Artırılmış havalandırma kişilerin bilişsel performansını gerçekten geliştirir mi?

Yazan: Kenneth M. Elovitz, PE

Çeviren: Meriç Noyan Karataş

Karbondioksite (CO2) ve uçucu organik bileşiklere (VOC) maruz kalmanın ofis çalışanlarına olan etkileri üzerine yapılan bir araştırmanın sonuçlarının incelenmesi

2015 Ekim ayında, havalandırmanın, uçucu organik bileşiklerin (VOC) ve karbondioksitin çalışanların bilişsel performansı üzerine olan etkilerini detaylı bir biçimde değerlendiren bir araştırma raporu yayınlandı. Araştırmacılar artırılmış havalandırmanın faydalarını değerlendirmek için, söylenilene göre kişilerin fikirlerine / geri dönüşlerine yer veren daha önceki çoğu araştırmanın aksine tarafsız bir ölçüt kullandılar.

2014 Kasım ayında, 24 profesyonel (mimarlar, tasarımcılar, programcılar, mühendisler, yaratıcı pazarlama uzmanları, yöneticiler) normal çalışma faaliyetlerini Syracuse, New York’taki Willis H. Carrier laboratuvarındaki (Total Indoor Environmental Quality Laboratory) iki neredeyse aynı ofis alanında gerçekleştirerek 6 gün boyunca tam çalışma saatlerini doldurarak çalıştılar (sabah 9 akşam 5). Bu deney sırasında, birçok simüle edilmiş bina şartlarına maruz bırakıldılar.

- Gün 1: “Yeşil” (düşük uçucu organik bileşik -VOC konsantrasyonu) ve artırılmış havalandırma ( “Yeşil+”).

- Gün 2: Havalandırmadan bağımsız orta seviye CO₂

- Gün 3: Havalandırmadan bağımsız yüksek seviye CO₂

- Gün 4: Yeşil

- Gün 5: “Geleneksel” (yüksek VOC konsantrasyonu)

- Gün 6: Yeşil + (gün 1’in aynısı)

Her bir günün sonunda, araştırmacılar katılımcıların çalışma verimliliğini test etmek için Stratejik Yönetim Simülasyon yazılım aracı kullandı.

Araştırmacılar idrak performansının “Yeşil” günde “Geleneksel” güne kıyasla ortalama % 61 ve “Yeşil +” günlerde % 101 daha fazla olduğunu gördüler. Bu araştırmanın sonuçları bilimsel olarak geçerliyse, mevcut HVAC/havalandırma tasarımı uygulamalarında büyük değişikliklere yol açabilir.

Araştırmadaki anahtar veri rapordaki Tablo 2’de görülebilir. Bu verinin tekrar düzenlenmesi (Tablo 1) verinin rapor sonucunu veya herhangi kesin bir sonucu destekleyip desteklemediği konusundaki soruları beraberinde getirmektedir.

Tablo 1: Test raporundaki Tablo 2'deki verinin tekrar düzenlenmesi (sıcaklık ve bağıl neme göre hesaplanan lb/lb dışında)

Tablo 1, veriyi odalara göre ayırmakta ve onları bilişsel test sonuçlarına göre düzenlemektedir. Modeller, eğer varsa, 2 oda için aynıdır. Asıl soru verinin herhangi bir geçerli eğilimi veya sebep-sonuç ilişkisini yansıtıp yansıtmadığıdır.

Unutmayın ki:

- Geleneksel testte (Gün5), VOC seviyeleri diğer herhangi bir testte olduğundan 10-30 kat daha yüksektir ve bu da akıllara böylesine sınırlı bir örnekten herhangi bir sonuç çıkarılabilir mi sorusunu getirmektedir. Her bir oda için sadece 1 tane çok yüksek veri noktasıyla, VOC verisi diğer faktörlerin bilişsel test sonuçlarındaki farklılıkların sebebi olması ihtimalinin önüne geçmez.

