ODA TİPİ, PENCERE TİPİ VE SPLİT TİP BİREYSEL KLİMA CİHAZLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

05 Ağustos 2000 Dergi: Ağustos-2000

Tabloda ele alınan bireysel cihazlar oda tipi paket klima cihazları, pencere tipi paket klima cihazları ve split tip klima cihazlarıdır.Giriş:

Günümüzde paket tip bireysel soğutma sistemlerine doğru bir yönelim olmuştur. Konutlarda ve tekil büro ve işyerlerinde yazın soğutmanın daha yaygın istenir olması, bireysel klima cihazlarına talebi artırmıştır. Bütün dünyada olduğu gibi bu gelişmeler Türkiye pazarında da etkilidir. Bireysel cihazların gelişimi aşağıdaki sırada olmuştur:

1. Öncelikle pencere tipi paket klima üniteleri gelişmiştir.

2. Gürültülü çalışma ve dış cepheye montaj zorluğu nedeniyle öne çıkan dezavantajları çözmek üzere split klima cihazları geliştirilmiştir. Burada ana fikir klima ünitesinin iç ve dış olarak iki üniteye ayrılmasıdır. İç ünitenin yerleştirildiği yere göre, duvar tipi, tavan tipi ve döşeme tipi mini split klimadan söz edilebilir. Dış ünite ise balkon, teras, bahçe, bina dış cephesinde kör bölgeler gibi daha uygun ve gizli yerlere yerliştirilir. İç ve dış üniteler arasında 20 m'ye kadar mesafe bulunabilir.

3. Dereceli olarak yeni uygulanmaya başlayan yeni paket tipi cihazlarda ise, cihaz pencere yerine, dış duvarda hazırlanan bir kasaya monte edilmektedir. Bu, ticari soğuk hava depolarında uygulanan bir yöntemdir. Böylece pencere tipi paket cihazlara göre önemli avantajlar elde edilmektedir.

Karşılaştırma Tablosu:

Her iki tip split klimanın avantaj ve dezavantajlarını bir arada görebilmek amacıyla bir karşılaştırma tablosu hazırlanmıştır. Her üç tip klima cihazı Tablo I'de çeşitli kriterlere göre birbirleriyle karşılaştırılmıştır.

Tablo 1. Oda Tipi Paket Klima Cihazı - Split Klima ve Pencere Tipi Klima Cihazlarının Karşılaştırılması

KARŞILAŞTIRMA KİRİTERLERİ	ODA TİPİ PAKET KLİMA	MİNİ SPLIT TİP KLİMA KLİMA (DUVAR-DÖŞEME- TAVAN TİPİ SPLİT KLİMALAR)	PENCERE TİPİ KLİMA
Kapasite Aralığı	10.000 Btu/h heat-pump veya yalnız soğutma 12.000 Btu/h heat-pump veya yalnız soğutma	6.500 Btu/h ve üzeri	5.500 - 24.000 Btu/h
Heat-Pump	Var	Var	Var
Elektrikli Isıtıcı Takviyesi	Defrost anında devereye girerek cihazın soğuk üflemesini önler. Elektrikli ısıtıcı heat-pump kapasitesinin aşırı ısıtma yükünü karşılayamadığı durumlar oluşursa otomatik olarak devreye girer. istenen düzeyde ısıtma sağlar.	Genellikle yok	Pencere tipi heat-pump cihazlarda elektrikli ısıtıcı yoktur. Elektrikli ısıtıcı olan pencere tipleri de genellikle heat-pump değildir.
Sıcak Su Veya Buharlı Isıtıcı Serpantin Bağlantısı	Isıtma yükü çok olan uygulamalarda özel sıcak su veya buharlı ısıtıcı serpantin de elektrikli ısıtıcı yerinde kullanılabilir.	Yok	Yok
İlk Yatırım Maliyeti	Duvar tipi splitten daha ucuz, pencere tipi klimalardan daha pahalıdır.	En pahalı seçenektir. (Cihaz bedeli Bakır boru ve montaj bedeli Boruların izolasyon bedeli Freon gazı test bedeli Dış ünite elektrik bağlantısı. Bakır boruların ve elektrik bağlantılarının kaplama veya gizleme bedeli.)	En ucuz seçenektir.
Montaj Kolaylığı	Önceden rezervasyon bırakılmışsa montaj çok kolaydır. Cihaz kör kasa içine yerleştirilir, fişi takılır ve çalıştırılır. Cihaz dış duvara monte edilmek zorundadır.	iç ve dış ünitenin montajı, bakır boru montajı, boruların izolasyonu, iç ve dış üniteye ayrı ayrı elektrik kablosu çekilmesi, bakır boruların ve elektrik kablolarının dekoratif kaplaması gerekmektedir.	Önceden rezervasyon bırakılmışsa montaj kolaydır. Cihaz kör kasa içine yerleştirilir, fişi takılır ve çalıştırılır. Cihaz dış duvara veya dış cephedeki cama monte edilmek zorundadır.
Yer Kaybı	Cihazın bulunduğu ortam içerisindeki derinliği 18 cm'dir. Bu değer duvar tipi cihazlarla aynı mertebededir. Duvar içerisinden dışarıya kadar olan derinliği 33 cm olup 20 cm kalınlığında bir duvara monte edildiğinde (2.5 cm iç sıva + 20 cm duvar + 2.5 cm dış sıva kalınlığı = 25 cm) 7-8 cm'lik kısmı çıkıntı yapar. Gerekirse bitmiş döşeme üzerine yere monte edilebilir.	Cihazın bulunduğu ortam içerisinde kapladığı yer 15-20 cm'dir. Dış ünite için bina dışında uygun bir yere ihtiyaç vardır	Cihazın bulunduğu ortam içerisinde kapladığı yer azdır ancak derinliği kapasite ve modele göre 50-75 cm arasında değişmektedir. 20 cm'lik bir dış duvara monde edildiğinde (iç ve dış sıva kalınlıkları 5 cm kabulü ile) bina dışına ortalama 50 cm çıkıntı yapar ve konsol üzerine monte edilir. Döşeme üstüne monte edilemez.

