Ar-ge ve İnovasyonun Yükselen Yıldızı: YTÜ Teknopark
Teknopark Nedir?
Uluslararası Bilim Parkları Birliği (IASP)'nin tanımına göre teknopark; "Bir veya birden fazla üniversite veya diğer yüksek öğretim kurumu ve araştırma merkezleri ile resmi veya faaliyet bazında ilişkili, bünyesinde bilgiye ve ileri teknolojilere dayalı sanayi firmalarının kurulup gelişmesini teşvik etmek üzere tasarlanmış, içinde yer alan kiracı firmalara, teknoloji transferi ve iş idaresi konularında destek sağlayacak bir yönetim fonksiyonuna sahip, teşvik ve mülkiyete dayalı bir teşebbüstür". Teknoparklar Teknoloji Geliştirme Bölgesinde yer alır ve teknoparklar için 4691 numaralı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (Kanun No:4691) uygulanır.
Teknoparkların Kuluçka Merkezleri
İlk aşama merkezleri, diğer adıyla kuluçka merkezleri genellikle teknoparkların bünyesinde bulunan kuruluşlardır. Bu merkezler teknoparklardan bağımsız olarak da kurulabilmektedirler. İlk aşama merkezlerinin amaçları teknolojiye dayalı firmaların kuruluşunu hızlandırmak, teknik teşebbüsleri teşvik etmek, teknolojiye dayalı yeni teşebbüslerin yaşama ve büyüme oranlarını yükseltmek, sürekli ve kalifiye işler yaratarak ekonominin gelişmesine yardımcı olmak, teknolojik gelişmelerin hükümet tarafından teşvikinde odak noktası olan kaynakların etkin kullanımına yardımcı olmaktır.
İlk aşama merkezleri, yeni ve/veya gelişen firmalara; yönetim, teknik ve mali konularda danışmanlık hizmetlerinin verildiği, yerleşim alanlarının ihtiyaca uyarlanabilen ve esnek olduğu, ortak telefon, sekreterlik, faks, kafeterya, toplantı ve konferans salonları gibi hizmetlerin müştereken sağlandığı, kirası ucuz olan ortamlardır.
İlk aşama merkezleri, yeni girişimlerin başarı oranını önemli ölçüde artırır. ABD'de ilk aşama merkezlerinde faaliyete geçen şirketlerde başarı oranı % 80 olurken, ilk aşama merkezinin dışında faaliyete geçen şirketlerde başarı oranı % 45'tir. Ayrıca bu merkezler içinde doğup büyüyen şirketlerin daha sonra kendilerine teknopark içinde daha büyük bir yer edinerek bir teknopark şirketi haline gelip, ekonomik güç dağılımı üzerinde etkili olma fırsatları da mevcuttur.
Teknoparklar ve ilk aşama merkezleri iç içe çalışırlar. İlk aşama merkezleri yeni doğan şirketleri besleyen, üniversite ve araştırma merkezi bağlantılı teknoparklar ise büyüyen şirketleri destekleyen ortamlar yaratırlar. Hem yeni doğan hem de büyüyen şirketlere hizmet sunmak teknoparkların da menfaatine uygundur, çünkü şirketler ilk aşama merkezi sayesinde büyüyebilir ve teknopark içinde faydalı büyüyen şirketler haline gelebilirler. Bir açıdan teknopark, kiracıların finansman, personel veya eğitim gibi belirli ihtiyaçlarını karşılayabilecek kaynakları azami düzeye yükselten büyük bir ilk aşama merkezine benzetilebilir.
Teknoparklarda Girişimcilere Sunulabilecek Hizmetler
(Bu hizmetlerin bir kısmı kanunda mecburi tutulmuştur).
