere yapılacak olan enerji tasarrufu etütleri de yine Japon uzmanların da yer alacağı EİE/UETM ekiplerince, Japonyadan gelen modern ölçüm cihazları kullanılarak yürütülecektir. Bu yıl için öncelikle demir-çelik, gıda ve tekstil sektörleri hedef sektörler olarak belirlenmiş olup, bu sektörlerden çeşitli fabrikalarla ilk temaslar başlatılmıştır.
Özetle bu proje ile birlikte; sanayi sektöründen teknik elemanlar teorik ve uygulamalı eğitimlere tabi tutulacak, çeşitli sektörlerde enerji tasarrufu etütleri yapılarak enerji tasarrufu imkanları belirlenecek ve ülke çapında bir enerji tasarrufu planı geliştirilmesi için danışmanlık alınacaktır. Ayrıca, JICA tarafından görevlendirilen proje yöneticisi, proje koordinatörü, enerji tasarrufu eğitim uzmanı ve enerji tasarrufu teknoloji uzmanı olmak üzere 4 uzun dönemli uzman proje süresince görev alacaktır. Yine proje süresince gerek duyuldukça, Japon Hükümetince kısa dönem uzmanlar gönderilecektir. Sonuç olarak, proje çerçevesinde sağlanacak altyapı eksikliğini gidermeye yönelik teçhizat ve makinanın temininin yanısıra, enerji tasarrufu konusunda dünyadaki önemli ülkelerden biri olan Japonya?dan bilgi ve teknoloji transferi de gerçekleşmiş olacaktır.
Ayrıca bu merkezin, bölge ülkelerinden gelecek uzmanların enerji tasarrufu konusunda eğitilmesinde kullanılması da planlanmaktadır. Uluslararası ilk kursun Ekim 2001?de, ESCAP?dan alınacak destekle, Orta Asya ve Asya ülkelerinden sağlanacak katılımlarla düzenlenmesi planlanmaktadır.
Bu projeye Japon hükümeti katkısının; ayni yardım, uzman yardımı ve eğitim desteği şeklinde toplam 6,5 milyon dolar civarında olması planlanmaktadır.
EİE/UETM?nin irtibat numaraları aşağıda verilmiştir;
E-mail : uetm@eie.gov.tr
Fax : (312) 286 92 84
(312) 295 50 05
Tel : (312) 295 52 20
1993 yılı başında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Oluru ile enerji tasarrufu faaliyetlerinin yurt çapında, daha etkili ve kapsamlı olarak yürütülebilmesi için EİE bünyesinde Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (EİE/UETM) oluşturulmuştur.
Çeşitli uluslararası projeler çerçeve-sinde yabancı uzmanlar tarafından teorik ve pratik olarak eğitilen personel ve en son enerji tasarrufu etüt cihazları ve araçları ile donatılan EİE/UETM, ağırlıklı olarak sanayi sektörüne yönelik şekilde enerji tasarrufu etütleri, eğitim, yayın, istatistik araştırmalar, mevzuat ve politika çalışmalarını yürütmektedir.
Sanayide enerji verimliliği bilincini oluşturmak, enerji tasarrufu odakla-rını ve miktarlarını tespit etmek ve fabrikalarda etkili bir enerji yönetimi kurulmasına yardımcı olmak amacıyla, Merkez tarafından oluşturulan ekiplerce özellikle sanayi sektörüne yönelik olarak ve genellikle ön enerji etüdü seviye-sinde çalışmalar yapılmaktadır.
Fabrikada çeşitli ölçümleri kapsayan bu enerji etütleri sonucunda tesisin mevcut durumu ve enerji tasarrufu potansiyeli, boyut ve önlemler olarak belirlenerek şirket yönetimine rapor halinde sunulmaktadır.
Enerji Verimliliği Eğitim Programı çerçevesinde, fabrika personeline enerji tasarrufu ile ilgili konularda yerinde ve kapsamlı eğitim verilmektedir. Bu programın amacı fabrikalara gidilerek, çalışanları işlerinden fazla uzaklaştırmadan her düzeydeki elemanın eğitime katılmalarını sağlamaktır. Ayrıca EİE/UETM ve yetki verdiği kuruluşlar tarafından 11 Kasım 1995 tarih ve 22460 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ?Sanayi Kuruluşlarının Enerji Verimliliğini Artırmak Üzere Alacakları Önlemlerle İlgili Yönetmelik? gereğince Enerji Yöneticisi kursları açılmaktadır. Bugüne kadar çeşitli sektörlerden yaklaşık 355 enerji yöneticisine sertifika verilmiştir.
