Çarşı kendine de karşı...

Herkes muhalefet partilerini öyle veya böyle eleştiriyor. Güçlü bir muhalefet bulunmadığını düşünenler giderek de artıyor. Haldun Açıksözlü’nün “Çarşı’yı ararım abi” kitabını okurken şunu fark ettim; adamlar “benim” diyen muhalefet partisinden daha “sıkı” muhalefet yapmış. “Çarşı her şeye karşı” sloganını bilmeyen, duymayan var mı? 1982’de kurulan Çarşı, sadece Beşiktaş Spor Kulübü taraftarlığı ile yetinmemiş, pek çok sosyal sorumluluk projesine imza atmış ve birçok ödül almış bir sivil toplum örgütü gibi yol almış. Çarşı’yı konu alan “Asi Ruh” belgeselinde Çarşı ruhunu anlatanları dinlerken, bir zamanların mahallelilik, komşuluk ilişkilerini, Yeşilçam’ın ahlak, onur ve dayanışma temalı repliklerini hatırlıyorsunuz. Haksız yere ceza alan rakip oyuncu için “Eyyamcı Hakem” diye tezahürat yapan Çarşılılar diyor ki; “Çarşı’nın gücü dürüstlük ve haksızlığa karşı olmasındandır”. Nelere karşı olmamışlar ki:  Gazetelerde Fatih Terim’in Mehmet Ağar ile birlikte fotoğrafları yayımlanarak “imparator” başlığı atılınca Çarşı; “imparatorluk değil tam demokrasi” pankartını açmış. Bülent Ecevit’in vefatında, grubun resmi sitesinde “Kara Kartal seni unutmayacak Karaoğlan” sloganı yer almış.

Grubun öne çıkan özelliği olan gelişmiş mizahi yönü de dikkatlerin üzerine çekilmesini kolaylaştırmış. 2006’da Plüton’un gezegenlikten çıkarılarak adının geri alınması ve yerine bir numara verilmesine de tepki gösteren Çarşı’nın stadyumda açtığı pankart bir hayli konuşulmuştu: “Hepimiz gezegeniz, hepimiz Plüton’uz”. Plüton’un gezegenlikten çıkarılmasının 7. yıldönümünde yaptıkları yine mizah yüklü açıklamanın sonu; “Mesele sadece bir gezegen meselesi değildir. Çarşı vicdandır” şeklinde bitiyor.

Çarşı, nükleer santrallere de karşıdır. “Nükleersiz Türkiye” pankartı, “Kanserden Karadeniz Ölmesin, yeter ulan” pankartı ve hemen altında genç yaşında kansere yenik düşen sanatçı Kazım Koyuncu’nun resmi hâlâ hafızalardadır. Çarşı, HES’lere de karşı bir tepki gösteriyor: “TS, kendi kalene gol atma, Uzungöl’e HES yaptırma”. “Çarşı Ilısu Barajına karşı”, “Hasan keyfine baksın, Hasankeyf sular altında kalmasın”, “Küresel ısınmayın”…

Barcelona’nın Kamerunlu siyahi oyuncusu Samuel Eto’ya yapılan ırkçı tezahüratlar üzerine Çarşı’nın tepkisi gecikmez: “Çarşı ırkçılığa karşı”, “Hepimiz Eto’yuz”. Çarşı’nın ırkçılığa karşı duruşu, Hrant Dink’in katlinde de sergilenir, İnönü Stadı’nda beyaz güvercinler uçurulur, yapılan yürüyüşlerde yerini alır. Her fırsatta “Çarşı, savaşa karşı” mesajlarıyla gündemdedir.

Sosyal sorumluluk eylemleriyle de taraftarlarını artıran Çarşı’ya, birçok kez toplumsal duyarlılık ve empati ödülleri verilmiş. Kızılay’a toplu kan bağışı, kimsesiz çocuklara oyuncak, kırtasiye yardımı, Doğubeyazıtlı çocuklara bayram giysisi yardımı bu çalışmalardan sadece birkaçı... Van depreminin ardından, Fenerbahçe ile oynadıkları derbi maçının 65. dakikasında (65’in, Van’ın plakası olması nedeniyle) üstlerini çıkararak soğuktaki depremzedelerin ne yaşadıklarına dikkat çeken Çarşılılar, gruplarına empati ödülü kazandırdı (Tabii sahaya atılan atkılar nedeniyle kulübe 20.000 TL’lik para cezası geldiğini de hatırlamak gerek).

Grubun resmi sitelerinde alkol karşıtı bir sloganla maç günlerinde alkol alınmaması çağrısı, ulusal basının ilgisini çeken bir diğer Çarşı mesajı olmuştu.

Ve nihayet Gezi olaylarında orantısız biber gazına karşı orantısız zeka ile karşılık verişleri, eminim herkesin hafızalarındadır: POMA (Polis Olaylarına Müdahale Aracı) adını verdikleri ve Beşiktaş İnönü Stadı yıkımında kullanılan iş makinesi ile TOMA’lara karşı duruşu, unutulmaz Gezi sloganları- Sinirlenince çok güzel oluyorsun Türkiye’m, Kahrolsun bağzı şeyler, Çarşı alayına karşı ve daha pek çokları- ile taraftarlarını öylesine artırdı ki şöyle bir söz ortaya çıkmış: “Beşiktaş’ı tutmuyorum, ama yükselenim Çarşı”.

Tabii hiçbir muhalefetin cezasız kalmayacağı gibi Çarşı’nın da nasibini aldığı söyleniyor. Bu yıl Mayıs ayında yayımlanan bir habere göre Beşiktaş, Çarşı’yı “silmiş” olabilir. Beşiktaş Spor Kulübü’nün ürünlerinin satıldığı Kartal Yuvası’nda artık Çarşı logolu ürünlerin satılmayacağı haberinde gerekçe olarak Çarşı Grubu ile Beşiktaş yönetimi arasındaki "Gezi" krizinden kaynaklanan sorunlar olduğu ileri sürülüyor.

Özetle muhalefet boşluğunu doldurmak için Çarşı, parti kurabilir veya en azından muhalefet partilerine “muhalefet koçluğu” verebilir, faydası olabilir…


Oya Bakır
oyabakir@dogayayin.com