Danışmanlık hizmetleri
Kuruluş danışmanlığı
İş planları
Teknoloji danışmanlığı
Mali danışmanlık
Denetim
Hukuk danışmanlığı
Muhasebe işlemleri
Reklam ve pazarlama danışmanlığı
Teknik hizmetler
Laboratuvar
Atölye
Kütüphane
Uluslararası bilgi ağlarına erişim
Bilgisayar, fotokopi, daktilo
Telefon, teleks, faks
Yazılım paketleri
Konferans ve toplantı salonları
Patent katalogları
Veri tabanı
Sekreter
Sosyal hizmetler
Sağlık hizmetleri
Alışveriş merkezi
Lokanta, kafeterya
Tiyatro, sinema, konser salonları
Spor tesisleri
YTÜ Teknopark 1. Faz Ar-ge Binaları Yıldız Teknoloji Geliştirme Bölgesi-Teknopark, Ocak 2010 itibariyle toplam 15.000 m2 alanda kurulu 1. Faz Ar-ge Bölgesi ile faaliyete başlamıştır. 1. Faz Bölgesi; Yazılım geliştirme, bilişim sektörü ar-ge çalışmaları, telekomünikasyon çözümleri, endüstriyel ürünler, moleküler teknoloji, sağlık sektörü ar-ge çalışmaları, endüstriyel ürünler ar-ge çalışmaları gibi çok çeşitli alanlarda faaliyet gösteren 12 ar-ge firması ve toplamda 170 kalifiye ar-ge mühendisine ev sahipliği yapmaktadır. 1. Faz bölgesi, çeşitli rekreasyon alanları, servis ve hizmet alanları gibi çoklu kullanıma açık alanlarla beraber 3 adet, toplamda 4.000 m2 kapalı alan içeren ar-ge merkezlerini bulundurmaktadır. YTÜ Teknopark'ın 2. ve 3. Fazı için çalışmalar da tüm hızıyla sürüyor.
Teknopark 1. Faz Ar-ge merkezleri; Teknopark Ar-ge 1 Modülü, Eczacıbaşı ? Monrol Nükleer Ürünler Ar-ge Merkezi ve Moltek Moleküler Teknoloji Araştırma Ar-ge Merkezi'dir.
Yıldız Teknoloji Geliştirme Bölgesi Teknopark Projesi, 1.300.000 m2 toplam alana sahip Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Davutpaşa yerleşkesi içinde, Sanayi Bakanlığı tarafından onaylanmış 103.000 m2 alana sahiptir. Teknopark projesi içerisinde; inşaat ruhsatı alınmış 40.000 m2'lik alanda 5 adet her biri 8.000 m2'lik ar-ge binası yapılanması planlanmıştır ve Mayıs 2010 itibariyle ana gelişim projesi uygulanmaya başlanmıştır. Teknopark Projesi genel yapılanması içerisinde sunulması hedeflenen hizmetler şu şekilde açıklanabilir:
Ar-ge çalışmalarının tüm çeşitlerine hizmet sağlayacak, toplam 30.000 m2 kiralanabilir ofis alanı.
Yüksek teknoloji ar-ge çalışmalarının yürütülebileceği özel laboratuvarlar.
Mali danışmanlık, hukuk danışmanlığı ve genel danışmanlık hizmetleri.
Prototip proje uygulama atölyeleri.
Yüksek teknoloji konferans ve toplantı salonları.
Sağlık hizmetleri.
Kapalı ve açık spor tesisleri.
Restoranları ve kafeteryalarıyla yüksek kalitede hizmet verecek yaklaşık 1.000 kişilik yaşam merkezi.
Tiyatro, konferans, konser alanları.
Geniş otopark alanları.
Çağdaş mimari ile bütünleşik rekreasyon alanları.
Mevcut Firmalar
Eczacıbaşı ? Monrol Nükleer Ürünler San. Tic. A.Ş.
Sigma Danışmanlık ve Uygulama Merkezi A.Ş.
MİR Araştırma-Geliştirme A.Ş.
Etiya Bilgi Teknolojileri Yazılım San. ve Tic. Ltd. Şti.
Getron Bilişim Hizmetleri Ltd. Şti.
Ada Yazılım
Alotech
Karash Software House
Verisay İletişim ve Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. Ltd. Şti.
Codec İletişim ve Danışmanlık Hiz. Ltd. Şti.
Açılım Bilgisayar Sistemleri
AS Teknoloji
Atlas Yazılım
Ayasis
Bayraktar Teknoloji
Bircom
Birikim Otomasyon Sistemleri
Bmtech
CFB Anka Bilgi Teknolojileri Danışmanlığı
CompuGroup Medical
Done İletişim ve Bilgi Sistemleri
Echo Yazılım
EMİ
FGS Bilgi İşlem
Futurecom Bilişim Hizmetleri ve Danışmanlık A.Ş.
Futurino Bilgi Sistemleri
Gebito Enterprise Solutions
Gtech
Hatkotech
Invio
Kalem Yazılım
Kartaca Bilişim
MetGlobalTech
Minor Yazılım
Prime Teknoloji
Prodma DRE Veri
Profen
Set Yazılım
SHR
Sibilo
Sistek
Sonsuz Fikirler İnternet ve Eğitim Teknolojileri
T-Soft
Teknopars Bilişim Teknolojileri
Ubit
Veribilim
Veriport Bilişim ve Danışmanlık
Vidizayn
YAZ
Zeugma Turizm Bilgisayar Otomasyon Ltd. Şti.