KARŞILAŞTIRMA KİRİTERLERİ

ODA TİPİ PAKET KLİMA

MİNİ SPLIT TİP KLİMA

KLİMA

(DUVAR-DÖŞEME-

TAVAN TİPİ SPLİT KLİMALAR)

PENCERE TİPİ KLİMA

Mimari ve Estetik Görünüş

Özel alüminyum panjuru, ön

kapağı, değişik renk seçenekleri ile

dış cephede ve bina içinde

mimariye uyum sağlar.

Cihazın montajı için dış duvar içine

cihaz kasası önceden yerleştirilir.

Sıva ve boya işleri bitince cihaz

yerleştirilir.

Cihazın kasa boyutları;

(rezervasyon için) genişlik: 107 cm

yükseklik: 41 cm derinlik: 34 cm

Dışarıdan görünümü estetiktir.

Rahatsız etmez.

Dış ünite için servis

vermeye uygun ve

sirkülasyonu

engellemeyecek bir yere

ihtiyaç vardır.

Bakır boru bağlantısı için

dış duvara açılan delikler

ve izoleli bakır boruların

dışarıdan görünümü

binaların dış estetiğini

bozmaktadır.

iç ve dış üniteler

arasındaki bağlantıyı

sağlayan izoleli bakır

borular bina içinde de

çirkin bir görünüm

oluşturmakta ve özel bir

dekoratif önlem gerekmektedir.

Pencereye monte edildiğinde binanın dış tarafındaki konsolların

estetik olduğu

söylenemez. Duvara

monte edildiğinde ise

duvar kalınlığı ile cihaz

derinliğinin uyum

gösterme ihtimali çok

azdır. Konsolları ile

birlikte görünümü şık

değildir.

Özel Kanal Uzatma Parçası

Özel kanal uzatma parçası ile

Komşu odaları aynı cihaz ile

şartlandırma imkanı vardır. Hava

debisi % 60 - % 40 veya % 70 - % 30

oranında ayarlanabilir.

istenirse cihaz ile iki oda ısıtılır

veya soğutulur.

Cihaz sadece monte edildiği ortamı şartlandırır.

Cihaz sadece monte

edildiği ortamı

şartlandırır.

Havalandırma Yeteneği

istenilen oranda taze hava alma

imkanı vardır.

Ortamdaki havalandırmayı sağlar

ve iç hava kalitesini arttırır.

içeriye taze hava aldığı için

ortamda pozitif basınç yaratır.