Bugüne kadar çeşitli uluslararası projeler yürüterek birçok ülke ile işbirliği yapan EİE/UETM son olarak JICA ile Ağustos 2000 tarihinde yeni bir enerji tasarrufu projesi başlatılmıştır. Bu proje kapsamında, JICA?nın sağladığı teknik yardım ve ekipman desteği ile EİE/UETM'nin yurt çapında yürüttüğü enerji tasarrufu çalışmalarının etkinliğinin artırılması planlanmaktadır.
Bu projenin en önemli aşaması fabrika enerji yöneticilerinin EİE bünyesinde eğitilmesi amacıyla pratik çalışmaların yapılacağı bir mini fabrikanın inşaa edilmesidir. Bir fabrikada bulunabilecek; buhar kazanı, fırın, kompresör, fan ve pompa gibi enerji tüketen cihazların model boyutunda yer aldığı ve bu ekipmanlardan kaynaklanan enerji kayıplarının ve çalışma performansının tespit edilebileceği şekilde ölçüm cihazlarıyla donatılan bu mini uygulama tesisinin Haziran 2001 ayının ikinci yarısında çalışır hale gelmesi programlanmıştır. Böylece, İdaremizin daha önce de düzenlemekte olduğu ?Enerji Yöneticisi Kursları?nın etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi, proje dönemi boyunca ülkemizdeki sanayi kuruluşlarında çalışan teknik elemanların, bu tesiste Japon uzmanlar nezaretinde eğitilmesi ve bu yolla ülkemiz sanayisinde en az %10 enerji tasarrufu sağlanması amaçlanmaktadır. Bu konuda sanayi tesislerinden gelecek talepler beklenmektedir. Bu amaçla sanayi tesislerimize ilk duyuru yapılmıştır. Gelen talepler değerlendirilerek yıllık eğitim programları belirlenecektir.
Proje kapsamında, sanayi kuruluşlarında çalışan teknik personele verilen eğitim hizmetlerine ilave olarak; fabrikalarda enerji tasarrufu imkanlarını tespit etmek üzere yapılacak olan enerji tasarrufu etütleri de yine Japon uzmanların da yer alacağı EİE/UETM ekiplerince, Japonyadan gelen modern ölçüm cihazları kullanılarak yürütülecektir. Bu yıl için öncelikle demir-çelik, gıda ve tekstil sektörleri hedef sektörler olarak belirlenmiş olup, bu sektörlerden çeşitli fabrikalarla ilk temaslar başlatılmıştır.
Özetle bu proje ile birlikte; sanayi sektöründen teknik elemanlar teorik ve uygulamalı eğitimlere tabi tutulacak, çeşitli sektörlerde enerji tasarrufu etütleri yapılarak enerji tasarrufu imkanları belirlenecek ve ülke çapında bir enerji tasarrufu planı geliştirilmesi için danışmanlık alınacaktır. Ayrıca, JICA tarafından görevlendirilen proje yöneticisi, proje koordinatörü, enerji tasarrufu eğitim uzmanı ve enerji tasarrufu teknoloji uzmanı olmak üzere 4 uzun dönemli uzman proje süresince görev alacaktır. Yine proje süresince gerek duyuldukça, Japon Hükümetince kısa dönem uzmanlar gönderilecektir. Sonuç olarak, proje çerçevesinde sağlanacak altyapı eksikliğini gidermeye yönelik teçhizat ve makinanın temininin yanısıra, enerji tasarrufu konusunda dünyadaki önemli ülkelerden biri olan Japonya?dan bilgi ve teknoloji transferi de gerçekleşmiş olacaktır.
Ayrıca bu merkezin, bölge ülkelerinden gelecek uzmanların enerji tasarrufu konusunda eğitilmesinde kullanılması da planlanmaktadır. Uluslararası ilk kursun Ekim 2001?de, ESCAP?dan alınacak destekle, Orta Asya ve Asya ülkelerinden sağlanacak katılımlarla düzenlenmesi planlanmaktadır.
Bu projeye Japon hükümeti katkısının; ayni yardım, uzman yardımı ve eğitim desteği şeklinde toplam 6,5 milyon dolar civarında olması planlanmaktadır.
EİE/UETM?nin irtibat numaraları aşağıda verilmiştir;
E-mail : uetm@eie.gov.tr
Fax : (312) 286 92 84
(312) 295 50 05
Tel : (312) 295 52 20