Çalışan Personelin ve Firmaların Gözünden YTÜ Teknopark
Prof. Dr. Ahmet Topuz
YTÜ Teknoloji Transfer Merkezi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı
YTÜ Teknoloji Transfer Merkezi, YTÜ Vakfı tarafından kurulmuştur. Nisan 2011'de faaliyetine başlamıştır. Kuruluş amacı üniversite ile sanayi arasında ara yüz görevidir. Üniversitedeki bilgi birikimi, araştırma-geliştirme potansiyellerinden sanayinin yararlanmasını sağlamaktır. Böylece sanayimizin katma değeri yüksek ileri teknoloji ürünlerini üreterek uluslar arası rekabet gücünün artmasına katkı verilmesi Teknoloji Transfer Merkezimizin görevidir.
Merkez bu görevi yaparken üniversitedeki bilgi ve araştırma sonuçlarının patentlenerek ticarileştirilmesi, sanayinin ihtiyaç duyduğu alanlarda üniversiteden ar-ge destekleri sağlanması, yeni ar-ge şirketlerinin oluşturulması konularında hizmet vermektedir.
Merkezimiz faaliyete geçmesinden şu ana kadar 16 adet sanayi ar-ge projesinde görev almıştır. 45 öğretim üyemiz bu projelerde görev yapmaktadır. Merkezimiz İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen "İSO-YTÜ Üniversite-Sanayi İşbirliği Merkezi ve E-Platform Projesi" isimli projeye önemli bir destek vermektedir. Bu proje ile öncelikle KOBİ'lerin ar-ge ihtiyaçları belirlenmektedir. Üniversitemiz işbirliği ile KOBİ'lerin bu ihtiyaçları giderilerek uluslar arası rekabet güçlerinin artırılmasına merkezimiz aracılığı ile somut katkı sağlanması hedeflenmiştir. Proje Temmuz 2012'de tamamlanacaktır.
Sanayi, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı teknoloji transfer ofisi ya da merkezlerine büyük önem vermektedir. 6170 sayılı kanunla da bunların tanımı ve işlevleri verilmiştir. Bu tür yapılar desteklenmektedir.
YTÜ Teknoloji Transfer Merkezi, üniversite-sanayi işbirliği için iyi ve faydalı örnekler oluşturmanın gayreti içerisinde görevlerine hız vererek devam edecektir.
Nevzat Demir
YTÜ Teknopark A.Ş. Araştırma Uzmanı
İki yıl gibi kısa bir sürede, Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek önderliğinde Türkiye'nin en önde gelen birkaç teknoparkından biri oldu. 103.000 m2'lik toplam alanı, 29.000 m2 lik ar-ge ofis alanı, bünyesinde yer alan 102 firması, 2000'i aşkın çalışanı, Türkiye'nin en modern mimarisine sahip binaları, ileri teknolojik altyapıya sahip ofisleri ve yazılım, bilişim, medikal, nükleer enerji, elektrik-elektronik gibi birçok alanda faaliyet gösteren geniş şirket yelpazesi ile YTÜ Teknopark, Türkiye'nin en güçlü ar-ge ve inovasyon merkezlerinden biri haline geldi.
Bu denli büyük ve üniversitemiz için önem arz eden YTÜ Teknopark, kuruluş aşamasından bu yana, stratejik ve uzun-süreli planlamalar yapılarak yönetildi, aksi takdirde Türkiye 2023 hedeflerinin bir parçası ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nin, ar-ge üniversitesi olma yolundaki hedeflerine katkı sağlayamaz ve şimdiki "kalite" standartlarını yakalayamazdı.
Kalite; yalnızca bir ürün veya hizmetin ortaya çıkış sürecinde değil, aynı zamanda ürün/hizmet ortaya çıktıktan sonraki süreçte sağlanan desteği de kapsar. Bu düşünceyle, 22 Ekim 2011 tarihinde, Point Hotel, İstanbul'da, Rektörümüz Prof. Dr. İsmail Yüksek, Üniversitemiz Üst Düzey Yöneticileri, Fakülte Dekanlarımız, YTÜ Teknopark Yönetim Kurulumuz, Teknoloji Transfer Merkezi Yöneticilerimiz, Üniversitemiz İdari Birimlerinin Yöneticileri, YTÜ Teknopark Firmalarımız, Akademisyenlerimiz, YTÜ Öğrenci Kulüpleri Temsilcilerimiz ve YTÜ Teknopark Yönetim Ofisi çalışanlarımızla bir araya gelerek YTÜ Teknopark Çalıştayını gerçekleştirdik. Katılımın bu kadar geniş ve renkli olması, yapmış olduğumuz çalıştaydan beklentimizin de üzerinde güzel sonuçlar almamızı sağladı.