İlginç bir şekilde, Geleneksel test hariç, Gün 1 “Yeşil +” sonuçlarıyla yüksek CO₂ (Gün 3) sonuçlarının kıyaslaması neredeyse % 50 daha fazla uçucu organik bileşik (VOC) varlığına rağmen “Yeşil +” odalarda yaklaşık % 100 daha iyi bilişsel performans olduğunu göstermektedir. Artan uçucu organik bileşiklerin bilişsel performansı artırdığını söylemeye hazır olanınız var mı?

- İlk bakışta, azalan CO₂ seviyeleriyle artan bilişsel performans modeli ortaya çıkmaktaydı. Fakat orta seviye CO₂ (Gün 2) verisi bu modeli bozmakta ve bu da bir sebep-sonuç ilişkisinin olup olmadığını sorgulatmaktadır. En fazla, CO₂  ve bilişsel performans arasındaki ilişkiyi tanımlamaya sadece yetecek kadar veri bulunmaktadır, yani bu da daha fazla araştırmaya açık bir alandır.

- Sıcaklık ve bilişsel performans arasındaki ilişki CO₂  ve bilişsel performans arasındaki ilişki kadar güçlüdür. Eğer analist CO₂ ve bilişsel performans arasındaki ilişkiyi kurabilmek amacıyla orta seviye CO₂ (Gün 2) veri noktasını dahil etmemeyi başarabilirse veya bir ayrıklık olarak izin verse, bunun aynısını Gün 1 “Yeşil +” veri noktası için de yapmalıdır. Bu durumda, azalan sıcaklığı gösteren veri bilişsel performansı artıracaktır. Tamamen kendi hissiyatıma dayanarak söylüyorum ki bu tarz herhangi bir eğilimin daha düşük bir sınırı vardır – konfor 502 no.lu odada Gün 6 “Yeşil +” sıcaklığı olan 20.7°C’nin  (69.3°F) çok altındaki seviyelerde dikkat dağıtıcı olabilir.

- Ozon verileri ilginçtir. Büyük ölçüde daha fazla ozonun varlığına rağmen, bilişsel performans “Yeşil” günde (Gün 4), Geleneksel günde olduğundan % 60 daha iyiydi. Daha fazla ozon olmasına rağmen, bilişsel veri herhangi bir “Yeşil +” günde (Gün 1) bile Geleneksel günde olduğundan önemli ölçüde daha iyiydi. Odalarımızı ozonla doldurmamız gerektiğini söylemeye hazır olanınız var mı? Belki de koku faktörü etkindi – ya ozonun kendi kokusu ya da ozonun kokuyu azaltmadaki yetersizliği söz konusu idi.

- Düşük uçucu organik bileşik (VOC) konsantrasyonunun, yüksek ozona (ozon oksitleyici bileşenlere bağlı olarak) eşlik etmesi bir sebep olarak görülebilir, fakat veriler böyle bir ilişkiyi göstermemektedir.

- Verilerdeki tek tutarlı model azaltılmış bağıl nem sayesinde artan bilişsel performans gibi görünmektedir. Bu veriler oldukça küçük bağıl nem aralığını ve aynı şekilde sıcaklıktaki küçük aralığı kapsar, yani bağıl nem ve bilişsel performans arasında olabilecek herhangi bir ilişkinin kesin sayılması güçtür.

Araştırmacılar böylesine önemli bir konuda tarafsız bir ölçüt yaratmak için verdikleri çabalardan ötürü takdir edilmelidir ki bu da şimdiye kadar sadece öznel olarak ölçülmüştür. Aynı zamanda, burada sunulan düşünceler araştırma raporundaki sonuçlara ile çelişmektedir. En azından, kapalı alan havalandırma kalitesi çevrelerinin kesin bir sonuca ulaşmadan daha fazla test ve değerlendirmeye tabii tutmaları uygun olacaktır.

* Allen, J.G., MacNaughton, P., Satish, U., Santanam, S., Vallarino, J., & Spengler, J.D. (2015, October 26). Associations of cognitive function scores with carbon dioxide, ventilation, and volatile organic compound exposures in office workers: A controlled exposure study of green and conventional office environments. Environmental Health Perspectives. Retrieved from http://ehp.niehs.nih.gov/15-10037/