Header Reklam
Header Reklam

Ciğerimiz yandı, kavruldu…

29 Ocak 2025 Dergi: Ocak-2025
Ciğerimiz yandı, kavruldu…

Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan 12 katlı Grand Kartal Oteli’nde 21 Ocak’ta sabaha karşı 03.21’de çıkan yangın en az 36’sı çocuk, 78 canı yaşamdan kopardı. 2.200 metre rakımda bulunan otele, 42 kilometre mesafeden gelen itfaiye 45 dakikada ulaşabildi. Kendi imkanlarıyla ve çevreden yardıma gelenlerin çabalarıyla kurtulabilenler, yangın ihbarı, sesli uyarı yapılmadığını söyledi.

Arka cephesi kayak pistine bakan, adeta bir uçurum kenarına yaslanmış otele, araç giremediği için müdahale, sadece ön cepheden yapılabildi.

Her zaman olduğu gibi “sorumluluk” konusunda taraflar “topu” birbirine attı. Ama hatırlamakta fayda var: Resmî Gazetesi'nin 3 Nisan 2012 tarihli sayısında; belediyelere bağlı itfaiye teşkilatlarının yangın güvenliği denetim yetkilerinin azaltılarak güvenlik denetimi yapma yetkisinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına verildiğini belirten bir düzenleme yayınlanmıştı. Buna göre Türkiye'de turizm işletmelerinin genel denetimleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından görevlendirilen müfettişler tarafından yapılacaktı. Can güvenliğini sağlamak için denetim önlemlerinin denetimi de buna dahildi.

Otel işletmesi, 12 Aralık 2024’te yangın yeterlilik belgesi almak için Bolu Belediyesi’ne denetim talebinde bulunmuştu. Ancak 16 Aralık 2024’te yapılan denetimde yangın alarmı, yağmurlama sistemi, elektrik tesisatı, yangın söndürme gereçleri talimatı, ışıklı yönlendirme levhaları, duman kontrol sistemi gibi toplamda 8 alanda yetersiz olduğu tespit edildi. Otel işletmesi de yaptığı denetim başvurusunu geri çekti, 2 Ocak 2025’te ise 70 metrekarelik bir kafeterya için yeni bir denetim başvurusunda bulundu ve “bu 70 metrekarelik kafeterya” için yangın yeterlilik belgesi aldı. Yani otelin geneli için, 3678 metrekare alan için yangın yeterlilik belgesi alamamıştı. Hukukçu Ali D. Ulusoy, T24’teki köşe yazısında şunları söylüyor: “Grand Kartal Otel, kaçak veya illegal olarak faaliyet gösteriyormuş demek yanlış olmaz. Çünkü yangına uygunluk belgesi alamadıysa (ki almaya çalıştığı ama alamadığı anlaşılıyor) otelin turizm işletme belgesi mevzuat uyarınca 30 Nisan 2024 itibarıyla geçersiz hale gelmiş görünüyor. Ayrıca halen geçerli bir işyeri açma ve çalışma ruhsatı da bulunmadığı anlaşılıyor.” Otelin asansör erişiminin bulunmadığı üst katının da kaçak olduğu söyleniyor.

2008’de Grand Kartal Otel gibi yatak kapasitesi ve kat sayısına sahip yapılarda "otomatik yağmurlama” (sprinkler) sistemi zorunluluğu getirilmiş olmasına rağmen otelin böyle bir çalışır sistemi yoktu.

Bilirkişi Heyeti’nin ön raporuna göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bolu İl Özel İdaresi, Bolu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve Otel işletmesi, yangın sistemleri ve tadilatlarından sorumlu mimar ve mühendisler, bakım, onarım ve denetiminde görevli yapı denetim ve işletme yetkilileri “SORUMLU”; otel sahibi, yapı müteahhit firmaları, Otelin projelendirme, uygulama ve denetiminde görevli kişiler, elektrik ve mekanik tesisatın tesis edilmesiyle, tesisatın bakım, onarım ve işletmesinden sorumlu kişi ve firmalar, yapı ruhsatı vermeye yetkili merciler, yapıyı sigorta eden şirket, iş sağlığı güvenliği uzmanı ile işveren “KUSURLU” bulundu.

İzlenen kamera kayıtları ile yangının saat 3.20 sularında “açık” bulunan restoranın mutfağındaki çalışır halde olan endüstriyel tip ızgaradan kaynaklandığı, restoranın yanıcı ahşap iç kaplamaları, mobilyalar ve dekoratif amaçlı ahşap malzemeler yüzünden hızlı ilerlediği belirtilen raporda şu tespitler de dikkat çekici: Yönetmeliğe göre oda kapısından kaçış kapısına kadar azami 15 metre olması gereken mesafe Grand Kartal Otelinde 32 metre. 0 metre kodunda tüm merdivenlerin açıldığı ortak koridordan dış kapıya kadar olması gereken 15 metrelik mesafe ise 22 metre. Kaçış merdiveni ve personel merdiveninde basınçlandırma ve havalandırma yok. Asansör, yangın algılama, acil durum alarmı, acil durum aydınlatma, yangın söndürme sistemleri periyodik test ve bakım çalışmaları yapılmamış. Acil çıkış kapıları, yangın kapıları da yönetmeliğe uygun değil. Otelin 9 katındaki "yangın kapıları” tamamen yanmış, diğerleri de ağır hasarlı. 

Otelin dışında değil, “içinde” bulunan ve yangın esnasında “baca” görevi görerek yangının en üst katlara hızlı ilerleyişine yol açan yangın merdivenine hiç kimse ulaşamadı.

Sabah gazetesinin haberine göre üç büyük sigorta kuruluşu, bu oteli sigortalamayı reddetmiş.

TÜYAK Başkanı Dr. Kazım Beceren, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’in bu tür yapılar için yeterli olmasına rağmen sorunun “denetim” yetersizliğinde olduğunu söylüyor. Kazım Hoca, yönetmeliğin, mutfağın binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika yangına dayanıklı bölmeler ile ayrılmış şekilde konumlandırılması gerektiğinin altını çizerek, “Grand Kartal Otel’in mutfağında başlayan yangının hızla diğer katlara yayılması, bu hükme uyulmadığının kanıtı” diyor.

Bu felaketin en kısa ve çarpıcı özetini de şöyle yapıyor: “Maalesef gördük ki bu otelde yönetmeliğin tek bir unsuru bile uygulanmamış…”