Çalıştayda elde ettiğimiz fikir/önerilerden hayata geçirdiklerimizden birkaçı ise şöyle;
Üniversitemiz yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tezlerini Teknopark'ta yapmaları için gerekli çalışmaların başlatılması.
Üniversite ? Teknopark ? Sanayi işbirliğini artırmaya yönelik şirket ziyaretleri, seminer ve toplantıların yapılması.
Yurtdışındaki ar-ge merkezleri ile iş birliği kapsamında WARWICK Üniversitesi'nin WMG üretim gurubuyla iyi niyet anlaşmasının imzalanması.
Üniversitemiz Lisans öğrencilerine YTÜ Teknopark bünyesinde staj, part-time, full-time iş imkanlarının sağlanması.
YTÜ Teknopark'ın prestijini yansıtan ve çok daha işlevsel bir web sitesi.
Yaptıklarımız ve yapacaklarımızı anlatıp onların da değerli fikirlerini almak için YTÜ Teknopark ailesinin paydaş ve çözüm ortağı olarak benimsediği, Yıldız Teknik Üniversitesi'ni seçmeyi düşünen lise öğrencilerimizden, mevcut üniversitemiz öğrencileri, akademisyenlerimiz ve bünyemizde faaliyet gösteren firmalarımıza kadar, herkese, kapımız her zaman açık.
Dr. Zafer Gemici
Mir Holding Ar-ge Koordinatörü
Firmamız Dizayn Grup olarak biliniyor ama aslında MİR Holding bünyesinde faaliyet gösteriyoruz. Şirketimizin yeni yapılanmasında MİR Holding içinde faaliyet gösteren birçok firma bulunuyor. Boru ve bağlantı elemanları dışında tarım, tıp, enerji gibi sektörlerde de faaliyetlerimiz sürüyor. Bu yapılanma içinde Mir Araştırma Geliştirme şirketini en az 200-300 kişilik bir ar-ge ekibine dönüştürüp bilgi ve teknoloji üreten, bugün Nike'ın, HP'nin ya da IBM'in yaptığı gibi yapım yöntemi bilgisi (know-how) satarak gelir üretmek, temel hedefimiz.
YTÜ Teknopark içinde faaliyet gösteren ilk şirketler arasındayız. Burada yer almanın bizim açımızdan faydası büyük. Sanayi ve üniversite işbirliğinin en güzel örneklerinden birini temsil eden teknoparkta, hocalarımızla iç içe olmak, birlikte projeler geliştirmek çok keyifli.
Burada kimya mühendisi, makine mühendisi, elektrik mühendisi, elektronik mühendisi, gıda mühendisi, ziraat mühendisi gibi çok farklı alanlarda uzman kişiler ile bir aradayız ve disiplinler arası çalışmalar yapabiliyoruz. Ofis alanımız, 200 metrekare. Burada arkadaşlarımızın masaları, sekreterya ve bir toplantı odamız var.
Toplantı odamızda Teknoloji Yönetim Kurulu toplantılarımızı yapıyoruz. Kurulda danışman hocalarımız yer alıyor. Her hafta Salı günleri toplanıyoruz. Sabah saatlerinde başlayan toplantılarımız çoğu zaman geç saatlere kadar sürüyor. Yeni projeleri değerlendiriyor, tartışıyoruz.
Teknoparkın yapımına başlandığında birtakım sıkıntılar yaşandı ama şu anda çok hızlı bir ilerleme söz konusu. Müthiş bir performansla binalar yapılıyor. Teknopark her geçen gün büyüyor. Şimdilik ağırlıklı olarak yazılım şirketleri bulunuyor ama ilerleyen günlerde farklı uzmanlık alanları olan şirketlerin de burada yer alacağını umuyoruz. Çünkü teknoparkların amaçlarından biri şirketlerin birbirleriyle sinerji oluşturup yeni projeler üretmesini sağlamak, yeni işbirlikleri oluşturmasını sağlamak. Farklı firmalar da geldikçe YTÜ Teknopark, bu amaca da hizmet edecektir.
Firma olarak da elimizden geldiğince teknoparka faydalı olmaya çalışıyoruz. Üniversite içerisinde bir laboratuvarımız var, burada öğrencilerle iç içeyiz. Onlar için bir alan hazırladık, burada öğrencilere özel bilgisayarlar da bulunuyor. Doktora, yüksek lisans, lisans yapan öğrencilerimiz dersten sonra buraya gelip projesine çalışabiliyor. Onlara burs da veriyoruz. Biz de üniversitenin insan kaynağı potansiyelini ve altyapısını kullanabiliyoruz. Mesela her an hocalarımıza danışma konforuna sahibiz.