Toz girmesini önler. Tozun neden

olacağı eşyaların çizilmesi,

halıların eskimesi ve sağlık

gibi problemler oluşmaz.

Havalandırma 12 ay kullanıldığı

için soğutmadan daha önce gelen

bir ihtiyaçtır.

Genellikle yok

Taze havalı modellerde

çok sınırlı oranda

alabilir.

Ömür

Dış ünitesi olmadığından ünite içindeki fan, kompresör ve dış

ünite aksamının korozyon tehlikesi yoktur. Arttırılmış nem alma kapasitesi sayesinde soğutma

maliyeti düşer, cihazın ömrü artar.

Dış ünite fanı ve

kompresörü korozyon

tehlikesi ile karşı

karşıyadır. Dış ve iç ünite

arasındaki bakır boru

bağlantısı dışarıdan

gelebilecek darbeler ile

hasar görebilir. Bakır boru

bağlantısında kaçak riski mevcuttur.

Dış ünite olmadığından

ünite içindeki fan,

kompresör ve dış ünite

aksamının korozyon

tehlikesi yoktur.

KARŞILAŞTIRMA KİRİTERLERİ	ODA TİPİ PAKET KLİMA	MİNİ SPLIT TİP KLİMA KLİMA (DUVAR-DÖŞEME- TAVAN TİPİ SPLİT KLİMALAR)	PENCERE TİPİ KLİMA
Otomatik Acil Isıtma ve Donma Koruması	Isıtma yükü heat-pump kapasitesini geçtiğinde elektrikli ısıtıcı hemen devreye girer ve konfor bozulmaz. Oda sıcaklığı 4 'C olduğunda donmaya karşı elektrikli ısıtıcı devreye girer. Heat-pump, sistem arıza yaparsa elektrikli ısıtıcı yedek ısıtma alternatifidir.	Genellikle yok.	Yok.
Verim	Yüksek verimi ile enerji harcanımı en alt seviyededir. C0P=3.1-2.9 EER=10.9-9.7 elektrikli ısıtıcının devreye girdiği durumlarda COP azalır.	COP=2.4-3.43 EER=11-9.2 (markaya göre değişmektedir.)	COP=1.93-2.53 EER=8.4-9.5 (markaya göre (değişmektedir)
Nem Alma Kapasitesi	1.51-1.75 l/h Arttırılmış nem alma kapasitesi sayesinde konfor sıcaklığı yükselir. Soğutma yükü azalır.	1-1.9 l/h (markaya göre değişmektedir.)	0.8-1.6 l/h (markaya göre değişmektedir.)
Servis Bakım	Cihaz içindeki tüm bağlantılar fabrika çıkışında test edilir. Tüm ön ayarlar fabrikada yapılır. Paket olarak fabrikada imal edilen cihaz, binada önceden bırakılan rezervasyon içine yerleştirilir. Cihaza servis vermek, arızanın teşhisi ve çözümü kolaydır. Oteller, merkez ofisler, alışveriş merkezleri gibi çok sayıda cihazın kullanıldığı yerlerde arıza yapan cihaz kasasından kolayca çıkarılır ve yerine yedek bir cihaz takılır. Konfor, arıza sebebiyle kesintiye uğramaz. Cihaz içerisinde elektrik kullanan ünitelerin devreye girme zamanı aynı olmadığından demeraj akımı sebebiyle elektrik devrelerinin hasar görme ihtimali yoktur. Servis sadece cihazın elektrik bağlantısını yapar.	Dış ünite, servis vermek için uygun yerleştirilmediyse sorun yaşanabilir. Borulama, dış ünite yerleştirme ve soğutucu akışkan dengesi servis tarafından yapılır. Servisin yapabileceği hata, cihaz performansına yansıyacaktır. Bokur borular mahalinde kaynak ile birleştirildikleri için kaynak yerleri ve rakor bağlantılarından kaçak ihtimali mevcuttur. Genellikle her yıl freon gazı şarjı yapılır. Bu pahalı bir uygulamadır.	Cihaz içindeki tüm bağlantılar fabrika çıkışında test edilir. Tüm ön ayarlar fabrikada yapılır. Paket olarak fabrikada imal edilir. Cihazı servise vermek için monte edildiği yerden sökmek zahmetlidir. Servis, sadece cihazın elektrik bağlantısını yapar.