20 Yıllık uzun yolun kısa anekdotları
İşi iletişim olan, dergi yayınlayan bir kuruluş, “nasıl geçti habersiz o güzelim yıllarım” şarkısını söyleyemiyor, o yılların her bir günü haber dolu geçiyor. Bir de bakıyoruz ki, ilk dergimizi yayınladığımız tarih 20 yıl geride kalmış. O kadar olmuş mu? Bugün birlikte çalıştığımız mesai arkadaşlarımızdan bazıları ilkokula başlamamış, bazıları ise okumayı yeni sökmüş (şimdi ise hem okuyor, hem de yazıyorlar). 20 yıl öncesini hatırlayan birkaç kişi kalmışız, işte o birkaç kişi ile birlikte 20 yıl öncesine şöyle bir göz attık: İlk sayımızda “Isı Pompaları” anlatılmış (!) Ode Mühendislik firması kurucusu Orhan Turhan “Vana ve Armatürler Neden Yalıtılmalı” sorusunu yanıtlayan bir yazı yazmış (Sanırım hala bunu anlatma ihtiyacını duydukları zamanlar oluyordur). İnterteks Fuarcılık kuruluşunun “Tesisat-Klima” fuarı varmış (-mış diyorum, zira hatırlayamadım). İkinci sayımızdaki haberlere bakın; Teba, Moskova’da 1000 yataklı bir hastane projesini üstlenmiş, ısı geri kazanımlı üniteli bir klima santrali ile enerji tasarrufu sağlayacaklarını bildirmiş. Carrier’in –o zamanki- mümessili Arduman Ltd, BDT ülkelerine servis hizmeti vermeye başlamış. KBSB (Kazan ve Basınçlı Kaplar Sanayicileri Birliği) TSE adına ‘Kazan ve Basınçlı Kapların İlgili Standartlara Uygunluğu ve Belgelendirilmesi’ hizmetini yerine getirmek ve gerekli belgeleri tanzim etmek üzere anlaşma imzalamış (Derneğin etkinliğine, gücüne hayran olmamak mümkün değil). İlki 1988’de yapılan ISOHA Isıtma Soğutma ve Doğalgaz Teknolojisi fuarının 6.sının 1993’te yapılacağı duyurusunda, bir önceki fuarın 16.268 kişi tarafından gezildiği bilgisi var. ‘Isıtma-Soğutma-Havalandırma-Klima-Doğalgaz-İzolasyon-Tesisat Sektörünün Ocak-Temmuz 1992 Dönemi Reklam Harcamaları’ başlıklı bir yazı yayınlamışız (İlginç). 4.912.345.000 TL ile grup lideri Arçelik Klima (Şimdi gel de bu para birimini yorumla, yani bugünün parasına göre nasıl bir bütçedir?). TV lideri Demirdöküm Şofben, Radyo lideri de Alarko Soğuk Oda Sistemleri. Reklam harcamalarında yazılı basın açık ara önde, basında ECA Soba ve ECA Radyatör öne çıkıyor. 3. sayımızda IKK Nürnberg fuarındaydık demişiz (20 yıl sonra değişen tek şey fuarın adı olmuş, bugünlerde de Nürnberg’teyiz, ama fuarın adı Chillventa). Fuarda Freon 12 yerine kullanılması önerilen R134a gazının tanıtımı yapılmış. ISH Frankfurt fuarına Türkiye’den de katılan firma var demişiz; Demirdöküm ve Vitra (şimdi o fuara en az 60 Türk firması katılıyor) Bir önceki ISH fuarına da Türkiye’den 450 kişi ziyaretçi olarak katılmış (şimdi neredeyse on katı). 1919 doğumlu, ‘Robert Kolej’in yüksek kısmından makine mühendisi olarak mezun olan’, 1955’te kazan imalatına başlayan
Sabahattin Sunguroğlu ile röportaj yapmışız. Bugün rahmetle andığımız Sayın Sunguroğlu demiş ki: “Değerli derginiz aracılığı ile gerek sektörümüze ve gerekse kazancılara duyurmak istediğimiz tek mesaj; ilişkilerde dürüstlüktür. Bu dürüstlük olgusu, düzensizliği dışlama, düzene uyma eyleminde odaklanır, kanıtını da belgelerde bulur. Üreticiler; ürünlerinizin kalitesini denetleyin, belgeleyin. Tüketiciler; kalitesi belgelenmiş ürünlere sahip çıkınız.” Bir sayı sonra hızımızı alamayıp dönemin Başbakanı Süleyman Demirel ile görüşmüşüz. Başbakanımız “Kalkınma hamlesinin tabanda yayılması, özellikle küçük ölçekli işletmeler olmadan mümkün değildir. Bu çerçevede, Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri yaygınlaştırılarak küçük ve orta ölçekli sanayi bütün yurt sathına yayılacaktır” demiş. 1.TESKON’un duyurusu yer almış. Bir sonraki sayıda Ahmet H.Gökşin’in Havak firmasını kurduğu haberi var, bir sonrakinde de TMD (Tesisat Mühendisleri Derneği) kuruluş haberi…
Dergileri karıştırmayı bırakıp bilgisayarın başına geçiyoruz ve soruyoruz “Ey Google, söyle bize son 20 yılda memleketimizde neler olmuş?”. Ulu bilge de kısa bir süre içinde şunları sıralıyor: Son 20 yılda Türkiye’de ömür 10 yıl uzadı, intihar oranı % 85 arttı (depresif toplum olmuşuz), obezite üç kat arttı, sağlığa ayrılan para üç kat arttı, İstanbul 42 kenti kardeş edindi, Antalya 2000 kat büyüdü, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’daki buzullarımız gözle görünür biçimde eridi. Ayrıca son 20 yıl içinde çok hasar yaratan en az üç (beş diyen de var) ekonomik kriz yaşamışız (1994; TL döviz karşısında öyle bir değer kaybetmiş ki üç ay içinde döviz fiyatları % 230 artmıştı. 2001’de-hani şu Anayasa kitapçığını fırlatma hikayesi ile başlayan- kısa vadeli fonları kaçırmıştık ve gecelik faiz oranları % 100’den % 1000’lere tırmanmıştı. 2008 krizi ile üçleme tamamlanıyor).
İşte 20 yılın cepheden çekilmiş fotoğrafı.
Tüm okurlarımıza, sektörümüzün tüm mensuplarına teşekkür ediyoruz.
Oya Bakır