Yani tam bir sanayi-üniversite işbirliği söz konusu.
Açık inovasyon uygulamaya çalışıyoruz, geliştirilen projeleri, bilgileri çok daha fazla paydaş ile paylaşıp daha üretken olmayı ve daha çok fayda yaratmayı istiyoruz.
Osman Şerit
Yaz Bilgi Sistemleri ve Ticaret A.Ş. Genel Müdürü
Firmamız YTÜ Teknopark'a yerleşeli altı ay oldu. Bu elbette çok uzun bir süre değil. Dolayısıyla zaman içinde burada olmanın avantajlarını daha çok hissedeceğimize inanıyoruz. Öncelikle teknoparkta yer almamızın getirdiği birtakım avantalar var. Mevzuatın getirdiği rekabet avantajlarından dolayı belli muafiyetlerimiz var. Kurumlar Vergisi, personel ücretlerine konu olan muhtasar, Gelir Vergisi veya SSK ile alakalı indirimler uygulanıyor. Bunlar zaten teknoparkları tercih sebebi haline getiren ilk maddeler.
Biz, bilişim sektöründe yazılım geliştirme faaliyetleri gösteren bir şirketiz ve yazılım geliştirme faaliyetleri de ilgili mevzuatın içerisinde ar-ge ve yazılım geliştirme faaliyetleri gösteren firmaların yararlanabileceği avantajlar şeklinde tanımlıdır. Bnladan yararlanabilmek üzere buradayız. Bunun dışında, etrafımızda bizimle aynı sektörde faaliyet gösteren çok sayıda firma var. Bu firmalarla iç içe olmak, ortak çalışalar yapmak, birlikte projeler geliştirmek gibi bir şansımız da bulunuyor.
Yine hocalarımızla iç içe olmak ve görüş alışverişinde bulunmak çok büyük bir avantaj. Teknopark bünyesindeki şirketlerin yıl sonunda öğrencilere staj imkanı sunması da söz konusu. Firmamızda zaten 3. ve 4. sınıf öğrencilerine staj imanı sunuyoruz. Elbette birlikte yol alabileceğimiz arkadaşlarımız olursa okulu bitirdiklerinde profesyonel anlamda da birlikte çalışmamız mümkün. Özetle burada tam bir kazan-kazan modeli yaşanıyor ve burada olmaktan memnunuz.
Atilla Arslan
Teknoloji Transfer Merkezi Ofis Sorumlusu
YTÜ Teknoloji Transfer Merkezi (YTÜ-TTM), Şubat 2011'de kuruldu, ama tam olarak faaliyete geçmesi Nisan 2011. Merkezimizi tanıtmak için öncelikle iki seminer düzenledik, hocalarımıza burada proje üretmenin avantajlarını anlattık.
TTM'nin amacı, hocalarımızla sanayi arasında bir ara yüz görevi görmek. Hocalarımız için sunduğumuz en büyük avantaj ise projelerinin karşılığında alacakları ücretlerden kesinti yapılmaması. Yani hocalarımız da firmalar için proje üretebiliyor, firmalar da yapacakları bir proje içi danışman talebinde bulunabiliyor. Üniversiteden gerekli izinlerin alınması ve projelerin hakem heyetinin onayından geçmesinin ardından çalışmalara başlanıyor.
Hocalarımızın muafiyetlerden yararlanabilmesi için kapıdaki turnikelerden kartlarını okutarak burada çalıştıklarını ispatlamaları gerekiyor. Sistem bunu gerektiriyor. Ama hocalarımız bizim personelimiz değildir. Üniversitenin personelidirler ve üniversitenin izni ile TTM bünyesinde çalışabilmektedirler. Şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz-üzerinde çalıştığımız projeler arasında İstanbul'un kıyı analizleri ile alakalı bir proje var. Bu projede farklı fakültelerden 23 akademisyen çalışıyor. Projenin Mayıs ayında tamamlanması öngörülüyor. Birlikte çalışmak üzere görüştüğümüz Arçelik, AVEA, Otosan gibi firmalar da var.
Projeler firmalara ait, ar-ge'sini ise akademisyenlerimiz yapıyor. Genellikle böyle bir işleyiş var ama elbette tersi de olabilir, hocalarımız da proje geliştirip firmalara sunabilir.